Gemeente loopt met fietsambities achter de feiten aan

Foto: Pixabay

Zaanstad heeft de doelstelling uit 2007 dat in 2015 van alle verplaatsingen in de gemeente er 35 procent op de fiets zou gaan niet gehaald. Het percentage ging tussen 2001 en 2015 wel omhoog van 25,4 naar 27, maar bleef dus ruim achter bij de verwachtingen.

Het college wijt dit aan de ‘beperkte uitvoering van het Actieplan Fiets’, zo staat in het nu naar de gemeenteraad gestuurde Rapport Collegeonderzoek Fietsen. Er was een tekort aan middelen en capaciteit en aan sturing. ‘De acties uit de Fietsnota en de beoogde doelstelling zijn elf jaar na de vaststelling van de nota beperkt bekend binnen het ambtelijk apparaat,’ zo luidt een van de vaststellingen. Er is wel veel gerealiseerd in de infrastructuur voor fietsers, waar ook het geld naar toe gegaan is.

 

Om meer mensen op de fiets te krijgen is een gedragsverandering nodig. Inwoners dienen te worden verleid te worden om andere keuzes te maken dan een ritje met de auto, wat in de toekomst sowieso niet meer zo vanzelfsprekend zal zijn. ‘De gemeente heeft een rol om de burgers hierover voor te lichten. Om de stad bereikbaar te houden, dient de gemeente het fietsgebruik en verkeersveilig gedrag te stimuleren. Met het beïnvloeden van de weggebruikers kan de gemeente nog een grotere slag maken,’ zo menen B & W.

Mening inwoners

Inwoners zijn voornamelijk positief over de fiersvoorzieningen en de bewaakte stalling in Zaandam. Het aantal fietsenrekken op straat in Zaandam, Krommenie en Wormerveer wordt negatief beoordeeld. Verder geven inwoners aan dat de bewegwijzering voor fietsers kan verbeteren en vragen ze om handhaving tegen ongewenst fietsgedrag. Maar daar is de gemeente niet toe bevoegd. En de vraag is of iedereen wel op de hoogte is van de mogelijkheden: er is geen actuele kaart waarop alle fietspaden en -voorzieningen staan, terwijl die juist aantrekkelijk kan zijn voor woon-werkverkeerfietsers en voor toeristen.

Omslagpunt bij 7,5 kilometer

De gemeente wil stimuleren dat burgers bij verplaatsingen tot 7,5 kilometer vooral (of uitsluitend) gebruik maken van de fiets. Deze grens is gekozen omdat uit onderzoek blijkt dat dat een omslagpunt is. Het is ongeveer een half uur fietsen en dat is de tijd die mensen maximaal kwijt willen zijn aan een tochtje. ‘Gebleken is dat de perceptie van afstand vaak niet overeenkomt met de werkelijke aftand. Het centrum van Zaandam en het centrum van Wormerveer zijn vanuit heel Zaanstad op de fiets bereiken, zeker met de komst van de e-bikes. Vaak ben je er sneller dan met de auto, maar dat leeft nog niet onder de inwoners,’ constateert het college.

Basisscholen

Een ander punt is de situatie rondom basisscholen. ‘Veel kinderen worden met de auto naar school gebracht omdat ouders denken dat dit sneller is. Daarnaast geven ouders aan dat zij de verkeersveiligheid rondom een basisschool onvoldoende vinden voor fietsende kinderen. Dit is uiteraard een vicieuze cirkel. Halen en brengen op de fiets zorgt voor minder overlast en een veiligere omgeving voor kinderen.’ Dat ook de route richting de school, zoals een onvermijdelijke rit over de Westzijde een overweging kan zijn om de auto te nemen, wordt daarbij niet aangestipt.

Zaanstad stimuleert het gebruik van de fiets niet direct, maar heeft wel deelgenomen aan het project Smart City van de Fietscoalitie. De Fietscoalitie is een initiatief van kleine en grote innovatieve ondernemingen met onder meer de gemeente Amsterdam om te proberen het fietsgebruik in het westelijk havengebied tot aan Zaandam te stimuleren. Op de route zijn bijzondere details aangebracht, zoals stippen op de route en het Kissing Couple bij de Hempont. Individuele bedrijven zijn niet benaderd om fietsen te stimuleren voor hun werknemers.

Tegengestelde belangen

Bewoners worden betrokken bij de herinrichting van de openbare ruimte, en dus ook bij fietsvoorzieningen, maar dat komt mede door tegengestelde belangen (wat als er bomen moeten wijken voor een fietspad, zoals bij de Troelstralaan in Zaandam) nog niet goed uit de verf. De geplande bouw van 20.000 extra woningen maakt het echter onvermijdelijk om in de toekomst met bewoners en ook op ambtelijk niveau meer aandacht voor de fiets te alle daaraan klevende aspecten te genereren.

De aanbevelingen uit het onderzoek samengevat:

  • Maak de inrichting van de openbare ruimte en de fietsvoorzieningen eenduidig;
  • Pak het vraagstuk opgavegericht op en maak scenario’s transparant;
  • Actualiseer/ herijk de fietsnota;
  • Promoot fietsvoorzieningen;
  • Zet in op voorlichting en gedragsbeïnvloeding, maak keuzes in doelgroepen;
  • Verbeter de bewegwijzering;
  • Zoek samenwerking;
  • Monitor doelstellingen op basis van betrouwbare informatie.

 

 

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen