Het college zet in de nieuwe Zaanse visie op mantelzorg in op het uitbreiden van respijtzorg, betere informatie voor mantelzorgers en meer samenwerken met partners. Een deel van deze vrijwillige zorgverleners loopt het risico te zwaar te worden belast en kan niet zonder hulp om het vol te kunnen houden. MantelzorgNL schreef daarvoor een advies.
Het gaat hierbij niet om een kleine groep: één op de zeven volwassenen is mantelzorger en bij jongeren is dat zelfs één op de vier. Voor de meeste mensen is het vanzelfsprekend om voor een naaste te zorgen, maar mantelzorg is vaak ook iets wat je overkomt. ‘Mantelzorgers zijn onmisbaar in onze samenleving. En wij willen hen als gemeente zo goed mogelijk ondersteunen. Om ervoor te zorgen dat zij voor kortere of langere duur de mantelzorg in hun leven kunnen inpassen,’ in de woorden van wethouder Zorg Natasja Groothuismink. ‘Om mantelzorgers die overbelast zijn of dreigen te worden te helpen om op zichzelf te letten. Om ervoor te zorgen dat ze zich gezien, gehoord en gewaardeerd voelen. En dat ze weten waar ze terecht kunnen voor informatie en hulp of een luisterend oor.’
Mantelzorgondersteuning moet breed en divers zijn, want elke situatie is anders. Zo is praktische informatie of de aanpassing van een woning soms al voldoende. In andere gevallen heeft een mantelzorger behoefte aan emotionele steun, respijtzorg (vervangende mantelzorg zodat er even een ‘ontsnapping’ aan die taak mogelijk is) of contact met anderen in vergelijkbare omstandigheden. In een recente uitzending van Kassa bleek dat veel mantelzorgers helemaal onbekend zijn met respijtzorg.
Sociale Wijkteams
In Zaanstad spelen de elf Sociale Wijkteams een grote rol bij het ondersteunen van mantelzorgers. In de visie is opgenomen dat de medewerkers er daar voor moeten zijn opgeleid én dat collega’s onderling hun kennis over dit onderwerp moeten overdragen. De samenwerking tussen organisaties rondom mantelzorgers zoals de wijkteams, de gemeente, de wijkverpleging, zorgaanbieders en huisartsen kan echter beter en intensiever. Er is nu een toolkit ontwikkeld voor professionals en voor jonge en volwassen mantelzorgers met tips en informatie om overbelasting op tijd te herkennen.
Ook wordt er gekeken hoe respijtzorg vorm kan krijgen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan logeerzorg. Elk jaar ontvangen de mantelzorgers een waardering vanuit de gemeente en de wijkteams. De invulling hiervan wordt opnieuw bekeken. De gemeenteraad bespreekt de nieuwe visie in december.
Samenhang ontbreekt
Het advies van MantelzorgNL laat onder meer zien dat hier tot nu toe een duidelijke visie op mantelzorgondersteuning leek te ontbreken en dat de doelgroep migranten over het hoofd werd gezien. Er was sprake van een versnipperd mantelzorgbeleid, te grote kennisverschillen bij de functionarissen met mantelzorg in het takenpakket en onvoldoende deskundigheidsbevordering. Er is voldoende inzet en bevlogenheid, maar geen samenhang in de aanpak, waardoor niet het maximale resultaat wordt behaald.
