De Zaanse afdeling van de Fietsersbond heeft de gemeente weer eens op de korrel vanwege een op onbegrip stuitende omleiding voor fietsers, ditmaal tussen de Mauritsstraat en de Westerwateringtunnel wanneer het pad langs de Provincialeweg is afgesloten. ‘Kan dat nou echt niet anders?’ luidt de wanhoopskreet in een tweet.
Het kan inderdaad anders. Bij wegwerkzaamheden in de stad Groningen krijgen fietsers de ruimte en de mogelijkheid er omheen te fietsen. Daarvoor maakt Groningen Bereikbaar afspraken met aannemers en ziet de gemeente toe op het plaatsen van speciale borden en goede omleidingsroutes. ‘We sturen aan op gedragsverandering bij zowel de wegwerkers als de fietsers,’ liet verkeerskundige Edwin Papjes van Groningen Bereikbaar onlangs weten in een artikel op Verkeersnet.
Succesvoller dan Zaanstad
In Groningen is het fietsverkeer verantwoordelijk voor ongeveer 60 procent van alle vervoersbewegingen. Zaanstad had de doelstelling dat in 2015 van alle verplaatsingen in de gemeente er 35 procent per fiets zou gaan, maar dat percentage ging tussen 2001 en 2015 slechts omhoog van 25,4 naar 27 en bleef dus ruim achter bij de verwachtingen. Groningen is blij met haar 60 procent en daarom zijn afspraken gemaakt over de doorstroming voor fietsers bij werkzaamheden, is er overleg met partijen als Fietsersbond Groningen en Veilig Verkeer Nederland en zijn er acties om meer mensen te laten fietsen. Er worden afspraken gemaakt om bijvoorbeeld te voorkomen dat bij een stremming fietsers te ver moeten omfietsen of dat er twee belangrijke fietsroutes tegelijk tijdelijk worden afgesloten.
Fietser kiest eigen weg
Bij werkzaamheden wijst de praktijk uit dat fietsers overal tussendoor glippen. Een verkeersregelaar kan wel aanwijzingen geven, maar vaak kiezen de meeste fietsers hun eigen route. Dit vereist dus omdenken, aldus Papjes: ‘Geef fietsers ruimte en wél de mogelijkheid langs het werk aan de weg te fietsen. Misschien dat ze dan nog gedurende één dag moeten afstappen, maar daar zal dan begrip voor zijn.’ Zo werd bij werk aan een straat met eenrichtingsverkeer in het centrum een halve rijbaan met zogenoemde barriers afgezet, die fietsers veilig doorlaten terwijl auto’s moeten wachten op tegemoetkomend verkeer. ‘Het resultaat: geen conflicten meer met fietsers en geen agressie. De aannemer kwam tot de conclusie dat het boven verwachting beter liep,’ aldus Papjes in het artikel.
Ook automobilisten akkoord
Aannemers houden nu vaker rekening met fietsers en denken zelf ook mee over manieren om fietsers doorgang te verlenen. De aannemers gaan ook akkoord met kortere afsluitingen. Bovendien lijken ook automobilisten het te accepteren. Ondanks het succes is er nog ruimte voor verbetering. Groningen Bereikbaar krijgt dan ook adviezen van een Denk- en Doetank, de lokale afdeling van de Fietsersbond en rechtstreeks van inwoners. ‘We zien dat er meer aandacht komt voor de fietsers, maar het is een proces van vallen en opstaan,’ zegt voorzitter Wim Borghols van de Fietsersbond Groningen.
Volgens hem zien vooral de kleine aannemers bij kleine projecten de fietsers nog wel eens over het hoofd. ‘Ze plaatsen dan bijvoorbeeld het bord ‘doorgaand verkeer gestremd’, terwijl dat in die situatie alleen geldt voor auto’s. Ook zien ze soms niet in dat fietsers overal vandaan komen, ook uit zijstraten.’
