Vier partijen in de gemeenteraad vragen om een duidelijke stellingname van het college en van hun collega’s wat betreft de toekomst van Schiphol en de SP, GroenLinks, Rosa en de Partij voor de Dieren doen meteen een voorzet: Zaanstad moet zich er nadrukkelijk voor uitspreken dat de groei van het aantal vluchten het maximum bereikt heeft. Ook voor de rust van Zaankanters, en met name inwoners van Westzaan en Assendelft.
De twee drukste aanvliegroutes lopen over het grondgebied van Zaanstad, betogen de vier en daarom heeft de gemeente alle recht van spreken. Inwoners vragen bovedien om duidelijkheid: waar staat het gemeentebestuur nou eigenlijk in deze discussie? De bekende riedel over het economisch belang van Schiphol hoeft daarbij niet weer van stal te worden gehaald: de luchthavens van Stockholm, Zurich en Kopenhagen waren tot 1990 ongeveer even groot als Schiphol en zijn veel minder snel gegroeid, terwijl de levensstandaard in Zweden, Zwitserland en Denemarken hoger dan die in Nederland. ‘Daarmee is aangetoond dat de nabijheid van een mega-luchthaven niet veel zegt over de levensstandaard van een land of regio, schrijven Evert Hartog (SP), Romkje Mathkor (GL), Mariska Schuttevaer (Rosa) en Judit Raa (PvdD) in een agenda-initiatief.
Zij willen dat de afspraak om het aantal vliegbewegingen tot 2021 te beperken tot 500.000 per jaar blijft staan. Sinds de opening van de Polderbaan in 2003 is de geluidsoverlast in met name in Zaanstad flink toegenomen. Maar de luchthaven zorgt ook voor andere negatieve ontwikkelingen: de druk op de infrastructuur in en rond de Metropoolregio wordt te groot door de groei van het aantal toeristen en de druk op de woningmarkt wordt te groot door expats en andere werknemers uit de rest van Europa en door Airbnb.
In 2050 naar een miljoen?
Schiphol wil met een nieuw masterplan Schiphol in de periode 2022-2025 doorgroeien tot meer dan 80 miljoen passagiers per jaar en tot 650.000 vliegbewegingen – bijna 30 procent meer dan nu. Voor 2050 wordt de behoefte op 170 miljoen passagiers en meer dan een miljoen vliegbewegingen geschat. ‘Daarmee staan de veiligheid, de gezondheid en de leefbaarheid in Zaanstad onaanvaardbaar onder druk,’ aldus de vier partijen. ‘Vinden wij het acceptabel dat Schiphol voortdurend blijft groeien of is de grens bereikt?’
@KLM en @Schiphol aantrekkelijkste werkgevers 2019!https://t.co/LdIBWxzHM3 pic.twitter.com/mo8DlIpxX4
— Rozemijn van der Ven (@Roosvdven) April 8, 2019
Extra veel uitstoot
De luchtvaart stoot veel meer broeikasgassen uit dan het wegverkeer en dat gebeurt vooral bij het opstijgen en landen, als de meeste kerosine wordt verbrand. Doordat Schiphol vaak een transferhaven is tussen Europa en andere delen van de wereld wordt hier extra vaak geland en opgestegen. De praktijk nu: elke 30 seconden stijgt er vanaf Schiphol een vliegtuig op. En één opstijgende Boeing 747 stoot evenveel ultrafijnstof uit als een miljoen vrachtwagens.
Anders reizen
De luchtvaart valt buiten de bindende klimaatafspraken van Parijs en wordt geacht zelf stappen te zetten naar minder vervuiling. Maar de sector kan niet langer buiten schot blijven, betogen de vier fracties. We moeten op korte termijn minder vliegen en dus anders reizen, want innovatieve technische oplossingen om de overlast van vliegtuigen te beperken zijn op korte termijn onhaalbaar. ‘Veel Europese vluchten vanaf Schiphol kunnen prima per spoor of bus; dit zorgt voor naar schatting 60.000 minder vluchten. Uitbreiding van Schiphol of Lelystad Airport is dus eigenlijk overbodig,’ vinden Rosa, de SP, GL en de PvdD.
LEVEL start met vluchten vanaf Schiphol https://t.co/j8mBcizip8 #Level #Schiphol #Vluchten #Prijsvechter pic.twitter.com/PMnq2NTPj9
— Vliegtuig Volgen (@vliegtuigradar) April 8, 2019
Zij willen nu van de raad horen of de fracties zich kunnen vinden in alle bezwaren die de uitbreiding van Schiphol met zich meebrengt voor Zaanstad. ‘Wij vragen de raad of de leden het ermee eens zijn dat het college zich aansluit bij alle Zaanse inwoners en andere randgemeenten die niet willen dat Schiphol verder groeit.’ Concreet zou dat moeten zijn:
- Dat Zaanstad niet akkoord gaat met verdere groei van Schiphol en dat de huidige groeistop van 500.000 vluchten tot (minimaal) 2023 wordt doorgetrokken;
- Dat Zaanstad inzet op een vermindering van het aantal nachtvluchten;
- Dat Zaanstad geen overheveling van de problemen naar een luchthaven bij Lelystad wil.
