Ooit bekend – en berucht – als diftar is het gedifferentieerd tarief voor het aanbieden van huishoudelijk afval nu terug onder de noemer recycletarief. Het college overweegt om dat in te voeren om inwoners door middel van een financiële prikkel te stimuleren om hun afval beter te scheiden. De gemeenteraad kent voor- en tegenstanders, maar daar leven vooral nog veel vragen.
Bij veel Zaankanters doemt meteen het schrikbeeld Oostzaan op bij de term diftar: toen de buurgemeente jaren geleden haar burgers geld ging vragen per ingeleverde vuilniszak bedachten velen zich niet en lieten die achter in het aanpalende Poelenburg. Van recentere datum is het protest van inwoners van Wormerland, waar het systeem inmiddels aardig ingeburgerd is. Daar lieten boze inwoners aan het begin van het traject hun zakken achter voor de deur van het gemeentehuis – of ze zetten ze naast een restafvalcontainer in Wormerveer. Tegenstanders van een recycletarief in de Zaanse raad vrezen dumpingen en (nog ernstiger) vervuilde afvalstromen doordat burgers die de hand op de knip willen houden hun restafval in één van de kliko’s die voor andere zaken bedoeld zijn zullen gooien.
Nascheiding
Een alternatief voor gescheiden inzameling aan de bron is nascheiding bij de afvalverwerker, maar dat geldt alleen voor plastic, blik en drankenverpakkingen. Papier, glas, groente-, fruit- en tuinafval en etensresten horen niet bij het restafval, maar kunnen alleen door huishoudens apart worden aangeboden. Die moeten er dus sowieso mee aan de slag en het idee achter een recycletarief is dat mensen die hun best doen daarvoor beloond worden en dat mensen die er een potje van maken dat voelen in de portemonnee. Wethouder René Tuijn liet de gemeenteraad gisteren weten dat HVC nog broedt op een systeem waarbij beide naast elkaar bestaan en inwoners die de keuze hebben: scheiden of extra betalen.
Hoog- en laagbouw
Huishoudelijk afval is echter een onderwerp met meer kanten dan de prijs die voor het ophalen en verwerken moet worden betaald. Zo is er de tegenstelling tussen bewoners van laagbouw en die van hoogbouw en bovendien de uitzonderingspositie van Saendelft, waar wijkbewoners zich met succes hebben verzet tegen al die eigen kliko’s bij hun huizen. Hoe ga je zorgen dat iedereen evenveel voor afval gaat betalen, maar mensen met lage inkomens worden ontzien? Alle flatbewoners moeten als gevolg van landelijke wetgeving overigens verplicht een ondergrondse GFT-bak krijgen, waarmee een deel van hun afvalworsteling in de toekomst wordt opgelost en er minder bij het restafval belandt.
Tuijn wil zich de komende twee jaar bezighouden met alle mitsen en maren en een voorstel uitwerken waarmee Zaanstad de kosten voor afval binnen de perken houdt. Verbranden is duur en de meest vervuilende optie voor het milieu. Knopen worden vooralsnog niet doorgehakt, terwijl er aandacht blijft voor manieren om de inwoners met het huidige systeem beter aan het scheiden te krijgen. Want bijzonder consciëntieus kan de Zaankanter op dat gebied niet genoemd worden.
