Lijst van gemeentelijke monumenten met 23 uitgebreid

De Padlaan in Krommenie is nu goed bedeeld met monumenten.
De Padlaan in Krommenie is nu goed bedeeld met monumenten.
Foto: Google Street View

Zaanstad is in één klap 23 gemeentelijke monumenten rijker. Het gaat onder meer om de oude begraafplaats bij de Kogerkerk in Koog aan de Zaan, arbeiderswoningen aan de Westzijde in Zaandam, de Honigfabriek, de Verkadevilla, delen van Meneba in Wormerveer en het Speeltuinhuis in Krommenie.

Door deze gebouwen aan te wijzen als gemeentelijk monument worden zij beschermd en bewaard voor de toekomst. Verantwoordelijk wethouder Natasja Groothuismink vindt dat de gemeente en haar inwoners trots moeten zij op de rijke en bijzondere geschiedenis van de Zaanstreek en er goed voor moeten zorgen. ‘Door gebouwen aan te wijzen als monument beschermen we deze gebouwen voor de toekomst. Ook kunnen we eigenaren van monumenten financieel en met advies ondersteunen bij bijvoorbeeld de restauratie.’

Meer dan andere jaren

Het aantal nieuwe monumenten is hoger dan normaal per jaar wordt aangewezen. De reden van dit relatief hoge aantal is dat onderzoeken van de afgelopen jaren zijn afgerond, panden vanwege sloopdreiging een voorbescherming hebben gekregen en er een speciale aanwijzing van de Kogerbegraafplaats in Koog aan de Zaan kwam, die uit een agenda-initiatief van Rosa, het CDA en de ChristenUnie is voortgekomen. Tien van de nieuwe monumenten zijn voorgedragen door de Vereniging Zaans Erfgoed. Het gaat om:
Westzijde 173 – 179, Zaandam:

De rij houten arbeiderswoningen aan het Westzijde 173-179 is een voorbeeld van sobere houtbouw in de Zaanstreek. De woningen herinneren aan de bloeiende industrie in de Zaanstreek en aan de tijd dat een groot deel van de bevolking in dit soort kleine huisjes woonde. Vanwege de relatie tot de lokale bouwtraditie en de lokale industriële geschiedenis zijn de woningen van hoge cultuurhistorische waarde. Kleinere en sobere houten arbeiderswoningen zijn zeldzaam, omdat ze minder goed behouden gebleven zijn dan de rijke en riante houten huizen die in een veel eerder stadium al als monument aangewezen werden.
Westzijde 181, Zaandam:

De voormalige vermaning heeft bouwhistorische waarde door de aanwezigheid van een deel van de authentieke houten constructie die vermoedelijk dateert uit de 17e eeuw. Het gaat om een tastbaar overblijfsel van het doopsgezinde verleden in de Zaanstreek. De (verscholen) plaatsing van het gebouw op het oorspronkelijke erf in Wormer gaf blijk van restricties. In de vermaning waren de doopsgezinden echter vrij om hun geloof te beoefenen.

Na de verhuizing van het gebouw naar Zaandam is ook hier het gebouw enigszins terug gelegen geplaatst. In de Zaanstreek hebben tenminste 31 vermaningen gestaan. Westzijde 181 is één van de zes overgebleven vermaningen uit de zeventiende eeuw. Het is tevens één van de zeven nog bestaande houten vermaningen en behoort tot de vier panden die geen stenen (voor)gevel hebben gekregen.
Zuideinde 72 tot en met 100, Koog aan de Zaan (Honigfabriek):

Het fabriekscomplex is van belang als voorbeeld van de industriële ontwikkeling in de Zaanstreek in de 20e eeuw, specifiek de voedingsmiddelenindustrie. In het bijzonder als oorspronkelijk onderdeel van de fabrieken van de bekende Zaanse fabrikantenfamilie Honig. Tastbaar overblijfsel van de opkomst en groei van de Zaanse industrie in de 20ste eeuw, de tweede Zaanse bloeiperiode. De fabrieken van Honig zijn bepalend geweest voor de geschiedenis van de Zaanstreek en in het bijzonder voor Koog aan de Zaan.

