De gemeente gaat de structurele leegstand van winkels, kantoren en bedrijfsgebouwen te lijf met een plan van aanpak dat er is gekomen op verzoek van de gemeenteraad. Die moet nu beoordelen of de plannen aan de verwachtingen voldoen.
Het uitgangspunt van het college is volgens wethouder Wessel Breunesse dat het stadscentrum en de straten daar omheen leefbaarder en aantrekkelijker worden. ‘Samen met de eigenaren van panden en Zaanse ondernemers en bedrijven willen we bij gebouwen die langer dan drie jaar leegstaan gericht actie ondernemen door gesprekken te voeren over de mogelijkheden. Wat mag en kan er met deze panden? Ook gaan we onderzoeken welke maatregelen we op de lange termijn kunnen nemen of ontwikkelen om leegstand tegen te gaan.’
In oktober 2020 stond zeven procent van de totale oppervlakte aan commerciële ruimte in Zaanstad leeg. Dat is minder dan het percentage zogenoemde frictieleegstand dat nodig is om een flexibele bedrijfshuisvestingsmarkt mogelijk te maken. De afgelopen jaren is de leegstand bij bedrijven en kantoren afgenomen. Het aantal leegstaande winkels neemt wel toe: dat ligt tussen negen en elf procent en stijgt nog steeds.
De Vereniging Nederlandse Gemeenten en de vastgoedkenners van Locatus voorspellen dat landelijk gezien 30 procent van de winkels de komende tijd leeg zal komen te staan. Breunesse noemt het ‘een innovatieve aanpak’ om als gemeente over deze situatie in gesprek te gaan met de pandeigenaren. ‘We hopen dat de steeds urgenter wordende situatie in het centrum alle partijen ervan overtuigt dat samenwerking de beste manier is om de energie vast te houden in de centrumgebieden en om sociale meerwaarde toe te voegen. We hebben elkaar hard nodig.’
Onomkeerbaar
De veranderingen die zich in het centrum van Zaandam voltrekken zijn volgens het college onomkeerbaar. Veranderend winkelgedrag is versterkt door de coronamatregelen. Ook Krommenie en Wormerveer zijn aangewezen als hoofdwinkelgebieden en krijgen met dezelfde problematiek te maken. Wethouder Hans Krieger van Economische Zaken vindt daarom dat de gemeente het detailhandelbeleid opnieuw tegen het licht moet houden.
Zaanbocht goed voorbeeld
Hij wil samen met de vastgoedeigenaren en de ondernemers kijken welke randvoorwaarden nodig zijn om te komen tot aantrekkelijke verblijfgebieden voor de consument. ‘De verandering in het winkelgedrag biedt ook kansen voor ondernemers om nieuwe concepten te ontwikkelen. We zien bijvoorbeeld dat er in de Zaanbocht nauwelijks sprake is van leegstand. Dat hebben de ondernemers daar ontzettend knap gedaan,’ zegt Krieger in een persbericht.
Wonen
De provincie heeft na onderzoek 20 stadscentra aangewezen die in aanmerking kunnen komen voor het wijzigen van winkels naar woningen. Het centrum van Zaandam is daar ook bij. Zaanstad gaat samen met de provincie uitzoeken wat de mogelijkheden percies zijn die zich daar aandienen.
