In de top 50 van de meest toiletvriendelijke gemeenten van november 2019 zakte Zaanstad vier plaatsen naar de 43ste plek. Democratisch Zaanstad wil de gemeente weer laten stijgen naar een hogere positie en komt daarom met initiatiefvoorstel voor meer openbare toiletvoorzieningen.
Omdat voor niets de zon opgaat heeft DZ de Maag Lever Darmstichting gevraagd hoe gemeenten die het wat dit betreft aanzienlijk beter doen dan Zaanstad deze toiletten bekostigen. De stichting die al jaren ijvert voor meer openbare toiletten hanteert een 500 meter-norm: vanaf het moment dat zij aandrang krijgen hebben mensen met darm- en blaasproblemen ongeveer vijf minuten de tijd om een wc te vinden. Daarom moet er in een openbaar winkelgebied om de 500 meter een openbaar toilet zijn. Dergelijke voorzieningen kunnen op verschillende manieren gefinancierd worden, ontdekte DZ. ‘In sommige gemeenten worden de kosten opgenomen als kapitaallasten en is er een behapbare jaarlijkse afschrijving. In een andere gemeente wordt voor een bepaalde periode, bijvoorbeeld vier jaar, budget vrijgemaakt om daarbinnen het maximale te realiseren.’
Financieringsmogelijkheden
Geld kan worden gevonden binnen budgetten voor projecten in de openbare ruimte, toerisme en recreatie (gastvrijheid) of binnen het sociaal domein (toegankelijkheid en inclusie) of een combinatie daarvan. Een openbare toiletunit kost tussen de 25.000 en 45.000 euro, aldus DZ. Er zijn ook gemeenten die alleen een abonnement op de digitale toiletzoeker Hoge Nood nemen voor ongeveer 2000 euro per jaar en dan een vergoeding van ongeveer 1000 euro per jaar betalen aan winkeliers die hun toilet openstellen voor het algemene publiek. Gemeentelijke instellingen en maatschappelijke organisaties zouden dat laatste eveneens kunnen doen en dat zijn we al een stuk verder, aldus fractievoorzitter Juliëtte Rot in het agenda-initiatief van haar fractie.
Zij schrijft dat Rotterdam voor een periode van vier jaar jaarijks 400.000 euro opzij heeft gezet en daarmee ‘enorm veel’ heeft bereikt. Omgerekend naar het aantal inwoners zou dat in Zaanstad neerkomen op ongeveer een ton per jaar. Zou gekozen worden voor een abonnement bij Hoge Nood en en verder worden samengewerkt met horecaondernemers en winkeliers dan zou moeten worden uitgezocht hoeveel van hen mee willen doen.
Democratisch Zaanstad wil na de hervatting van het politieke jaar van de collega’s in de raad horen of die er ook een voorstander van zijn om, op basis van de 500 meter-norm, te inventariseren welke toiletvoorzieningen er al zijn in Zaanstad zijn, welke samenwerkingsverbanden er mogelijk zijn, welke wensen er leven met betrekking tot permanent toegankelijke openbare toiletten en hoeveel geld de verschillende partijen in zo’n onderzoek zouden willen steken.