Deze voormalige fabriek heeft zeldzaamheidswaarde als oorspronkelijk onderdeel van de 20ste eeuwse industrialisatie aan de Zaan. Er stonden in de 19e en groot deel van de 20ste eeuw vele fabrieken aan de Zaan. Veel van deze fabrieken zijn al verdwenen en daarom worden dit soort fabriekscomplexen langs de Zaan zeldzaam. Fabrieken waarbij de bouwgeschiedenis vanaf oprichting nog herkenbaar aanwezig is zijn zeer zeldzaam.
Provincialeweg 220, Zaandam (Verkadevilla);

Het ontwerp van A.M. de Rouville de Meux in traditionalistische stijl heeft esthetische kwaliteit en is een kenmerkend voorbeeld van zijn oeuvre. Het huis is gebouwd als dienstwoning bij het fabrieksterrein van Verkade. De fabriek aan de Westzijde van de Zaan is zeer belangrijk geweest voor de Zaanstreek. Het huis is als woning voor Jacobus Verkade en zijn familie gebouwd en heeft als zodanig dienst gedaan van 1938 tot 1959. Het is een sprekend voorbeeld van een directeurswoning uit de periode van het Interbellum bij een fabriekscomplex.
Hanenpad 50-52, Zaandam. Het ensemble Hanenpad 44, 46 en 48 heeft een zeer hoge cultuurhistorische waarde en is in een eerder besluit al aangewezen als monument. De voormalige werkplaats aan het Hanenpad 50-52 hoort hier ook bij:

Een ‘buurtje’ van eenvoudige pandjes in Zaanse houtbouw is zeldzaam in Zaanstad. De in situ bewaard gebleven pandjes geven een goed beeld hoe de bebouwing aan een (molen)pad en andere minder rijke delen van Zaanstad er ooit moet hebben uitgezien. De panden hebben een hoge stedenbouwkundige/situationele waarde. De panden vormen de laatste authentieke huizen die nog aan het Hanenpad staan. Het Hanenpad dat dateert uit de 17e eeuw of wellicht zelfs nog eerder en bestond ooit grotendeels uit dit soort bebouwing.

Bijzonder is ook dat het ensemble van panden is dat de vernieuwingsdrang en de vooruitgang van de 20ste eeuw gezamenlijk heeft overleeft. De panden zijn niet alleen een sieraad voor het Hanenpad zelf. Ook vanaf het Sluispad en de Hanenpadsloot vormen de panden een bijzonder beeld.
Marktstraat 4, Wormerveer:

De voormalige pastorie is gebouwd in kenmerkende vrij eenvoudige bouwstijl uit het begin van de 20ste eeuw met een gaaf exterieur en een grotendeels nog oorspronkelijk en gaaf interieur. Doordat het interieur van de pastorie nog grotendeels oorspronkelijk is, geeft dit een goed beeld van een pastorie aan het begin van de 20ste eeuw. Het pand is een karakteristiek voorbeeld van een pastorie ontworpen in samenhang met een kerk door de architect Jan Stuyt.

Hoewel ze niet helemaal een aansluitend geheel vormen, horen de panden historisch gezien bij elkaar. Ze zijn gebouwd in opdracht van de Onze Lieve Vrouw Geboorteparochie, tussen 1914 en 1916. Alle drie de panden zijn ontworpen door de architect Jan Stuyt. De kerk is tevens van hoge waarde vanwege de beeldbepalende karakter en de centrale ligging in de dorpskern van Wormerveer waarbij met name de toren een markant element vormt in het landschap.
Marktstraat 6, Wormerveer, de Onze Lieve Vrouw Geboorte Kerk:

