Er is niets mis met de manier waarop Zaanstad de gebiedsontwikkeling van de Peperstraat in Zaandam aanpakt, schrijft minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken in antwoord op vragen van SP-Kamerlid Sandra Beckerman over de vele klachten van de bewoners van de sloopflats over de communicatie met de gemeente en woningeigenaar Accres.
Is dit hoe bewonersparticipatie er in de toekomst uit gaat zien, wilde een verontwaardigde Beckerman weten na een bezoek aan Zaandam. ‘Met participatie in de (toekomstige, red.) Omgevingswet wordt bedoeld ‘het in een vroegtijdig stadium betrekken van belanghebbenden bij het proces van de besluitvorming over een project of activiteit om tijdig belangen, meningen en creativiteit in beeld te brengen. De stappen die gemeente heeft gezet voor de gebiedsontwikkeling passen hierbinnen. Overigens is het aan de verschillende overheden om invulling te geven aan de participatie,’ schrijft Ollongren. Belanghebbenden zijn niet alleen burgers, maar ook bedrijven, maatschappelijke organisaties en andere overheden.
Input meegewogen
Er zijn verschillende bijeenkomsten voor de buurt en de stad georganiseerd om betrokkenen input te laten geven op onder andere de ambitie voor de herontwikkeling van de Peperstraat, aldus de minister. ‘Deze input is meegewogen in de besluitvorming door de gemeente en in mei vorig jaar heeft de gemeenteraad haar zegen aan de plannen gegeven. Uit informatie van de gemeente blijkt dat de projectontwikkelaar bij de besluitvorming over de plannen de bewoners heeft betrokken.’ Nog dit kwartaal wordt het raadsbesluit verwacht overf de haalbaarheid van de sloop en nieuwbouw in de Peperstraat, weet de bewindsvrouw ook.
Communicatie
Ollongren waakt er echter wel voor om een oordeel te vellen over de de kwaliteit van de communicatie met de bewoners van de Peperstraat over de geplande sloopwerkzaamheden. ‘Een oordeel hierover geven is niet aan mij. De gemeente maakt daarin de eigen keuze die past bij de specifieke situatie. Uit informatie blijkt dat de bewoners in augustus 2019 tijdens een bijeenkomst zijn geïnformeerd over de voorgenomen sloop. De besluitvorming over de haalbaarheid duurt echter langer dan verwacht en gehoopt. Hierdoor blijven onbedoeld de huurders langer in een onduidelijke situatie.’
Zorgen uiten en wensen uitspreken
In zijn algemeenheid is het goed om bewoners in een zo vroeg mogelijk stadium bij planontwikkeling te betrekken. ‘In dit geval is in de analysefase van het gebiedsperspectief gesproken met de buurt / stad over welke plekken verbeterd / aangepakt moeten worden. De Peperstraat is toen vaak genoemd als een straat die vernieuwd mag worden. Deze gesprekken zijn gevoerd in het kader van het gebiedsperspectief. Via de klankbordgroep konden huurders zorgen en wensen bekendmaken. In deze fase van de ontwikkeling kan over herhuisvesting van individuele bewoners nog niets worden gezegd. Om huurders duidelijkheid te geven over het herhuisvestingstraject is een Sociaal Plan opgesteld met hierin toegelicht hoe het proces van het zoeken van een nieuwe woning eruitziet, welke vergoedingen beschikbaar zijn en hoe de huurder ondersteund wordt.’
Renovatie niet aan de orde
De gemeente heeft volgens Ollongren gekozen voor de herontwikkeling van de Peperstraat en niet voor renovatie van de bestaande flats ‘omdat op die manier veruit de meeste woningen worden toegevoegd, verduurzaming van woningen kan plaatsvinden, de sociale woningbouwvoorraad wordt vergroot en deze in eigendom komen van een woningbouwcorporatie. In de ontwikkeling wordt ook de realisatie van een parkeergarage meegenomen waardoor op een andere locatie woningbouw kan worden gerealiseerd en de openbare ruimte meer kwaliteit kan krijgen. Hierdoor kan er op een verantwoorde manier verdicht worden in het centrum van Zaandam.’
Met de herontwikkeling kan daarnaast ingezet worden op de realisatie van een lokaal warmtenet waar ook bestaande (sociale) woningbouw op kan worden aangesloten in de toekomst, gaat Ollongren enthousiast verder. ‘Daarnaast kan nu de versteende ruimte worden vergroend en kan mede hierdoor een bijdrage worden geleverd aan de uitdagingen rondom klimaatadaptatie. Op basis van onder andere bovenstaande overwegingen is ervoor gekozen om de haalbaarheid van herontwikkeling te onderzoeken en niet een grootschalige renovatie.’
Zorgen niet gedeeld
Over het woningtekort en de zorgen van de bewoners over herhuisvesting schrijft ze: ‘De huisbezoeken aan de bewoners in de eerste fase zijn grotendeels afgerond (26 van 29). Hieruit blijkt dat vier van deze huishoudens niet in aanmerking komen voor stadsvernieuwingsurgentie. Van deze vier huishoudens willen drie huishoudens een huis kopen.’ Voor een deel van de huurders lijkt bovendien de nieuwbouw in de Peperstraat passend, aldus de minister.
‘Het is zo dat de oppervlakte van de nieuwe sociale huur kleiner is dan de huidige woningen die een oppervlakte kennen van gemiddeld 70 tot 85 vierkante meter. De wijken waarin de Peperstraat ligt kennen een groot aandeel sociale huurwoningen. Voor een deel is de nieuwbouw passend, voor een ander deel zijn er voldoende woningen in de directe omgeving die ook passend zijn. Gelet op verhuisbewegingen heeft de gemeente er voldoende vertrouwen in dat bewoners in directe omgeving een passende woning vinden.’
