Er zijn geen nieuwe gebieden aangewezen waar de politie ook het komende jaar preventief mag fouilleren, maar in het centrum van Zaandam, de Russische Buurt en Poelenburg is de maatregel verlengd tot ten minste 1 juli 2022. Dit omdat er zich het afgelopen jaar opnieuw meerdere ernstige incidenten hebben voorgedaan op straat waar wapens bij betrokken waren.
Hoewel corona het afgelopen jaar het openbare leven deels stillegde werden er in 2020 143 en tot nu toe dit jaar 51 incidenten met wapens geregistreerd, aldus burgemeester Jan Hamming in de aankondiging van het besluit. ‘Dat is nog steeds veel te veel. Ik wil dat we alles doen om onze straten veiliger te maken en ons te verzetten tegen wapenbezit en -geweld. Daarom vind ik dat we hiermee door moeten gaan. Het Openbaar Ministerie en de politie zijn dat met me eens.’
Minder acties
In 2020 en de eerste helft van dit jaar zijn er vanwege de coronacrisis aanmerkelijk minder fouilleeracties uitgevoerd dan in voorgaande jaren. Om de wapencontroles weer te kunnen opstarten hebben de gemeente en de politie samen een nieuwe coronaproof werkwijze ontwikkeld met behulp van detectiepoortjes en handscanners. Hiermee wordt fysiek contact tot een minimum beperkt.
Even effectief
De nieuwe methode met hulpmiddelen lijkt qua effectiviteit niet onder te doen van de oorspronkelijke werkwijze. Zo worden er bij de acties met en zonder hulpmiddelen gemiddeld ongeveer evenveel personen gecontroleerd in dezelfde tijdspanne en met dezelfde capaciteit. Verder blijkt dat hoewel het aantal fouilleeracties enorm is afgenomen, de gemiddelde opbrengst per actie vrijwel gelijk is gebleven.
Zo was de gemiddelde opbrengst tijdens het preventief fouilleren in 2019 één wapen per 41 gecontroleerde personen en waren dat er in 2020 en 2021 respectievelijk één per 43 en één per 40. In het eerste halfjaar van 2021 zijn er drie fouilleeracties geweest met mobiele detectiepoortjes. Hierbij zijn 646 mensen en 39 voertuigen gecontroleerd. Hierbij zijn zestien wapens gevonden, waarvan vijftien steekwapens.
‘Door corona zijn minder acties geweest’, zegt Hamming, ‘maar dat wil niet zeggen dat er geen wapens meer worden meegenomen. En er vinden ook nog steeds veel ernstige wapenincidenten plaats. Er is dus alle aanleiding om hiermee door te gaan. Door preventief te fouilleren neemt het veiligheidsgevoel buiten op straat toe. Preventief fouilleren is niet het enige dat we doen om onze straten veilig te houden en wapens uit te bannen, we hebben een brede aanpak, maar elk wapen dat van straat is, is er één’.
Er wordt alleen preventief gefouilleerd in de gebieden waar deze wapenincidenten zich concentreren en die door de burgemeester zijn aangewezen. Dit gebeurt a-selectief en zonder aanzien des persoons. Jaarlijks worden er met minimale politiecapaciteit tientallen wapens van straat gehaald.
