‘Een opeenstapeling van technische storingen en een toename van de recreatievaart’ herft geleid tot de sluiting van de pas heropende Wilhelminasluis, afgelopen vrijdag. De bediening moest acuut worden stilgelegd omdat de veiligheid niet meer gegarandeerd kon worden, schrijft werhouder Gerard Slegers aan de raad.
Tot nader order kunnen zowel de beroeps- als de recreatievaart niet meer geschut worden, met uitzondering van het werkschip van bouwer Heijmans. Het besluit werd genomen door het hoofd Havens en Vaarwegen ‘na zorgvuldig overleg met onder andere de burgemeester’. Die staat achter het besluit. Bij de oplevering van de sluis bleek dat een aantal werkzaamheden en aanpassingen nog uitgevoerd moesten worden, aldus Slegers. Heijmans zegde toe dat deze zaken snel opgepakt zouden worden en besloten werd om tijdelijk extra mensen bij de sluis in te zetten als ogen en oren voor de bedienaars.
Veel mis
Op 12 juni concludeerde het Integrale Veiligheidsscanteam echter dat het onvoldoende veilig was de sluis te bedienen. ‘Er volgde vanaf dat moment een opeenstapeling van storingen en het systeem moest gereset worden. Ook nam de recreatievaart toe vanwege de start van het zomerseizoen. Voor de sluiswachter is er te weinig overzicht op het gehele nautische complex om veilig de sluis in te delen en om er zeker van te zijn dat de schepen volledig in de sluis liggen. Ook niet met extra ogen buiten. De camera’s in de sluiskolk voldoen niet aan de vereisten, navigatieverlichting geeft tegenstrijdige beelden en er is geen spreekverbinding mogelijk met het recreatieverkeer om snel in te kunnen grijpen indien nodig.’
Herhaaldelijk storing
Storingen die de bedienting treffen zijn niet van de lucht. ‘Na intensief overleg tussen provincie, Heijmans en de gemeente is besloten om alleen het werkschip van Heijmans de sluis binnen en aan dezelfde kant de sluis weer uit te laten varen. Dit kan veilig gebeuren omdat hiervoor geen volledig bedienproces nodig is, en het invaren slechts een of tweemaal per dag gebeurt.’ Er is volgens Slegers dagelijks overleg tussen Heijmans, eigenaar de provincie Noord-Holland en de gemeente om de sluis zo snel mogelijk weer vrij te geven en de scheepvaart weer door te laten gaan. Het is nog onduidelijk wanneer dat precies zal zijn.
Scheepvaart de klos
De wethouder schrijft zich bewust te zijn van de ‘grote nadelige financiële gevolgen voor de scheepvaart,’ maar voorop staat dat inwoners en bezoekers van Zaanstad veilig gebruik kunnen maken van de sluis en dat de medewerkers er het volste vertrouwen hebben dat ze die met de juiste middelen kunnen bedienen. Inmiddels heeft de provincie de eerste claims binnen van de beroepsvaart, die nu om moet varen. Branchevereniging voor de binnenvaart Koninklijke BLN-Schuttevaer reageerde vrijdag ‘zeer ontstemd’ op de plotselinge stremming.
Omvaren
Schepen van 86 meter moeten daarom nu zestien uur omvaren via het Noordhollandskanaal. Schepen tot 63 meter kunnen via Amsterdam Noord en Purmerend varen, maar ook deze route vergt zes uur extra vaartijd. ‘De scheepvaart ondervindt al problemen met de sluis sinds 2014, al jaren kan de sluis niet optimaal benut worden. Sinds 21 mei 2020 kan er dan eindelijk, na ruim zes weken volledige stremming, geschut worden en dan ontstaat deze hoogst ongelukkige situatie,’ mopperde voorzitter Erik Schultz in een brief aan de provincie.
‘Het scheepvaartverkeer staken, zonder enig vooroverleg of aankondiging, is voor ons onacceptabel en wij vragen u daarom actie te ondernemen. Door te zorgen dat de aannemer zijn afspraken nakomt, of met spoed (ook in het weekend) te regelen dat er goede camera’s komen, of het schutproces te hervatten met extra verkeersleiders op de weg en het water,’ schreef Schultz diezelfde dag nog. Zó eenvoudig blijkt de zaak dus niet te liggen.
