Heel Zaanstad is door de burgemeester aangewezen als gebied waar het verboden is om gevaarlijke voorwerpen zoals messen en slagwapens op straat mee te nemen of naar voor het publiek toegankelijke gebouwen en terreinen. Hiermee kan handhavend worden opgetreden tegen mensen die potentiële wapens bij zich hebben die niet vallen onder de Wet wapens en munitie.
De politie kan de voorwerpen in beslag nemen en er zal een bestuurlijke dwangsom van 2500 euro opgelegd worden door de burgemeester. ‘Wapens en geweld moeten onze gemeente uit,’ stelt Jan Hamming in een persbericht. ‘De afgelopen jaren zijn er te veel geweldsincidenten geweest met soms tragische gevolgen. Ik wil er alles aan doen om dit terug te dringen. Met dit verbod op messen en andere gevaarlijke voorwerpen stellen we een norm. Het is niet normaal om een wapen bij je te dragen. Doe je dat toch dan zetten we daar een flink geldbedrag tegenover.’ Het verbod geldt in eerste instantie voor een jaar.
Per geval bekijken
Het is niet de bedoeling dat spontaan op inwoners wordt afgestapt om te vragen wat ze zoal bij zich dragen. Dat is alleen mogelijk bij preventief fouilleren in de aangewezen veiligheidsrisicogebieden Poelenburg, Zaandam centrum en de Russische Buurt. Een timmerman die gereedschap bij zich draagt, de slager die met messen werkt en winkels die aardappelschilmesjes verkopen vallen niet onder de werking van het verbod. Op het moment dat de openbare orde of veiligheid in gevaar is of kan komen kan er wel gehandeld worden. Alle omstandigheden worden meegewogen om te beoordelen of er in een bepaald geval sprake is geweest van een overtreding.
Groeiend probleem
Het bezit en gebruik van gevaarlijke voorwerpen en met van messen is een groot en groeiend probleem in Zaanstad. In 2017 registreerde de politie 138 incidenten waarbij een wapen betrokken was en in 2018 en 2019 stegen deze aantallen naar 156 en 171. Dit jaar zijn er tot en met september, ondanks de coronacrisis, alweer 142 incidenten geweest. Die komen verspreid door de hele gemeente voor.
Onmetelijk leed voorkomen
‘We proberen op verschillende manier om het aantal geweldincidenten terug te dringen,’ zegt Hamming. ‘Dat doen we met preventieve inzet, bijvoorbeeld in samenwerking met het onderwijs. Maar ook repressie is belangrijk. Om de ernst te onderschrijven: er hebben de afgelopen jaren twee dodelijke steekincidenten in Zaanstad plaatsgevonden met niet-strafbare messen. We moeten alles in het werk stellen om die incidenten te voorkomen. Daarom hebben we onder andere het preventief fouilleren en nu deze maatregel. Het leed dat kan ontstaan is onmetelijk groot en bovendien heeft het grote impact op het gevoel van veiligheid van onze inwoners. We verwachten dat van dit verbod een ontmoedigende werking uitgaat. Daarnaast kunnen we als dat nodig is stevig optreden tegen overtredingen.’
Leeftijdsgrens verkoop
De burgemeester is daarnaast in gesprek met de ministers Sander Dekker voor Rechtsbescherming en Ferdinand Grapperhaus van Justitie en Veiligheid om ook de verkoop van messen aan minderjarigen aan banden te leggen. Hamming betoogt dat het via de Wet wapens en munitie verboden moet worden om messen te verkopen aan mensen jonger dan achttien jaar. Door de inzet van onder andere Hamming heeft een aantal winkelketens al besloten om vrijwillig te stoppen met verkoop van messen aan tieners onder de zestien.
