Het college blijft van mening dat het gebruik van biomassa voor de productie van warmte ‘een noodzakelijke tussenstap is in de energietransitie’. ‘Als andere duurzame bronnen betaalbaar kunnen worden ontsloten zijn wij er voorstander van om het gebruik van biomassa voor warmteproductie af te bouwen. Biomassa kan dan gebruikt worden voor circulaire toepassingen.’ Dat schrijft het college in antwoord op vragen over drie nieuwe biomassacentrales die door bedrijven gepland zijn.
Waar biomassa dus door een groeiend aantal inwoners als een slecht en niet-groen alternatieg voor aardgas wordt gezien, daar blijft het dagelijks bestuur vasthouden aan het ingeslagen pad. De nieuwe D66-wethouder die het takenpakket van de opgestapte Sanna Munnikendam voor de kiezen krijgt kan er nog een aardige dobber aan krijgen. Of een zittende collega, uiteraard, als de portefeuilles worden omgegooid. Zowel de POV als de SP stelden vragen over de centrales die Loders Croklaan in Wormerveer, Olam Cocoa in Koog aan de Zaan, Bio Forte in Zaandam en Euco-Corporation Holding net over het Noordzeekanaal in Amsterdam willen bouwen. De antwoorden van het college aan de SP geven daar maar in beperkte mate duidelijkheid over.
Reststromen
Zowel in Wormerveer als in Koog aan de Zaan hebben de genoemde bedrijven plannen om met biomassa in (een deel van) hun eigen energievoorziening te voorzien op basis van ‘bestaande reststromen van het eigen productieproces’. Dat kan dus van alles zijn. De bedrijven hebben subsidies aangevraagd voor de bio-installaties bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, waardoor het televisieprogramma Hart van Nederland de plannen achterhaalde. Die waren al wel bij de gemeente bekend, maar stammen nog iot de tijd dat biomassacentrales werden gezien als het ei van Columbus er er weinig vragen werden gesteld over de uitstoot daarvan. Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat wil vóór 2022 het gebruik van laagcalorisch Gronings aardgas sterk verminderen en de bedrijven zagen zich genoodzaakt om door veranderende Europese regels voor het verhandelen van emissierechten hun CO2-uitstoot te verlagen. Eigen biomassa transformeren in energie of warmte leek die twee doelstellingen naadloos te combineren.
Meerdere betrokkenen
De gemeente Zaanstad is bevoegd gezag voor een groot aantal industriële bedrijven, waaronder ook Loders Croklaan, Olam Cocoa en Bio Forte Zaanstad. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied behandelt de aanvragen voor biomassacentrales. De provincie is het bevoegd gezag voor de Wet Natuurbescherming, die het mandaat heeft neergelegd bij de Omgevingsdienst Noord-Holland Noord. Al deze instanties zijn dus betrokken bij de beoordeling van aangevraagde vergunningen. ‘In de afgelopen periode is vanuit de grootste Zaanse industrieën het initiatief genomen om in gezamenlijkheid plannen te verkennen voor een toekomstige duurzame energievoorziening. De gemeente neemt deel aan het overleg, onder de noemer Industrieberaad/Klimaattafel Industrie. Daarbij komen veel mogelijke alternatieven aan de orde, waaronder ook het (tijdelijk) toepassen van eigen reststromen voor de eigen energievoorziening, dan wel in combinatie met andere. Tot op dit moment is voor geen van deze alternatieven een definitieve keuze gemaakt door de betrokkenen,’ aldus het college.
Eén centrale, twee subsidies
Bio Forte bleek twee aanvragen voor een SDE-subsidie te hebben ingediend bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, maar die waren beide voor de inmiddels afgebouwde en in de testfase verkerende centrale aan de Pascalstraat in Zaandam waarin meerdere ketels aanwezig zijn. Er is dus geen sprake van een tweede installarie van Bio Forte. De twee-in-één-centrale die er al staat gaat houtpellets van NTA8080-gecertificeerd Nederlands snoeihout verbranden om het nieuwe warmtenet te voeden. Verwacht wordt dat de Omgevingsdienst Noord-Holland Noord op korte termijn met de benodigde vergunning op grond van de Wet natuurbescherming over de brug zal komen. Of en wanneer de biomassacentrales in Wormerveer en Koog aan de Zaan er daadwerkelijk gaan komen is de gemeente op dit moment niet duidelijk.
Amsterdam
In het Westelijk Havengebied in Amsterdam heeft de Euco-Corporation Holding in 2016 een SDE-subsidieaanvraag gedaan voor een grote biomassacentrale van liefst 39,6 megawatt. Deze centrale is nog niet gerealiseerd, maar AEB heeft het project Bio Energy Centrale afgelopen jaar heeft overgenomen. Zaanstad heeft daar verder geen contacten over met Amsterdam, hoewel alleen het Noordzeekanaal die grote centrale scheidt van het eigen grondgebied. Uit de antwoorden op de vragen van de POV komt naar voren dat alle subsidieaanvragen voor SDE+ zijn toegekend, maar niet zijn bekendgemaakt omdat de gemeente niet het bevoegde gezag is.
