Het kabinet komt met een compensatieregeling voor vuurwerkverkopers die hun voorraad niet meer kwijt kunnen vanwege het aanstaande verbod op bepaalde soorten knallers en vuurpijlen. Met de regeling moeten vooral kleine vuurwerkondernemers worden geholpen, schrijft staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur in een brief aan de Tweede Kamer. In Zaanstad moet nog een discussie over een algeheel vuurwerkverbod worden gevoerd.
Kleine ondernemingen worden het meest getroffen door het komende verbod, meent Van Veldhoven. De Kamer vroeg in februari al om een tegemoetkoming voor verkopers nu bepaalde soorten consumentenvuurwerk in de ban gaan. Zij kunnen nu de inkoopwaarde van hun voorraad vergoed krijgen, in ieder geval voor de eerste 1500 euro. Binnen dat bedrag kunnen verkopers ook een vergoeding claimen voor de lanceerstandaarden die werden gebruikt voor vuurpijlen. In totaal wordt er drie miljoen euro voor de regeling uitgetrokken. Als er binnen dat budget genoeg voor geld is kunnen ook grotere restvoorraden worden vergoed.
Export
Verlies op hun restvoorraad zullen de verkopers sowieso maken. Het vuurwerk dat ze nog over hebben moet namelijk nog via een importeur of een grotere ondernemer worden opgehaald zodat die het naar het buitenland kan brengen. Het kabinet verwacht dat de transportkosten daarvoor maximaal 20 procent van de inkoopwaarde zal zijn die de kleine ondernemer van de overheid heeft gekregen. Onder anderen de Zaandamse vuurwerkverkoper Jeffrey Beekhoven van Beekhoven Bikes in Amsterdam Noord en Raymond Erken Mascha de Wit van Vuurwerkgigant Zaanstreek wilden met de raad in gesprek over verschillende scenario’s voor de wijze waarop de komende jaren wordt omgegaan met ondernemers die een vergunning hebben voor verkoop de komende jaren. Maar die vergadering werd geannuleerd omdat er wegens de corona-uitbraak bijna niemand was.
Immaterieel erfgoed
Beekhoven bracht wel een notitie in, waarin hij onder meer stelde dat vuurwerk niet van gisteren is en zelfs immaterieel erfgoed (sinds 2015), maar desondanks kennelijk niet veilig voor afschaffing. ‘Ja, we moeten op oudelaarsavond naar een veiligere samenleving, ook ik ben daar net als vele collega’s en liefhebbers voorstander van, maar de media, hulpverleners en overheid blazen het zó groot op dat er schijnbaar genoeg stemmen zijn voor een verbod,’ schreef hij. Uit naam van de ‘misschien wel meer dan vijf miljoen liefhebbers die er wel veilig mee omgaan’ hield hij een pleidooi tegen een geheel gemeentelijk vuurwerkverbod in Zaanstad.
Moeilijkste weg
De Tweede Kamer koos voor het inperken van knalvuurwerk en vuurpijlen, waarom wil Zaanstad dan nog verder gaan en kiezen voor ‘de meest moeilijke weg en aanpak’? ‘U heeft ervoor gekozen om zonder overleg met ondernemers en burgers te kiezen voor een weg waar u eigenlijk niet van weet hoe die in te gaan wat betreft uitvoerbaarheid en het waarborgen van de veiligheid. U heeft cijfers die totaal niet kloppen en blijkbaar gaat u uit van uw emotie. Alle overlast die er voor de aanvang van de verkoop en jaarwisseling is, komt niet van ons vuurwerk dus de overlast zal altijd blijven, wat nu al niet te handhaven is.’
Eerst vergunning, dan verbod
Hem zat bovendien dwars dat er eerst tienjarige vergunningen zijn verleend voor vuurwerkverkoop en dat vervolgens het gebruik wordt verboden. Er zal volgens Jeffrey Beekhoven tijdens een jaarwisseling altijd een schadepost zijn ‘en die is nu echt nog relatief’. Wat is uw schatting van het letsel, de overlast en de kosten die u in ]januari kan opmaken met het invoeren van een verbod in uw gemeente?, wilde hij ook nog weten. En ‘hoe denken jullie een vuurwerkverbod te kunnen handhaven als de Raad van State heeft aangegeven niet te berechten?’
Geen draagvlak
Erken en De Wit schreven een brief over het initiatief van Groenlinks, Rosa, de SP, de PvdD en de fractie-Hotaman om onder meer het afsteken van consumentenvuurwerk en het houden van vuurwerkshows in te verbieden en over dat van het CDA en Liberaal Zaanstad voor één of meerdere vuurwerkshows op een centrale plek. Zij wezen erop dat de politie Zaanstreek op 7 januari dit jaar een peiling hield via Facebook waarop 9200 mensen reageerden, van wie 58 procent de vuurwerktraditie in ere wenst te houden. Dat er maar zes aanmeldingen in de gemeente waren gedaan voor een (vrijwillige) vuurwerkvrije zone onderschrijft, aldus de twee. Zij hadden ‘een drukke maar zeker beheersbare jaarwisseling’ ervaren: ‘Tevens dient opgemerkt te worden dat er dit jaar geen enkel groot incident is geweest tegen hulpverleners. Er is namelijk geen enkele aangifte aanwezig dat hulpverleners zijn belaagd bij het uitoefenen van hun taak in de gemeente Zaanstad. En dat was verleden jaar ook al zo.’
Schadepost 60.000 euro
De Nationale Politie meent dat het afschaffen van enkelschotsmortieren, vuurpijlen en knalvuurwerk de situatie aanzienlijk meer beheersbaar en handhaafbaar zal maken. Bij een verbod van knalvuurwerk en vuurpijlen kan er namelijk een duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen legaal en illegaal vuurwerk. ‘Een totaalverbod hoeft van haar dan ook niet.’ Vuurwerkgigant Zaanstreek had net als collega’s zo’n vier maanden voor ge geannuleerde raadsvergadering van 12 maart een tienjarige verkoopvergunning voor consumentenvuurwerk gekregen, na de afschaffing van de vergunning voor onbepaalde tijd en 60.000 euro geïnvesteerd in de verbouwing van het bedrijfspand. Zij noemden de gemeente daarom ‘een onbetrouwbare partner’ en namen alvast een voorschot op toekomstige schadeclaims voor Zaanstad.
Rechtsongelijkheid
Een algeheel vuurwerkverbod in Zaanstad zorgt voor rechtsongelijkheid ten opzichte van de omringende gemeenten zonder verbod. In Wormerland is bijvoorbeeld een verbod niet aan de orde, maar in Wormerveer wel – mocht de gemeenteraad van Zaanstad instemmen met een totaalverbod. ‘Hoezeer de landelijke maatregelen ons als ondernemers ook omzet gaat kosten, wij denken samen met de Nationale Politie dat het afschaffen van vuurpijlen en knalvuurwerk de te nemen stap is voor een beheersbaar oud en nieuw.’