De kerk is een tastbaar overblijfsel van de geschiedenis van de rooms-katholieke parochie in Wormerveer. De kerk, in samenhang met de pastorie en de school, is een belangrijk onderdeel van deze geschiedenis en met name ook van de emancipatie van de katholieken in Wormerveer. Op de plek van de huidige kerk werd reeds vanaf het eind van de 18e eeuw door de katholieken in Wormerveer ter kerke gegaan. In eerste instantie nog grotendeels in het verborgene maar vanaf halverwege de 19e eeuw steeds openlijker. De kerk heeft in samenhang met de pastorie en de school aan de Marktstraat een hoge stedenbouwkundige/situationele waarde.
Marktstraat 22, Wormerveer (de Toermalijn):

De school heeft architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een dorpsschool waarvan het oudste deel is ontworpen door architect Jan Stuyt. Dit is, in tegenstelling tot de naastgelegen kerk en veel van zijn andere monumentale ontwerpen, een zeer eenvoudig ontwerp. Maar ook bij eenvoudige ontwerpen toonde Jan Stuyt zich een kundig architect. De zeldzaamheidswaarde van de school is vooral gelegen in het feit dat deze is ontworpen door de architect Jan Stuyt waarvan, behalve de kerk en pastorie aan de Marktstraat, verder geen bouwwerken bekend zijn in Zaanstad. De waarde wordt nog eens vergroot door de samenhang van de school met de kerk en de pastorie.
Guisweg 41, Zaandijk:

Het pand is van hoge cultuurhistorische waarde als een voorbeeld van een eenvoudig arbeidershuis in Zaanse houtbouw daterend uit het begin van de 18e eeuw. Het pand is van hoge stedenbouwkundige/situationele waarde als één van de weinig nog bestaande oorspronkelijke houten panden die vanaf de 17e eeuw aan het Guispad werden gebouwd. Het pand is hiermee een belangrijk restant van de lange ontwikkelingsgeschiedenis van de Guisweg, Het Kerckpadt en het Guispad, de voorlopers van de Guisweg, één van de oudste verbindingsroutes over land in de Zaanstreek.

Weinig meer over

Het karakter van dit gebied en de bebouwing in dit gebied zijn de afgelopen eeuw zeer sterk veranderd ten koste van de kleinschaligheid. Juist daarom is het behoud van de nog beperkt aanwezige oorspronkelijke bebouwing gewenst. Het pand is één van de weinige nog aanwezige getuigen van de geschiedenis van dit deel van Zaandijk. Het pand is van bouwhistorische waarde vanwege de onderdelen die iets vertellen over de wijze van bouwen en wonen in een eenvoudige houten woning in de Zaanstreek aan het begin van de 18e eeuw
Noorddijk 70, Wormerveer (Meneba/De Vlijt I en II en ketelhuis):

Meneba is van architectonische en bouwhistorische waarde doordat de onderdelen van de oliefabriek De Tijd zijn verdwenen, waardoor de oudste bouwdelen van het meelfabriekscomplex De Vlijt van belang zijn geworden. Deze zijn nu gelegen aan de noordzijde van het complex. Onderdelen met hoge monumentwaarde betreffen het restant van molen 1 (Oude Vlijt) uit 1898 buitendijks en de direct aangrenzende uitbreidingen aan de Zaanzijde; molen 2 (Nieuwe Molen) aan de Noorddijk uit 1911 en de bijbehorende ketelhuizen en machinekamers; molen 3 aan de Noorddijk uit 1948.

Molen 1 en 2 zijn voorbeelden van eclectische baksteenarchitectuur met zowel neogotische, neoromaanse als neorenaissancestijlkenmerken. Ze zijn ontworpen door Van Rossem en Vuyk, gebouwd door de Gebroeders Gorter en hebben esthetische waarde. Molen 3 is opgetrokken in historiserende stijl metneoclassicistische stijlkenmerken. Cultuurhistorisch van belang zijn de restanten van stoommeelfabriek De Vlijt van de firma Wessanen en Laan (sinds 1765) die (samen met het terrein van Brokking, van oorsprong ook van Wessanen en Laan) een tastbaar overblijfsel vormen van de industriële ontwikkeling van het buitendijkse gebied langs de Noordzaan.

