De ondernemers van de Zaanse Schans ‘staan vierkant achter de stelling’ in de gemeentelijke ontwikkelstrategie dat het historische erfgoed op de Zaanse Schans in haar huidige vorm moet worden behouden en juichen het initiatief toe om de Schans, waar mogelijk, uit te breiden met typisch Zaanse ambachten. ‘Daarentegen willen we er voor hoeden dat het een pretpark wordt met meer souvenirwinkels,’ aldus de ondernemersvereniging OV1509 Zaanse Schans in een reactie op overleg met de raad.
In de ontwikkelstrategie wordt de huidige parkeerplaats tussen het Schipperplein en het Zaans Museum volgebouwd. De nieuwe bebouwing aan het plein zal bestaan uit oude pakhuizen of productiegebouwen zoals die vroeger ook aan (de achterzijde van) de paden hebben gestaan. Door de jaren kunnen daar gebouwen aan worden toegevoegd, zo is het plan.
Volgens de ondernemers wordt hiermee ‘de bijna natuurlijke visuele scheiding tussen de historische Schans anno 1850 en het moderne museum teniet gedaan’. Het huidige informatiecentrum in het Zaans Museum komt in het nieuwe voorstel op de verkeerde plaats te liggen. Ook verbaast het de schrijvers van de notitie dat er een tweede ontvangstgebouw wordt voorgesteld, waardoor het Schipperplein geen entree meer zal zijn.
Maar vooral de nieuwe bebouwing geeft zorgen. Wie krijgt hier toestemming om dit te realiseren? Het museum, commerciële investeerders zoals Tours & Tickets, ondernemers van de Zaanse Schans of de Stichting de Zaanse Schans zelf? Komt bijvoorbeeld de kleinbehuisde tinnegieterij met haar gehele tincollectie en gietmallen in aanmerking om zich daar te vestigen? En hoe wordt deze ingevuld met ambachten en historie?
‘ Het is niet mogelijk extra gebouwen en/of pakhuizen te exploiteren om niet. Ze zullen bemand moeten worden, waardoor het vrijwel zeker is dat deze gebouwen cq pakhuizen commercieel geëxploiteerd gaan worden,’ waarschuwt de ondernemersvereniging. ‘In de ontwikkelstrategie wordt gemeld dat de Stichting de Zaanse Schans geen financiële middelen heeft, ondanks de parkeerinkomsten van 1.100.000 euro en de inkomsten van de toiletbezoeken van 250.000 euro. De ontwikkelstrategie is doorspekt met een ‘verdienmodel van de Stichting de Zaanse Schans’. Is dit niet in strijd met de statuten? Kan een overkoepelend orgaan als de Stichting de Zaanse Schans commercïele activiteiten ontwikkelen om die strategie te bekostigen?’
[embed][/embed]
De Ondernemersvereniging OV1509 Zaanse Schans zet ook vraagtekens bij de verwachte groei van het aantal bezoekers waarop de plannen zijn gebaseerd: drie miljoen mensen per jaar nog voor 2030. ‘De twijfel is ontstaan door de groei en omvang van de vermelde bezoekersaantallen af te zetten tegen het aantal klanten die onze bedrijven hebben bezocht.’ De ondernemers hebben het bedrijf Crowdcom benaderd om de juistheid van de gemelde aantallen bezoekers nog eens te onderzoeken door middel van een betrouwbaar video-analyse systeem, dat op drie plekken geinstalleerd moet worden.
Ze zijn ook voorstander van een demontabele parkeetgarage achter het Zaans Museum van circa 100 bij 20 meter en met drie parkeerlagen. Die zou zonder veel meerkosten kunnen worden aangekleed om hem beter bij de Schans te betrekken. Gedacht wordt aan historische afbeeldingen op de wanden of gevelbekleding in Zaanse houtbouw. Daarmee wordt in ieder geval de groei voor de komende jaren opgevangen en de constructie geeft alle partijen de tijd en de ruimte om een ontwikkelstrategie te ontwikkelen ‘die door iedereen wordt gedragen’.
Daarnaast zou er extra parkeergelegenheid kunnen komen op het gravelveld van het St. Michaël College, dat de gemeente voor dat doel zou kunnen pachten. ‘Door de ligging zou dit een perfecte uitbreiding zijn van de parkeermogelijkheden. Een andere mogelijkheid is om het gravelterrein op het dak van een parkeergarage te plaatsen. De belasting (draagkracht) is hiervoor minimaal en dit resulteert toch in 200 extra parkeerplaatsen,’ aldus de notitie van de ondernemersvereniging.
Een radicaler voorstel is om de hele school te verplaatsen. Die is op de huidige locatie gebouwd met het idee dat er nog een gehele woonwijk achter zou komen, maar nu at er niet van gekomen is ligt de school in een niemandsland. ‘Gezien de bedragen die gemoeid zijn met de investeringen uit de ontwikkelstrategie kwam bij ons de vraag bovendrijven of het niet praktischer zou zijn om de gehele school te verplaatsen naar een meer centrale locatie binnen Zaandam, die voor leerlingen beter bereikbaar is. Hierdoor onstaat een natuurlijk entreegebied tot de Zaanse Schans waarin alle knelpunten worden opgelost.’