De scholenkoepels Zaan Primair en Agora vinden dat het college Zaanse kinderen in de steek laat door de zo gewenste Europese School te plannen op een plek waar ze zelf niet mochten bouwen omdat woningbouw dat onmogelijk zou maken. Nu sneuvelen er 120 nieuwe huizen, mocht Zaanstad de school krijgen toegewezen. De gemeenteraad is al akkoord, maar er zijn felle tegenstanders.
De POV, Democratisch Zaanstad, de PVV, de SP – ze konden zich niet in het openbaar over de locatie uitspreken toen die nog geheim was. Dat kostte moeite. Nu is het afwachten wat in Den Haag wordt besloten. Gaat de school naar Alkmaar of naar Overtuinen in Zaandam? Voor de twee Zaanse schoolbesturen maakt het niet uit, maar hun vertrouwen in het college heeft een knauw gekregen. Want niet alleen voor woningen is de ruimte schaars, ook voor scholen.
‘Samen met de gemeente zijn Agora en Zaan Primair al vele, vele jaren bezig om nieuwbouw te realiseren voor de scholen De Westerkim en Et Buut. Na jarenlang ‘gedoe’ gebeurt dit nu op de locatie die bekendstaat als Overtuinen 1, aan de Provincialeweg naast het Volkspark. Een krappe kavel maar op een prachtige plek. De mooie school zal echter na ingebruikname al te klein zijn,’ schrijven de bestuurders Taco Keulen van Agora en Brigit Schumacher van Zaan Primair in een reactie op de locatiekeuze van de Europese School.
Apert onjuiste informatie
‘Om de kinderen uit de binnenstad goed onderwijs te kunnen geven werd gezocht naar een extra locatie voor een basisschool, zodat ook in de toekomst de kinderen uit dit gebied in de buurt naar school kunnen. Uit onderzoek kwam als enig haalbare locatie het Verkadeterrein naar voren. Van de zijde van het gemeentebestuur werd aangegeven dat dit terrein niet beschikbaar was vanwege onomkeerbare bindende afspraken met projectontwikkelaars over huizenbouw. Die afspraken blijken in het licht van de bieding voor de Europese School nu echter flexibel en blijkbaar aanpasbaar. Naast de apert onjuiste informatie richting schoolbesturen is het wrang om te constateren dat er twee standaarden zijn. Eén voor de Zaanse kinderen voor wie op deze mooie plek geen school gebouwd kan worden en één voor de kinderen van elders.’
Bijzonder internationaal onderwijs
De dertien Europese Scholen in de EU vallen onder het bestuur van de Europese Unie (en daarmee de lidstaten). Het gaat daarbij om een bijzondere vorm van internationaal onderwijs: de Europese Scholen volgen een eigen curriculum en er ligt een sterke nadruk op (meer)taligheid en moedertaal. Zo hebben acht een Nederlandstalige afdeling. Er wordt onderwijs gegeven aan leelingen tussen vier en achttien jaar oud. Met het Europees Baccalaureaat-diploma (EB) hebben leerlingen na afloop van de middelbare school toegang tot hogescholen en universiteiten van alle landen van de unie.
Er is daarnaast veel aandacht voor sport en cultuur. Europese Scholen zijn in eerste instantie opgericht voor kinderen van ambtenaren van de EU, maar ook een aantal organisaties en bedrijven – zoals het Europees Geneesmiddelen Agentschap in Amsterdam en het Joint Research Centre (
Tweedeling
‘Daar waar elders in Zaandam (terecht!) miljoenen worden aangewend om maatschappelijke tweedeling te bestrijden ontstaat een tweedeling op een andere plek’ door de komst van de Europese School naar Zaandam, volgens de Zaanse scholenkoepels. De bitterheid is groot: op loopafstand van het station wordt ruimte gemaakt voor ‘een kleine luxe campus van schoolgebouwen, bijgebouwen en sportterreinen’. En de ‘eigen’ kinderen worden verwezen naar de Behouden Haven, op een parkeerplaats aan de achterkant van een winkelcentrum. ‘De omgeving is naargeestig, de kavel klein en de verkeerssituatie bij het winkelcentrum te gevaarlijk om verantwoord een school te laten functioneren,’ aldus Keulen en Schumacher. Het is volgens hen ‘meten met twee maten’.