Al vroeg beeldbepalend

Die ontwikkeling begon met de inmiddels verdwenen buitendijkse windmolens. Oorspronkelijk was het een gecombineerde fabriek samen met oliemolen De Tijd, maar die onderdelen zijn verdwenen. Van stedenbouwkundige waarde is dat de fabriek buitendijks langs de Zaan tot ontwikkeling is gekomen. Hij speelde al vroeg een beeldbepalende rol in het gebied, van oorsprong een waterrijk slagenlandschap. Het is gelegen op de overgang van stedelijk gebied van Zaanstad naar landelijk gebied rond West-Knollendam. Het complex is uitgegroeid tot een forse  fabriek en herinnert aan de ontwikkeling van het gebied als industriegebied, waarin de Zaan nog altijd een belangrijke rol speelt. De fabriek met de kenmerkende hoge silo’s is bovendieneen een landmark en bij iedereen bekend.

Door de functioneel ruimtelijke relatie hebben de verschillende bouwdelen van de meelfabriek een hoge ensemblewaarde. Daarnaast is er in bredere zin samenhang met het noordelijker gelegen fabriekscomplex Brokking. Beide complexen vormen een belangrijk industrieel silhouet langs deze zijde van de Zaan. De meelfabriek heeft zeldzaamheidswaarde omdat het (samen met Brokking) de noordelijkst gelegen fabriek van de Zaanstreek is, die bovendien aan de westkant van de Zaan gelegen is. In de Zaanstreek zijn meerdere fabriekspanden bewaard gebleven uit dezelfde periode en door dezelfde architect ontworpen, maar die staan voornamelijk in Wormer.
J.J. Allanstraat 335, Westzaan (bedreigd met sloop):

Het pand heeft hoge cultuurhistorische waarde als een voorbeeld van een woning van een ambachtsman in Zaanse houtbouw daterend uit het begin van de 18e eeuw. Het is een  tastbaar overblijfsel van de geschiedenis en de ontwikkeling van Westzaan. Het pand, waarvan de oudste delen bijna drie eeuwen oud zijn, is gelegen aan de zuidelijke ontginningsdijk van Westzaan. Aan deze ontginningsdijk werd al gebouwd vanaf de 12e of 13e eeuw. Daarnaast betreft het een relatief eenvoudig houten pand, en hiervan zijn er niet veel meer over uit de 18e eeuw. Het pand heeft hoge bouwhistorische waarde vanwege de hoge historische gelaagdheid en de aanwezige bouwsporen. Het heeft nogoorspronkelijke constructieve elementen, die kenmerkend zijn voor bouwperiode. Het is daarmee ook van belang voor de geschiedenis van de bouwtechniek.

Sporen van eeuwen

Mede door de gelaagdheid en de bouwsporen heeft het pand hoge gebruikshistorische waarde. Deze gelaagdheid in ontwikkeling en gebruik is deels nog goed leesbaar in de huidige aanwezige bebouwing. De ontwikkeling van een enkel pand behorend bij een molen, de uitbreiding waardoor er een dubbel woonhuis ontstond en de verbouwing tot een woonhuis annex winkelis allemaal nog zichtbaar in de huidige bebouwing. Het pand heeft een hoge stedenbouwkundige of ensemblewaarde in samenhang met de nog aanwezig oudere (houten)  panden gelegen in de lintbebouwing van de zuidelijke ontginningsdijk en de dichtere bebouwing die ontstond in de voormalige buurtschap Kerckenbuurt. In de periode van vooraanwijzing is er bezwaar gemaakt tegen het voornemen van aanwijzing tot gemeentelijk monument.
Doctor Kuyperkade 5, Krommenie:

