Plan om funderingsherstel te financieren via erfpachtconstructie

Still uit de video van PopUpTV
Still uit de video van PopUpTV
Foto: YouTube

Mede op initiatief van Bouwend Nederland onderzoekt de gemeente wat er mogelijk is als de eigenaren van een slecht gefundeerd en geïsoleerd blok huizen liever willen slopen en herbouwen dan herstellen. Mocht de nieuwbouw van gasloze nul-op-de-meterwoningen ongeveer dezelfde woonlasten opleveren als een grootschalige renovatie, dan lijkt het volgens het college ‘interessant om te kunnen kiezen voor een nieuwe duurzame woning’. Nu past dit niet in de financieringsstructuur en de regels die daarvoor gelden, vandaar het onderzoek.

Wie voor bovenstaande optie kiest moet zelf een flink bedrag achter de hand hebben en in Zaanstad is een groter deel van de bewoners van oude en kwalitatief slechte huizen niet in het bezit van een goedgevulde spaarpot. Voor hen is een landelijk fonds in het leven geroepen, maar aan de voorwaarden die aan een lening uit dat potje verbonden zijn kan evenmin iedereen voldoen. Voor de groep woningeigenaren die daardoor met de rug tegen de muur staan bekijkt Betaalbare Koopwoningen Zaanstad nu of er toch mogelijk heden zijn via het inzetten van erfpacht. In dit model koopt BKZ de woning en de grond. Na het herstel van de fundering en cascoverbeteringen om de energielasten structureel te verlagen levert BKZ de woning tegen de nieuwe marktwaarde terug aan de eigenaar. De grond onder de woning wordt dan in erfpacht uitgegeven om het geheel financierbaar te houden. Er kleven echter de nodige financiële en fiscale obstakels aan deze werkwijze. De aannemer die vorig jaar was geselecteerd voor een van de pilotblokken heeft zich teruggetrokken, meldt het college aan de raad. BKZ is nu bezig met de voorbereiding van een nieuwe aanbesteding in een ‘flexibelere vorm’.

Aanvragen in de lift

De gemeente heeft de ambitie dat jaarlijks 300 woningen opnieuw gefundeerd worden, maar dat blijkt vooralsnog te hoog gegrepen. In 2017 zijn 109 funderingen hersteld en vorig jaar 98. Dit jaar verloopt voorspoediger: op dit moment zijn al 93 vergunningaanvragen voor herstel binnengekomen en gehoopt wordt dat deze tendens zich de tweede helft van het jaar doorzet. Momenteel worden subsidies verstrekt aan particuliere huiseigenaren om onderzoek naar de fundering te stimuleren. In de nieuwe subsidieverordening die in voorbereiding is wil het college het aantrekkelijker maken om eerder met het herstel aan de gang te gaan in plaats van eerst met subsidie onderzoek te laten doen. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan een versoepeling van de regels voor het verkrijgen van een lening uit het landelijke Fonds Duurzaam Funderingsherstel.

Meer meetbouten

Het meetboutnetwerk is vorig jaar met ruim 1000 meetbouten uitgebreid naar nu zo’n 17.000 in totaal. Hiermee wordt nu het zakkingsgedrag van 8200 panden gemonitord. Dat geeft de gemeente zicht op het zakkingsgedrag over een langere periode en de mogelijkheid om al in een vroeg stadium het gesprek met de eigenaren van risicopanden aan te gaan, zodat die zich kunnen voorbereiden op het op termijn onvermijdelijke herstel en de bijbehorende uitgaven.

Voor corporatiewoningen vormt onderzoek naar de kwaliteit van de funderingen inmiddels een vast onderdeel van de aanpak bij projectmatig onderhoud, schrijft het college ook. Met hen is de afspraak gemaakt dat geen woningen met een slechte fundering mogen worden verkocht. Wat het corporatiebezit betreft is het streven naar ‘gemiddeld label B’ verlaten. De corporaties richten zich nu op energieneutraal worden in 2050, overeenkomstig het beleid Aedes, het landelijk verbond van corporaties.

De subsidie voor nul-op-de-meter (NOM) heeft ‘een aantal mooie voorbeelden opgeleverd en was leerzaam voor een aantal innovatieve bedrijven’, maar heeft niet tot grote aantallen NOM-woningen geleid omdat eigenaren in de praktijk kleinere stappen zetten bij het verduurzamen van hun woning. Daarom wordt nu een ‘stappensubsidie’ ontwikkeld die meer inwoners moet aanzetten tot verduurzamung. Daarnaast zet Zaanstad op dit moment in op voorlichting en advies aan woningeigenaren. Een belangrijke partner daarbij is het onafhankelijke en deskundige Duurzaam Bouwloket.

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen