Senioren moeten bijna 22 jaar wachten op een andere sociale huurwoning

Het aantal actief woningzoekenden in onze regio nam in 2023, na de inwerkingtreding van de nieuwe regels voor woonruimteverdeling, toe van ongeveer 119.000 naar 144.000, een plus van 21 procent. De wachttijd voor een sociale huurwoning verschilt sterk per groep. Zaanse jongeren van 23 tot 28 jaar die in 2023 een woning kregen, hebben een relatief korte gemiddelde wachttijd van 7,6 jaar, terwijl Zaanse senioren 21,7 jaar moeten wachten.

Woningen die via WoningNet en Woonmatch worden aangeboden, worden sinds 16 januari 2023 toegewezen op basis van het aantal punten dat een woningzoekende heeft opgebouwd. Daarvóór was alleen de inschrijfduur doorslaggevend. Woningzoekenden hebben met het nieuwe systeem zelf invloed op hun slaagkansen door punten te vergaren door actief te zoeken en – indien van toepassing – door situatie- en/of startpunten aan te vragen.

Bron: Jaarrapportage Woonruimteverdeling in de regio Amsterdam 2023 

Dit moet ervoor zorgen dat mensen die het hardst een woning nodig hebben een betere kans krijgen om een sociale huurwoning te vinden. Van de mensen die in 2023 actief reageerden, woonden rond 11.000 in Zaanstad, een stijging met 1700 ofwel negentien procent. De grootste toename van actief woningzoekenden was in kleinere gemeenten als Landsmeer (plus 29 procent), Uithoorn (28) en Ouder-Amstel (26 procent).

Meer kandidaten

Dit is te lezen in de Jaarrapportage Woonruimteverdeling in de regio Amsterdam 2023, opgesteld in opdracht van gemeenten en corporaties. De toename van het aantal actief woningzoekenden en van het aantal reacties leidt tot langere kandidatenlijsten per woning en voor veel woningzoekenden tot een lagere positie op de ranglijst voor een woning dan in de oude situatie. De verwachting is dat de positie van woningzoekenden die actief blijven zoeken en misschien ook start- of situatiepunten opbouwen, de komende jaren beter wordt dan in het vorige systeem.

Minder verhuringen

In 2023 werden in Zaanstad bijna evenveel sociale huurwoningen aan een nieuwe huurder toegewezen als in 2022. In de hele regio is het aantal verhuurde woningen met tien procent gedaald. In 2022 werd in de regio 46 procent van de woningen toegewezen aan een starter uit de regio Amsterdam en in 2023 steeg dat percentage naar 49 procent. In 2022 kwam dertien procent van de actief woningzoekenden van buiten de regio; in 2023 veertien procent. In Zaanstad werd zes procent van de sociale huurwoningen toegewezen aan iemand van buiten de regio.

Uitruil met Amsterdam

Van alle sociale huurwoningen in de regio die via WoningNet en Woonmatch zijn toegewezen, is elf procent naar woningzoekenden uit Zaanstad gegaan. Veruit het grootste deel (75 procent) van de woningzoekenden uit Zaanstad die verhuizen naar een andere sociale huurwoning verhuist binnen Zaanstad; 73 procent van de verhuurde woningen in Zaanstad is toegewezen aan een huurder afkomstig uit Zaanstad en zeventien procent (222 woningen) aan een huurder uit Amsterdam. Daar staat tegenover dat 211 woningzoekenden uit Zaanstad zijn verhuisd naar Amsterdam.

Bron: Jaarrapportage Woonruimteverdeling in de regio Amsterdam 2023 

De gemiddelde wachttijd van de woningzoekenden die in 2022 in Zaanstad een sociale huurwoning toegewezen kregen, was 14,2 jaar. In 2023 is de gemiddelde wachttijd gedaald naar 13,5 jaar. De wachttijd van doorstromers in Zaanstad is gelijk gebleven, maar die van starters ging van 11,4 naar 10,5 jaar. De gemiddelde slaagkans in de hele regio daalde van 6,8 naar 4,8 procent. Dat betekent dat in 2023 4,8 procent van de woningzoekenden die in de regio een woning zochten er eentje vonden. De slaagkans van 65-plussers is echter 16,6 procent. Die van woningzoekenden tussen de 28 en 55 ongeveer vier procent.

Minder weigeringen

Er worden inmiddels minder woningen geweigerd. In 2022 werd een woning gemiddeld ruim acht keer opnieuw aangeboden voordat die geaccepteerd werd. Dat is gedaald naar 5,1 keer in 2023 en dit jaar naar ongeveer drie keer. In het nieuwe systeem verliezen woningzoekenden punten als ze een woning weigeren. Er zijn nog geen definitieve cijfers over de woonruimteverdeling in 2024.