De school is in hoofdvorm gaaf bewaard gebleven. Het hoofdgebouw is, ook na verbouwing tot buurthuis, heel goed herkenbaar gebleven. Zeker aan de voorzijde is door de opschriftenboven de entrees zichtbaar dat het een school was. De indeling van de voorgevel laat goed zien dat het ooit klaslokalen had. Het gebouw is een tastbaar overblijfsel van het buurtje Het Blok, dat eind 19e eeuw gebouwd werd door woningbouwvereniging Patrimonium en dat wordt gesloopt. Daarmee is de school nog het laatste tastbare overblijfsel van deze buurt.

De stedenbouwkundige/situationelewaarde van het pand is hoog. Het staat zeer beeldbepalend aan de Dr. Kuyperkade en was ooit een beeldmerk voor de arbeiderswijk, waarin het aan de rand gelegen is en met een speelplaats en een  speeltuin een open plek vormde in het strakke grid van de rijtjes arbeiderswoningen.
Padlaan 40, 42 en 44, Krommenie:

De Padlaan heeft stedenbouwkundige waarde als oude verbinding tussen Krommenie en Wormerveer en maakt deel uit van de 17e eeuwse visgraatstructuur van hoofdwegen en paden die nog steeds afleesbaar is in het huidige stratenpatroon. Ook de relatief dichte bebouwing langs de Padlaan, met geringe ruimte tussen de individuele panden heeft situationele waarde en is typerend voor de kernbebouwing van Krommenie.

De kleinschalige woningbouw is typerend voor het dorp waar van oudsher langs de paden vooral kleinschalige, individualistische bebouwing voorkwam van één bouwlaag onder een kap. Het pand heeft cultuurhistorische waarde als onderdeel van de bewoningsgeschiedenis van de Zaanstreek. Met zijn woningfunctie voor personeel van de tegenovergelegen linoleumfabriek maakt het deel uit van de industriële geschiedenis van de Padlaan.

Fantasietop

Padlaan 44 (links) heeft architectuurhistorische waarde als voorbeeld van individualistische woningbouw langs één van de paden in Krommenie. En als herkenbaar vroeg 20ste eeuwsbakstenen pand met fantasietop met elementen van de neo-Renaissancestijl. Het pand heeft cultuurhistorische waarde als onderdeel van de bewoningsgeschiedenis van de Zaanstreek. De woningfunctie voor personeel van de tegenovergelegen linoleumfabriek en de voormalige caféfunctie maken deel uit van de bewogen industriële geschiedenis van de Padlaan. Het pand is herkenbaar in hoofdvorm. De gemetselde gevels, houten aanbouw en houtendakconstructie evenals diverse interieuronderdelen zijn nog gaaf.
Padlaan 48 en 50, Krommenie:

Dit pand heeft architectuurhistorische waarde als voorbeeld van de traditionele Westfriese stolpboerderij. De stolp is typerend voor de Zaan waar van oudsher langs wegen en paden agrarische bebouwing voorkwam met een piramidevormig dak dat rust op een zware houten balkenconstructie. Het pand heeft cultuurhistorische waarde als onderdeel van de bewoningsgeschiedenis van de Zaanstreek. De stolpboerderij lag al voor de industrialisatie aan de Padlaan toen het nog een landelijke veldweg was en het pand een agrarische functie kende.

