Vier panden in Zaandam Centrum krijgen schildje gemeentelijk monument

26 aug , 13:00 Gemeente
Screenshot_20250825_143244
Gemeente Zaanstad

gTijdens een stadswandeling door het centrum van Zaandam wordt op donderdag 28 augustus bij vier panden een schildje opgehangen om aan te geven dat dit gemeentelijke monumenten zijn. Ze zijn allemaal kenmerkend voor de grote veranderingen in het gebied aan het begin van de twintigste eeuw.

Deze veranderingen waren nodig door de bouw van de Wilhelminasluis, die in 1903 in gebruik werd genomen. Het westelijk deel van het sluizencomplex heet de Nieuwe Sluis, terwijl dit eigenlijk het oudste deel van het complex is, en is al een monument. Begin vorige eeuw werden de havenkom  gedempt (het huidige Damplein), de sluis aangelegd en de Russische Buurt gebouwd.

Woningen en De Fabriek

De wandeling start om 16:00 uur aan Oostkade 26 in Zaandam. Eén van de eerste panden die daar werd gebouwd was het elektriciteitskantoor in 1915. Dit werd later de gemeentelijke spaarbank en het heeft nu een woonfunctie met meerdere appartementen. Hier wordt het eerste schildje opgehangen. De volgende stop is de voormalige St. Josephschool aan de Jan Sijbrandsteeg. Gebouwd in 1900, vlak voordat de Hogedam werd doorgraven om de sluis aan te kunnen leggen. Nu zitten het restaurant en filmhuis De Fabriek in dit gebouw.

Het monument aan de Oostkade. 
Het monument aan de Oostkade. 

Postkantoor en 't Nut

Het derde schildje wordt opgehangen bij de ingang van Tokyoto, aan de Dam 9. Na het dempen van de havenkom werd aan de Dam een postkantoor gebouwd, maar het bleek al snel dat dat niet goed onderheid was en in 1930 werd het vervangen door het huidige gebouw, dat decennia lang dienst deed als postkantoor. Het vierde en laatste schildje wordt opgehangen bij ’t Nut van het algemeen in de Czaar Petersstraat, gebouwd in 1902. Deze straat werd aangelegd om vanaf de Hogedijk naar de Russische Buurt te kunnen komen. Bij de bouw van het pand stond de havenkom op het punt te worden gedempt. Dit pand kreeg eind vorig jaar op verzoek van de eigenaren de status van gemeentelijke monument.