FNV Zorg en Welzijn houdt op 1 mei een landelijke achterbanraadpleging in Den Haag over de nieuwe CAO. Intussen wordt de huidige lang niet altijd nageleefd en hebben niet alleen particuliere zorgorganisaties maar ook gemeenten moeite met de balans tussen het zorgaanbod en de kosten. Hoe zit dat in Zaanstad? Enkele voorbeelden.
Aanbesteding thuiszorg
FNV Zorg en Welzijn heeft de aanbestedingen van alle gemeenten voor thuiszorg juridisch getoetst. Ruim driekwart gaat in de fout met de huishoudelijke hulp: 77 procent zit juridisch fout of hanteert discutabel beleid. Ook in Zaanstad was het mis.
Hier werd besloten tot resultaatgericht indiceren en dat is niet toegestaan, zo oordeelde eerst de rechtbank Gelderland en vervolgens de Centrale Raad van Beroep. Het op voorhand uitsluiten van bepaalde handelingen – zoals het doen van de was – is in strijd met de verplichting om maatwerk te leveren.
In Zaanstad loopt inmiddels een nieuwe aanbesteding voor het thuiszorg in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning. De huidige contracten lopen per 1 januari volgend jaar af, zodat een beleidswijziging kan worden ingezet die wel aan de wettelijke normen voldoet.
Evean zwartboek
Maureen van der Pligt van FNV Zorg en Welzijn verklaarde deze week in Koog aan de Zaan dat ze nergens zulke schrikbarende verhalen is tegengekomen als bij Evean-medewerkers. Ter gelegenheid van de presentatie van een zwartboek over Evean bleek dat slechte roosters, gebrek aan scholing, onbetaald doorwerken en onveilige situaties eerder regel dan uitzondering zijn.
https://twitter.com/GemZaanstad/status/978999416907497472
Verder zou Evean de CAO met voeten treden door vakantie-uren af te trekken bij ziekte en in dat geval ook niet alle ingeroosterde uren uit te betalen. Wel wordt een zieke dagelijks op de huid gezeten met de vraag wanneer er weer gewerkt kan worden.
Directeur Zorg Hans Admiraal kondigde eerder deze maand zijn vertrek bij Evean aan, maar dat zou niets met de problemen bij de instelling te maken hebben.
Geestelijke gezondheidszorg
Zorginstelling Virenze, die in Zaandam via Stichting Kram ondersteuning bood aan een kleine 500 kinderen en jongvolwassenen ging failliet. Virenze had Kram krap een jaar eerder overgenomen. Er werd vooral hulp geboden aan cliënten met veel voorkomende psychische aandoeningen bij kinderen en jongeren met ontwikkelingsstoornissen, zoals ADHD, autisme, en angst- en stemmingsstoornissen of gedragsstoornissen.
De activiteiten werden op 20 december 2017 officieel overgenomen door Stichting MET GGZ (de oudere cliënten, niet aan de orde in Zaanstad) en de Parnassia Groep (kind en jeugd). ‘De zorgcontinuïteit is daarmee gegarandeerd,’ schreef het college aan de gemeenteraad, en ‘ook kan aan het merendeel van de behandelaars van Virenze een nieuw perspectief worden geboden.’
Start Buurtcirkel in gemeente Zaanstad – Nieuwe wegen met ggz en opvang https://t.co/erSJWEcbb1
— Jan Alblas (@janalblas) February 21, 2017
Aan alle 24 medewerkers werd een aanbod voor een overgang naar Parnassia gedaan onder dezelfde arbeidsvoorwaarden als die zij bij Virenze hadden, maar meerdere behandelaren kozen er direct na het faillissement van Virenze al voor naar andere instellingen over te stappen.
Twee maanden later raakte de Parnassia Groep in opspraak omdat het ROM-data (Routine Outcome Monitoring) aan de Stichting Benchmark GGZ zou leveren zonder daarvoor de expliciete toestemming aan cliënten te vragen. Eerder was de gemeente Zaanstad al op de vingers getikt voor onzorgvuldigheid met het verzamelen van data door de Sociale Wijkteams.
Niet-gecontracteerde zorg
En dan zijn is er nog de niet-gecontracteerde zorg: verzekeraars moeten daarvoor hoge declaraties vrijwel geheel vergoeden, waardoor een onbeheersbare kostenstijging dreigt. Daarvoor waarschuwt Wynand van de Ven, emeritus hoogleraar sociale ziektekostenverzekering, al jaren. In Zaanstad ging het wat dat betreft mis voor Cleofa, aanbieder van wijkverpleging.
Het probleem wordt volgens hem veroorzaakt door het ‘hinderpaalcriterium’: voor niet-gecontracteerde zorg moeten zorgverzekeraars hun verzekerden een vergoeding geven die niet zo laag mag zijn dat die het onmogelijk maakt om van die zorg gebruik te maken. Het is ‘een tijdbom’ onder het hele stelsel, aldus Van de Ven.