Door uitbreiding en herindeling van boerderij kon het vanaf de 19e eeuw fungeren als dubbele woning. De stolp met woninguitbreiding was een veel voorkomend type, maar is inmiddels zeldzamer aan het worden. Padboerderijen zijn zeldzaam in Zaanstad. De boerderij herinnert aan de agrarische functie van het gebied en toont de transformatie naar het industriële tijdperk, waarbij de verdichting van de Padlaan zich voltrok met geringe ruimte tussen de individuele panden. Het pand heeft ensemblewaarde met de overige bebouwing aan de Padlaan die behoorde bij de linoleumfabriek.
Padlaan 54 en 56, Krommenie:

Het pand heeft architectuurhistorische waarde als voorbeeld van individualistische woningbouw langs een van de paden in Krommenie. En als herkenbaar vroeg 20ste-eeuws bakstenen pand met neorenaissance kenmerken. Het pand heeft cultuurhistorische waarde als onderdeel van de bewoningsgeschiedenis van de Zaanstreek. De woningfunctie voor personeel van de tegenovergelegen linoleumfabriek en de voormalige kantoorfunctie maken deel uit van de bewogen industriële geschiedenis van de Padlaan. Het pand heeft ensemblewaarde met de overige panden aan de Padlaan.
Padlaan 60, Krommenie:

De groen geschilderde houten gevels in combinatie met het witte houtwerk zijn typerend voorde traditionele, decoratieve Zaanse woningbouw. Een dergelijke gebroken kap met sierlijk houtwerk kwam vanaf de tweede helft van de 19e eeuw veel voor in de Zaanstreek. De vrijstaande woningbouw is typerend voor Krommenie, waar van oudsher langs de padenvooral kleinschalige, individualistische bebouwing voorkwam van één bouwlaag onder een kap. De gedecoreerde houten woning was een veel voorkomend type maar is inmiddels zeldzamer aan het worden.

Het pand heeft cultuurhistorische waarde als onderdeel van de bewoningsgeschiedenis van de Zaanstreek. De woningfunctie voor personeel van de linoleumfabriek maakt het deel uit van de bewogen industriële geschiedenis van de Padlaan. Het pand heeft eveneens ensemblewaarde.
Padlaan 62 en 64,Krommenie:

Het pand heeft architectuurhistorische waarde als voorbeeld van de traditionele, decoratieve Zaanse houtbouwstijl. De kleinschalige woningbouw is typerend voor Krommenie. De houten gevels en constructie, evenals diverse interieuronderdelen zijn nog gaaf en vooe de rest gelden dezelfde omschrijvingen als bij de voorgaande woningen.
Padlaan 70, Krommenie:

Het pand heeft architectuurhistorische waarde als voorbeeld van de traditionele Zaanse houtbouwstijl. Het langgerekte pand met drie woningen was een meer voorkomend type maar is inmiddels zeldzamer aan het worden. Het pand heeft cultuurhistorische waarde als onderdeel van de bewoningsgeschiedenis van de Zaanstreek. De forse oude lindenboom herinnert aan de bomenrij langs de Nauernasche Vaart. Het pand heeft eveneens ensemblewaarde als onderdeel van de bebouwing aan de Padlaan behorende tot de linoleumfabriek.
Hogendijk 66 en 68, Zaandam:

Het houten pand heeft architectuurhistorische waarde als voorbeeld van de traditionele Zaanse houtbouwstijl. Deze stijl wordt, naast gebruik van hout als bouwmateriaal, gekenmerktdoor de afwerking in groen met witte details en soms houtsnijwerk. Het pand heeft  cultuurhistorische waarde als onderdeel van de bewoningsgeschiedenis van de Zaanstreek, en met name van de oude zeedijk. De Hogedijk is een van de eerste bewoonde straten in Zaandam. In de 19e – 20ste eeuw waren hier Joodse kooplieden met een winkel gevestigd.

