De gemeente heeft de afgelopen jaren onderschat hoe belangrijk het is om bewoners voortdurend op de hoogte te blijven houden van ontwikkelingen en projecten die voortkomen uit de energietransitie. De storm van protest die opstak toen de bouw van de biomassacentrale aan de Pascalstraat in Zaandam Oost na jaren van voorbereiding daadwerkelijk van start ging, heeft dat wel duidelijk gemaakt.
In antwoorden op vragen van Democratisch Zaanstad over het Zaanse warmtenetwerk geeft het college toe dat de communicatie beter had gemoeten, maar verschuilt het zich ook achter procedures: tot de gemeente actief ging deelnemen in het project was ze niet meer dan een vergunningverstrekker die zich aan alle regels heeft gehouden. De bewoners die nu in het geweer komen hadden die gelegenheid ook ten tijde van de procedure rond de vereiste vergunning: ‘Dit traject voorzag in de wettelijk verplichte participatie door omwonenden via zienswijzen, inspraak en anderszins.’
Te laat
Dat speelde echter al in 2014 en op dat moment was het nog geen uitgemaakte zaak dat de biomassacentrale er ook werkelijk zou komen: het bedrijf Bio Forte dat de vergunning kreeg moest immers nog klanten werven en de warmte-infrastructuur ontwikkelen. Het onderwerp verdween daarom jarenlang bij veel mensen van de radar, tot er opeens knopen werden doorgehakt. En toen was het te laat.
Nederland gaat van het gas af. In Zaandam Oost start de aanleg van een warmtenet die zijn warmte krijgt van een biomassacentrale. Maar hoe werkt dit? → https://t.co/b0k5lstuxK pic.twitter.com/3aMHQwEhYu
— Gemeente Zaanstad (@GemZaanstad) February 8, 2019
‘Met de kennis van nu’ zou de gemeente de betrokken partijen hebben aangesproken op de gebrekkige informatievoorziening richting de buurt en ‘alerter zijn geweest op de impact op de omgeving,’ schrijft het college nu. De gemeente ging een actieve rol spelen toen in 2017/2018 bleek dat er geen sluitende business case mogelijk was. ‘In de zoektocht naar een oplossing is gekozen voor een gemeentelijke participatie in de infrastructuur. Zo werd de gemeente aandeelhouder. Daarmee is de situatie ontstaan waarin de gemeente naast een publieke rol ook een private rol heeft gekregen.’ Dat was in maart vorig jaar.
Grotere centrale
Tegelijkertijd speelde in 2018 de vergunningverlening voor een grotere biomassacentrale om meer klanten te kunnen bedienen. Ook die vergunning werd via de gebruikelijke kanalen afgewerkt, zonder extra aandacht voor de impact op de buurt. Pas rond november is begonnen met ‘actieve communicatie over de realisatie van het warmtenet (inclusief de realisatie van de biomassacentrale)’ omdat er toen pas zekerheid kwam dat het project werkelijkheid zou worden.
"Warmtenet… daar wordt niemand beter van" – Nu op Duurzaan de nieuwe column van Ruud Meijns https://t.co/so4qtsa0xf #Warmtenetwerk #Zaanstad pic.twitter.com/zRRKvclO2v
— Zaanstreek Duurzaam (@Duurzaan) March 23, 2018
Geen compensatie Pascal College
Het college ontkracht de bewering van DZ dat het aangrenzende Pascal College 40.000 euro compensatie krijgt voor de aanleg van een afscheiding tussen de school en de biomassacentrale. Het Pascal College heeft volgens het college een formele subsidieaanvraag van 30.000 euro (ex. BTW) bij de gemeente ingediend ’voor het aankleden van de muur van de biomassacentrale aangrenzend aan het sportveld van het Pascal College, zodanig dat de muur een gebruiksfunctie krijgt die past bij de doelstelling en opgaven van het Pascal College’. Die subsidieaanvraag is op dit moment nog in behandeling.
ZAAM (Pascal College) heeft bezwaar aangetekend (binnen de termijn) aangaande de verstrekte vergunning die op 19 december is gepubliceerd voor bouw biomassacentrale Zaandam. pic.twitter.com/IvW9Bm3kOm
— Jos Kerkhoven (@kerkhovenjos) February 2, 2019
Rookgasreiniging
Over de effecten van het vergroten van de centrale en dus de emissies schrijft het college nog dat de laatste worden gecompenseerd met aanvullende rookgasreiniging. ‘De rookgasreiniging realiseert een halvering van de emissiegrenswaarden. Daardoor leidt de grotere capaciteit van de centrale niet tot grotere stikstofdepositie en is er geen ontoelaatbare impact op de lokale omgeving qua luchtkwaliteit. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied heeft namens het college de maatwerkvoorschriften voor strengere emissienormen vastgesteld.’
