Streven naar gezond gedrag in een gezonde omgeving

Zaanstad benadert ‘gezondheid’ voortaan niet langer als ‘niet ziek zijn’ maar introduceert het begrip ‘positieve gezondheid’: in de woorden van wethouder Songül Mutluer een combinatie van een gezonde omgeving en gezond gedrag. De gemeente wil die wisselwerking aanmoedigen zodat in 2040 'álle Zaankanters zich gezond(er) voelen in een omgeving die uitnodigt tot gezond gedrag’.

De gemeenteraad bespreekt binnenkort de Zaanse Visie op Gezondheid waarin dat het uitgangspunt is. Zaankanters beoordelen hun eigen gezondheid als goed, en zelfs hoger dan het landelijk gemiddelde. Toch wordt hoog gescoord op risicofactoren: Zaanstreek-Waterland is een van de zwaarste regio's van Nederland, waar 49 procent van alle volwassenen te zwaar is en het percentage bij senioren zelfs op 61 ligt. Ook rookt 23 procent van de Zaanse volwassenen en is ongeveer tien procent een zware drinker.

Invloed van stress nog onduidelijk

Stress wordt door inwoners genoemd als een van de belangrijke risico’s op ongezondheid. Dit is een relatief nieuw onderwerp in het kijken naar gezondheid. Daarom zijn er ook geen lokale cijfers beschikbaar en is landelijk ook weinig bekend, aldus het stuk.

‘ Mentale gezondheid en emotionele problemen zoals stress en eenzaamheid leiden vaak tot ongezonde keuzes op het gebied van voeding of bewegen en kunnen gezondheidsrisico's als hart- en vaatziekten opleveren,’ schrijft de gemeente in een persbericht. En maar liefst 44 procent van de Zaankanters voelt zich eenzaam, waarvan negen procent zelfs in zeer ernstige mate. Het milieu en de openbare ruimte hebben ook invloed op de gezondheid. Die kunnen uitnodigen tot bewegen, ontmoeten en ontspannen en beschermen tegen milieufactoren als fijnstof of dat juist verhinderen.

Sociaaleconomische status

Uiterst belangrijk is de sociaaleconomische status, kort door de bocht: des te hoger, des te gezonder. Dat uit zich in een hogere levensverwachting voor mensen met een hogere sociaaleconomische status, met ook meer jaren in een goede gezondheid. Hoewel zowel mensen aan de onder- als aan de bovenkant van de samenleving steeds ouder worden, worden de gezondheidsverschillen tussen deze groepen steeds groter. In Zaanstad valt op dat er relatief veel laagopgeleiden wonen, namelijk 33,3% van de beroepsbevolking.

Uitgangspunten

Gezondheid raakt maatschappelijke thema's zoals armoede, wonen, werken, sport, milieu, gebiedsontwikkeling, zorg en voeding. Zaanstad streeft naar een integrale benadering met de volgende uitgangspunten:

• Aandacht voor de combinatie lichaam en geest;
• Samenwerking als aanpak, motivatie als methode;
• Kinderen kunnen gezond opgroeien;
• Ouderen worden in gezondheid ouder;
• Doorbreken van gezondheidsverschillen, armoede en kansenongelijkheid;
• Een gezonde inrichting van de stad is cruciaal;
• We geven zelf het goede voorbeeld.

Zeker 120 vertegenwoordigers van Zaanse organisaties hebben meegedacht over het nieuwe beleidsstuk . Inwoners zijn via het Zaanpanel b evraagd. Op 25 juni wordt de visie behandeld in het Zaanstad Beraad en op 11 juli neemt de raad er een besluit over . De Zaanse Visie op Gezondheid is hier te downloaden.