Het pand heeft stedenbouwkundige waarde als onderdeel van de bebouwing aan de Hogendijk, de oudste bewoonde zeedijk in Zaandam en tevens de belangrijkste structuur voor de achterliggende Russische Buurt. De kleinschalige dijkwoningen, afgewisseld met individueel gebouwde, statige huizen, woon-winkelpanden en kleine bedrijfjes zijn typerend voor de vroege bebouwing langs de Hogendijk.
Westzijde 134, Zaandam;

Het pand heeft architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een 19e eeuwse, vrijstaande koopmanswoning in neorenaissance stijl die met name in de trapgevel en detaillering van de voorgevel tot uitdrukking komt, als ook in delen van het interieur. Het is een bijzonder ontwerp van de bekende Zaanse architect J. Westenberg. Delen van het pand dateren uit de 17e eeuwse pastoriewoning. Het pand heeft cultuurhistorische waarde als onderdeel van de bewoningsgeschiedenis van Zaandam en als deel van de bebouwingswand zoals is weergegeven op de 18e eeuwse Westzijderol.

Voor kerk en bestuur

De woning diende als pastoriewoning van de nabijgelegen Westzijderkerk en in de 20ste eeuw als burgemeesterswoning. In die hoedanigheid bood het onderdak aan bekende Zaandammers. De Westzijde is een van de oudste bewoonde straten van Zaandam waarlangs, vanaf de 16e eeuw, aan weerszijden een aaneengesloten bebouwing ontstond van (koopmans)woningen en scheepswerven. De individuele bebouwing heeft stedenbouwkundige waarde als vorm van verstedelijking van de oude dijk langs de westzijde van de Zaan.

De vroegere relatie met de Westzijderkerk versterkt de situationele waarde. De koopmanswoning heeft zeldzaamheidswaarde, zeker naarmate er meer en meer panden langs de Westzijde worden vervangen door nieuwbouw.
Lagedijk 33, Zaandijk (de statige woning behorende bij het veelbesproken ‘aquarium’):

Het pand heeft architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een 19e eeuwse, vrijstaande kantoorvilla in eclectische bouwstijl die met name in de voorgevel tot uitdrukking komt, naar een ontwerp van het vrij bekende Zaanse architectenduo J. en D. Eilmann. Het pand heeft cultuurhistorische waarde als onderdeel van de bewoningsgeschiedenis van Zaandijk en de Lagedijk. De kantoorvilla voor de Zaanse verzekeringsmaatschappij die werd opgericht en bestuurd door Zaanse notabelen, en maakt deel uit van de economische geschiedenis van de Zaanstreek die met name in de 18e en 19e eeuw een bloeiperiode kende. De gemetselde gevels met decoraties en de houten dakconstructie evenals diverse interieuronderdelen zijn nog gaaf.
De begraafplaats bij de Kogerkerk, Koog aan de Zaan:

De begraafplaats is van architectonisch belang vanwege haar relatie met het van Rijkswege beschermde kerkgebouw en als voorbeeld van een dorpsbegraafplaats aangelegd in de 17e eeuw, uitgebreid in de 18e en heringedeeld in de 19e eeuw. De verschijningsvorm kenmerkt zich in het bijzonder door de sobere (doopsgezinde) grafcultuur van de Zaanstreek. Het bij dit complex behorende lijkenhuisje ondersteunt het ontwerp van de begraafplaats en stamt uit de vroege 20e eeuw.

Lokale geschiedenis

De begraafplaats is van funerair-historisch belang en verwijst naar de lokale ontstaansgeschiedenis van de geloofsbeleving in Koog aan de Zaan, in het bijzonder vanwege het feit dat dit de rustplaats is van belangrijke lokale en regionale ondernemers en industriëlen, burgemeesters, notabelen en arbeiders uit de vele fabrieken in de omgeving. De begraafplaats, die bij de aanleg buiten het dorp en in den beginne buiten het eerste kerkgebouw geplaatst was, is van stedenbouwkundige waarde vanwege de historisch ruimtelijke positie die hij inneemt in het gegroeide dorpscentrum. Van waarde is ook de structuur van de begraafplaats met een pad waarlangs aan beide zijden bomen (linden vanwege de betekenis) staan, de omzoming met bomen en de invulling met gras waarin de zerken geplaatst zijn.

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen