Zagen Zaanstad en het Havenbedrijf Amsterdam de bui al enigszins hangen wat betreft de uitspraak van de Raad van State over het Hembrugterrein? Het gegeven dat het hele bestemmingsplan van tafel is geveegd zal een onverwachte dreun zijn voor de gemeente en een opsteker voor de belangenbehartigers van de havens. De reikwijdte van de uitspraak van gisteren is veel groter dan alleen het voormalige defensiegebied in Zaandam.
Daags voor de uitspraak van de bestuursrechter kwamen de gemeente en (mede)bezwaarmaker Haven van Amsterdam nog met een gezamenlijke verklaring, waarin beide partijen de intentie uitspraken om ongeacht de uitkomst van de procedure samen aan een oplossing te gaan werken ‘die zowel de belangen van de havenbedrijven aan het Noordzeekanaal als de stedelijke ontwikkeling van Zaanstad faciliteert’.
Balans waarborgen
Wethouder voor Ruimtelijke Ordening Hans Krieger liet daarin weten dat de balans tussen leefbaarheid en economie hem veel waard is. ‘Wij willen van het Hembrugterrein een levendige werk-woonbuurt maken, maar ook de belangen van de havenbedrijven moeten we goed borgen. Zaanstad heeft onder meer een grote cacaoverwerkende industrie. Ook bij de stedelijke ontwikkeling van de Achtersluispolder zullen Zaanstad en Port of Amsterdam op die wijze gezamenlijk optrekken om een goede balans tussen leefbaarheid en economie te borgen’.
Diep teleurgesteld. Ondanks enorme inspanningen van velen kunnen we even niet verder met prachtig plan met alles wat Zaanstad zo mooi maakt: combinatie van wonen, werken en erfgoed op unieke plek. Nu met alle betrokkenen aan de slag om toekomst Hembrug alsnog in te vullen. pic.twitter.com/TQ9n6feO03
— Hans Krieger (@twithouder) April 30, 2019
Gisteren liet de wethouder weten de uitspraak van de Raad van State nog te bestuderen en zich te beraden op vervolgstappen. ‘Zaanstad zal de komende jaren nog verder groeien, de uitdagingen om werken en wonen te combineren zijn groot. Wij blijven dan ook samen met de diverse partners zoeken naar mogelijkheden om hier de juiste invulling aan te geven. De uitspraak zet op dit moment weliswaar een enorme streep door de rekening in de herontwikkeling van het Hembrugterrein, maar wij zullen blijven zoeken naar mogelijkheden om het terrein verder te ontwikkelen. Wij gaan kijken hoe we het wel voor elkaar gaan krijgen.’
Duidelijkheid gewenst
Topman Koen Overtoom van de Amsterdamse haven kondigde in de verklaring voorafgaand aan de uitspraak aan uit te kijken naar meer duidelijkheid over de toepassing van ruimtelijke ordeningsinstrumenten op en bij industrieterreinen. ‘Stedelijke ontwikkeling bevindt zich steeds vaker in de nabijheid van haven- en industriegebied. Dit legt samen met de energietransitie en de ontwikkeling naar een circulaire economie een grote druk op de beschikbare ruimte in de regio,’ aldus de havenman.
Uitspraak Hembrug kan gevolgen hebben voor Haven-Stad https://t.co/cwNxfHqiQg via @parool
— vdhniek (@nvdhdn) April 30, 2019
Zijn zorgen behelzen namelijk niet alleen de Zaanse plannen, maar ook die van Amsterdam: de hoofdstad heeft met de geplande bouw van de nieuwe wijk Haven Stad immers nog grotere ambities dan de buurgemeente. De uitspraak heeft daarnaast gevolgen voor de ontwikkeling van de Achtersluispolder, die ook moet verkleuren naar een woon-werkgebied, omdat daar een grotendeels vergelijkbare situatie aan de orde is. Wat dat betreft behelst de uitspraak van gisteren nog een interessante verwijzinn naar de toekomstplannen voor dat gebied.
Groepsrisico
Een deel van de bezwaren tegen het bestemmingsplan voor het Hembrugterrein spitste zich toe op de externe veiligheid, in verband met de nabijheid van zware industrie – en met name de bedrijven Chemtura Netherlands en Liquid Handling & Storage – en druk scheepvaartverkeer op het Noordzeekanaal. Die werden geen van alle gegrond verklaard, omdat het zogenoemde groepsrisico niet onaanvaardbaar groot wordt geacht, ook niet met de voorziene evenementen. Alleen indien er sprake zou zijn van grootschalige recreatie zou er aanleiding zijn om het groepsrisico opnieuw te bezien, volgens de RvS. ‘Nu alles wat kleiner van omvang is dan grootschalige recreatie zoals een pretpark’ wordt dat niet nodig geacht.
Tony’s Chocolonely
In de Achtersluispolder wordt echter juist de vestiging van Tony’s Chocolonely Chocolate Circus met een chocoladefabriek-met-achtbaan, restaurants, sportfaciliteiten, flexplekken en een publiek park gezien als een aanjager voor de transformatie. Daar moeten jaarlijks 500.000 mensen op afkomen, wat een heel ander beeld geeft dan elf festivaldagen met 1950 aanwezigen waarop het rapport dat Royal Haskoning DHV maakte over het groepsrisico op het Hembrugterrein gebaseerd was. Het wordt nog interessant om te zien of de slaafvrije chocolademaker de plannen met en rond parhuis De Vrede wel kan realiseren.