DZ vraagt opheldering over de geheimhouding Europese school en ziet graag juridische back-up voor gemeenteraad https://t.co/F40yDwmoW3
— DemocratischZaanstad (@DZaanstad) January 24, 2021
SP
‘Verre van positief,’ noemt SP-steunfractielid Jasper van Vliet de gang van zaken. De SP is boos over het schrappen van 120 geplande woningen ‘voor een exclusieve school waar je voor je kind al snel zo’n 7000 euro lesgeld per jaar betaalt’. ‘Zou dat nu echt onze prioriteit moeten hebben?’ Het antwoord is duidelijk: woningen zijn keihard nodig maar ‘worden door het college weggewuifd alsof het niks is, zonder ook maar enige garantie of zekerheid over compensatie’. ‘De strijd voor de Europese School wordt door het college nu gevoerd met Alkmaar, waar ze de school graag willen hebben en waar de plannen al langere tijd openbaar zijn. Is het aangaan van deze strijd nou echt in ons belang? Wat ons betreft voeren we een andere strijd: een strijd voor het bouwen van meer betaalbare woningen in Zaanstad. Daar past dit plan niet bij,’ aldus Van Vliet.
POV
De POV werkt momenteel aan een berekening: wat gaat ‘dit onzalige plan’ de Zaankanter aan belastinggeld kosten: ‘Tenslotte moet er toch iemand opdraaien voor de ambities van dit college.’ De Partij voor Ouderen en Veiligheid is op zich geen tegenstander van de komst van een Europese School, maar wel als dat ten koste gaat van woningbouw. ‘De Zaanse coalitie kiest ervoor een prestigeproject, opgedrongen door de wensen van de Metropoolregio Amsterdam voorrang te geven. Deze coalitie laat woningbouw stagneren en begeeft zich op dun ijs als het gaat om toegezegde woningbouwsubsidies van het Rijk en gemaakte afspraken met bouwonderneming(en). Wij hebben bezwaar tegen dit plan omdat het ten koste gaat van minimaal 120 woningen die vooralsnog nergens gecompenseerd kunnen worden.’
PVV
De PVV laat weten de afgelopen maanden achttien geheime stukken te hebben ontvangen over de Europese School. ‘Alkmaar heeft sinds januari 2020 al hun plannen openbaar gemaakt en via een website met de wereld gedeeld. In Zaanstad is alles geheim,’ wordt op de Facebook-pagina van die partij gefoeterd. ‘Toen onze fractievoorzitter Peter van Haasen tijdens een debat zijn zorgen uit wilde spreken over de gekozen locatie, werd hem de mond gesnoerd door burgemeester Jan Hamming en de griffier. Volgens de burgemeester waren zelfs de lidwoorden in het stuk geheim.’ Die geheimhouding is volgens de PVV het gevolg van de wens om elk debat in de kiem te smoren. Ook de PVV wil voorrang voor woningbouw: ‘Wij hadden graag een andere locatie gezien voor deze Europese School, maar het strikte eisenpakket van het ministerie van Onderwijs sluit veel locaties uit. Dus dan is het kiezen of delen. Wij hebben dus voor woningen gekozen.’
De komst van de Europese School naar Overtuinen werd uiteindelijk (maar door de toen nog geldende geheimhouding weten we niet waarom en welke argumenten de doorslag gaven) gesteund door de VVD, PvdA, D66, GroenLinks, het CDA, Lokaal Zaans, Denk en de ChristenUnie. Tegen stemden de POV, Rosa, DZ, de PVV, SP en de Partij voor de Dieren. De stemverhouding was daarmee 20 – 18 in het voordeel van het voorstel.
