Raad mag oordelen over woontorens Het Eiland

Veel bouwplannen roepen bij de presentatie verzet op bij buren , andere omwonenden , bedrijven, een deel van de politiek en/of erfgoedpartijen en dat geldt in het bijzonder voor de twee torens die corporatie Rochdale wil bouwen op de kop van Het Eiland in Zaandam. Alleen de verhuurder en de gemeente lijken ermee in hun nopjes.

Het Eiland was van oorsprong geen eiland in de Zaan, maar was verbonden met de oostzijde van Zaandam: een stuk buitendijks land ofwel een hem. Op de kaart van de Uitwaterende Sluizen uit 1745 van Johannes Dou is dat goed te zien. De eerste bebouwing ontstond rond de vroegere dam in de Zaan, de plek waar nu de sluizen zijn. De dam was aangelegd om het land tegen de getijdenwerking in het IJ, dat in verbinding stond met de Zuiderzee, te beschermen. Ook werden dijken langs de oevers van het IJ aangelegd. Zo ontstond een stelsel van dijken dat nu het provinciaal monument de Noorder IJ en Zeedijken zijn. De dijken werden zo recht mogelijk aangelegd. Hierdoor kwam een aantal stukken land buitendijks te liggen: de hemmen.

Molens

In de zestiende en zeventiende eeuw ontwikkelden de scheepsbouw en aanverwante industrieën zich in Zaandam en werd de Zaanstreek het eerste grote industriegebied van Europa. Voor de scheepsbouw waren houtzaagmolens nodig. Deze stonden dan ook volop in Zaandam en omgeving. Ook waren andere molens nodig voor industrieën die verwant waren aan de scheepsbouw. Een hem was er een goede plek voor, omdat daar de windvang optimaal was en de bereikbaarheid via de Zaan ook zeer gunstig. Dat is de reden waarom op Het Eiland in de zeventiende eeuw veel molens stonden.

Na de aanleg van het Noordzeekanaal werd het Westerkattengat in 1884 doorgraven en werd de hem een eiland. Houthandel William Pont was op het eiland een logisch vervolg op de aanwezigheid van de houtzaagmolens. De molens maakten dus plaats voor lange houtloodsen. Ook stond er in deze tijd wat bebouwing op het eiland en was er een openluchtzwembad. Een vaste verbinding met het land ontbrak tot 1954, toen een brug gerealiseerd werd met aansluiting op de Hogendijk. In 1964 werd op de noordkop van Het Eiland een kantoor voor de houthandel gebouwd. Dat moet nu wijken voor de twee woontorens.

Sociale huur

Tussen 1992 en 1998 zijn op Het Eiland veel woningen gebouwd en kreeg het gebied een volkomen ander karakter. De plek van het kantoor hoorde er echter nooit echt bij. Nu verkeert het gebouw dat lang als kantoor van Rochdale dienst deed niet meer in goede staat en wordt het gevuld met tijdelijke functies in het kader van leegstandsbeheer. Het plan voor de torens moet bij bij de rest van de buurt trekken. Er komen circa 120 sociale huurappartementen met twee of drie kamers met een oppervlak tussen 35 en 60 vierkante meter.

Ongeveer 20 appartementen worden aangewezen voor een bijzondere doelgroep: mensen die lichte hulp en/of begeleiding nodig hebben. Voor hen worden twee gemeenschappelijke woonkamers gerealiseerd en één ontmoetingsruimte. De andere woningen zijn bedoeld voor starters op de huurmarkt en doorstromers. De twee nieuwe torens zijn tien en negen bouwlagen aan de Zaan en vier aan de kant van het park.

Parkeren

In het uitgevoerde parkeeronderzoek is 'specifiek rekening gehouden met het type woningen, de ligging en het gebruik van deelauto's op deze locatie,' aldus de stukken die nu naar de gemeenteraad zijn gestuurd. De parkeerplaatsen komen op het maaiveld tussen de toekomstige woonblokken en aan de kadezijde. 'Het maaiveld wordt langs de kade zo groen mogelijk ten behoeve van de verblijfskwaliteit, uitstraling en klimaatadaptatie. De benodigde parkeerplekken worden zo efficiënt mogelijk ontworpen en gekoppeld aan de Badhuisweg.' Waar mogelijk blijven bomen behouden, zoals de grote treurwilg aan de kade en de boom aan de voet van de brug.