Zes fracties komen met een agenda-initiatief dat erop gericht is om het aandeel dat de Zaanstreek had in de slavernij boven water te krijgen. Dat moet gebeuren door het identificeren van de instituten of de overheden die daarin een leidende rol hadden. Die wetenschap zou dan eventueel moeten leiden tot officiële excuses.
Denk, D66, GroenLinks, de Partij voor de Dieren, De Socialisten en Rosa willen hierover het gesprek aangaan met het college en met de gemeenteraad. Denk zette het slavernijverleden al verschillende keren op de agenda, wat onder andere – inmiddels vergevorderde – plannen voor een waardige gedenkplaats voor Keti Koti tot gevolg heeft gehad. Maar er waren ook andere initiatieven. Het Bureau Discriminatiezaken hield in 2013 een expositie over de slavernij en het Gemeentearchief is van plan dat in 2023 opnieuw te doen. Later dit jaar is er in het provinciehuis in Haarlem een expositie waaraan ook het Bureau Discriminatiezaken Zaanstreek – Waterland bijdraagt. Er moet echter meer gebeuren, vindt een deel van de raad.
Niet wegmoffelen
‘Het is belangrijk om de zwarte bladzijden uit onze geschiedenis niet te vergeten. Alleen zo doe je recht aan het verleden en aan de vele nabestaanden. Wij vinden ook dat je de geschiedenis niet moet willen uitwissen, omdat die kan dienen als een les voor de toekomst. Erkenning van het gezamenlijk verleden maakt de weg vrij voor verwerking, verbinding en een harmonieuze toekomst,’ aldus het initiatief. ‘Ook dienen de zwarte bladzijden uit onze geschiedenis te worden meegenomen in ons onderwijsprogramma.’
Ook nu nog voelbaar
De afgelopen jaren is er onder meer in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht onderzoek gedaan naar het aandeel van deze steden in de slavernij. Dit onderzoek heeft volgens de zes fracties ‘bijgedragen aan erkenning van wat er in het verleden heeft plaatsgevonden en aan een open maatschappij, waar ook gevoelige en pijnlijke onderwerpen een plek krijgen in het maatschappelijk debat’. Onlangs heeft het Adviescollege Dialooggroep Slavernijverleden de Staat het dringende advies gegeven om excuses aan te bieden voor het slavernijverleden. Ook moet de Staat erkennen dat de gevolgen hiervan ook in het heden nog voelbaar zijn. Op 1 juli vorig jaar maakte burgemeester Femke Halsema van Amsterdam officiële excuses voor het aandeel van de hoofdstad in de slavernij en op 10 december deed burgemeester Ahmed Aboutaleb van en namens Rotterdam hetzelfde.
Straatnamen en onderwijs
Denk, D66, GL, PvdD, De Socialisten en Rosa pleiten voor een wetenschappelijk onderzoek naar de exacte rol die de Zaanstreek heeft gespeeld in de slavernijgeschiedenis en naar de verwevenheid van de Zaanse economie met de slavernij,. Ook zou Zaanstad een bijdrage moeten leveren aan nationale waarheidsvinding en verzoening. Tot slot moeten ook de Zaanse straatnamen die refereren aan controversiële personen uit het koloniale verleden en aan slavernij onder de loep gelegd worden. Een vraag aan het college en de collega’s is ook of het slavernijverleden van de Zaanstreek deel zou moeten uitmaken van het lokale onderwijsprogramma.
i
