Nog veel winst te behalen met bebording bij tijdelijke verkeersmaatregelen

We kennen het allemaal: opeens staan ergens borden om ons te wijzen op tijdelijke verkeersmaatregelen. Die worden niet lukraak geplaatst - althans niet in de verreweg de meeste gevallen. Maar het gaat ook geregeld niet volgens het boekje.

Het is bij de gemeente niet bekend hoeveel werkzaamheden er zonder een benodigde vergunning voor tijdelijke verkeersmaatregelen (en/of objectvergunning) worden uitgevoerd, maar uit een steekproef kwam 20 procent naar voren. Ook duurt het werk regelmatig langer dan van tevoren was ingeschat zonder dat er een verlenging van de vergunning wordt aangevraagd. En staan er nog steeds borden als de klus allang geklaard is.

Onwetendheid en haast

Nuts- en telecombedrijven zijn veelal onterecht in de veronderstelling dat ze met het verkrijgen van een graafvergunning tevens over een vergunning tijdelijke verkeersmaatregelen beschikken, blijkt uit onderzoek van de gemeente. Maar dit is uitsluitend het geval als er alleen in het trottoir gewerkt wordt. Ook komt het voor dat wordt vergeten om een vergunning bij Zaanstad aan te vragen voor projecten buiten onze gemeente maar met een omleidingsroute binnen Zaanstad of bij haastklussen.

Inspecties

Sporadische inspecties richten zich op de verkeersveiligheid, bereikbaarheid en diverse aspecten op het gebied van bereikbaarheid, leefbaarheid, veiligheid en communicatie, maar zonder een handleiding. Er worden geen verslagen van gemaakt van de inspecties en uitsluitend bij ernstige overtredingen worden aannemers aangeschreven en/of Handhaving ingeschakeld zodat er een dossier wordt opgebouwd. Een personeelstekort staat een strakkere aanpak op dit gebied in de weg. 

Aanvragers

Vergunningen voor tijdelijke verkeersmaatregelen worden in zo'n 80 procent van de gevallen bij Zaanstad aangevraagd door gespecialiseerde bureaus die zijn ingehuurd door of namens de opdrachtgever van het project. De overige aanvragen komen van kleine bouwbedrijven voor overwegend eenvoudige ingrepen (circa tien procent) en van particulieren en niet-commerciële evenementenorganisaties (eveneens rond tien procent).

De kwaliteit van de door specialisten ingediende aanvragen is over het algemeen goed en in de afgelopen jaren toegenomen door de uitbreiding van mogelijkheden om vooroverleg te hebben met de gemeente. Bij de beoordeling van een aanvraag wordt onder meer gekeken naar mogelijke knelpunten als gevolg van andere werkzaamheden of evenementen in de nabijheid, de omleidingsroute die toegepast moet worden en het voorkomen van onduidelijke verkeerssituaties door een overdaad aan borden.

Regionaal overleg

Aanvragen van kleine niet-gespecialiseerde bedrijven vertonen vaker gebreken en de indieners worden dan verwezen naar de experts of bijgestaan door de gemeente tot er een deugdelijke aanvraag op tafel ligt. Het laatste gebeurt ook bij de laatste categorie aanvragers. De afstemming van verkeersmaatregelen of de hoofdontsluitingswegen gebeurt op regionaal niveau. De provincie, Rijkswaterstaat, alle Noord-Hollandse gemeenten en de waterschappen werken nauw samen aan het bereikbaar houden van de (vaar)wegen in Noord-Holland. Hulpdiensten, openbaar vervoerders en andere professionele (vaar)weggebruikers adviseren hierbij.

Geen toezicht

Is de vergunning verleend en zijn de wijzigingen ingegaan, dan blijkt het in de dagelijkse praktijk niet te doen om  toezicht te houden. 'Er wordt uitsluitend geacteerd op meldingen van derden,' schrijft wethouder Wessel Breunesse aan de raad. Meldingen over tijdelijke verkeersmaatregelen worden gedaan door bewoners, weggebruikers en collega’s binnen de gemeente. Het gaat in totaal om circa 400 meldingen op jaarbasis, waarvan 350 van bewoners en weggebruikers. 

Onwetende bewoners

Bij een steekproef naar de naleving van de vergunning bij 30 werken in uitvoering bleek dat in zes gevallen borden te laat verwijderd waren, er twee maal borden zonder of met een verlopen vergunning stonden en er drie keer sprake was van een incorrecte plaatsing zoals scheefstand. Veel bewoners blijken niet op de hoogte van de aard van de uit te voeren werkzaamheden als er opeens borden in het straatbeeld verschijnen.

Niets op de website

'Het betreft vrijwel altijd werkzaamheden van derden. De gemeente ondervangt deze meldingen door de vergunninghouder voor te schrijven om in een gebied rondom de activiteit bewonersbrieven te verspreiden waarin de activiteit wordt toegelicht. Ook stellen we bij bepaalde werkzaamheden als voorwaarde QR-codes op de borden toe te toepassen voor nadere informatie,' aldus Breunesse. Op de gemeentelijke website is niets te vinden over de consequenties van verleende vergunningen voor tijdelijke verkeersmaatregelen.

Vervolgonderzoek

Breunesse ziet vooral ruimte voor verbetering op het gebied van communicatie en toezicht op de uitvoering van tijdelijke verkeersmaatregelen. Daar waar de gemeente jaarlijks zo'n 1300 vergunningen voor tijdelijke verkeersmaatregelen, objectvergunningen en evenementenvergunningen afgeeft, leidt dit tot circa 400 meldingen. Het college is niet bijzonder gealarmeerd over het resultaat van het eerste onderzoek, maar gaat nu wel bekijken of er verbeteringen zijn te realiseren.