College wil de teugels aanhalen rond verhuur via Airbnb en Wimdu

Foto: Flickr

De gemeente streeft ernaar om nog voor de zomer de teugels aan te halen rond de verhuur van woonruimte via online platforms als Airbnb en Wimdu. Het college vreest dat het anders uit de hand loopt met ‘Amsterdamse toestanden’ als eindresultaat.

Zaanstad staat in principe positief tegenover de kleinschalige vakantieverhuur door particulieren, maar wil meer grip op de situatie – en er zelf ook de vruchten van plukken in de vorm van afgedragen toeristenbelasting. Een belangrijke overweging is het risico van het ‘langdurig en onrechtmatig onttrekken van woningen aan de woningmarkt door deze structureel te gebruiken voor logies’, in een gemeente waar de woningnood hoog is.

Overloop

Volgens het college is er nu al een overloop van vakantieverhuurders vanuit gemeenten mét regelgeving naar gemeenten zonder regelgeving te zien, wat verklaart waarom haast geboden is. Onderzoek heeft aangetoond dat in Zaanstad het aandeel van vakantieverhuur via Airbnb naar verhouding fors is: 44 procent van alle accommodaties wordt verhuurd via dat platform, tegen een MRA-gemiddelde van 22 procent.

Bij de nieuwe richtlijnen gaat het om zaken als de registratie als hoofdbewoner van een pand; de hoofdelijke verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van de eigenaar/bewoner voor gasten; de meldplicht van (vakantie)verhuur; het bijhouden van een nachtregister en een maximale verhuurtermijn van 30 dagen per jaar.

De gemeente wil hiermee:

  • ongewenste neveneffecten van particuliere verhuur tegengaan;
  • overtredingen kunnen opsporen;
  • kunnen handhaven en straffen op grond van gemeentelijke regelgeving;
  • toeristenbelasting kunnen innen.

Het regelmatig tegen betaling aanbieden van logies en ontbijt valt onder de noemer bed & breakfast en aan deze vorm van particuliere vakantieverhuur kunnen voorwaarden verbonden zijn zoals:

  • de aanvraag van een vergunning;
  • (brand)veiligheidseisen;
  • het afdragen van BTW of inkomensbelasting.

De professionele en bedrijfsmatige vakantieverhuur, zoals het verhuren van hotelkamers is gebonden aan weer andere regels en eisen. Een bed & breakfast mag maximaal twee kamers voor in totaal vier gasten hebben. Voor tijdelijke verhuur aan vijf personen of meer is een bedrijfsmatige horecaexploitatievergunning vereist die onder de Algemene Plaatselijke Verordening valt.

Waar de gemeente nu tegenaan loopt is dat het in de praktijk ontbreekt aan mogelijkheden om informatie in te winnen om te kunnen optreden bij verboden situaties. De Verordening Toeristenbelasting bepaalt dat de gemeente rechtstreeks toeristenbelasting dient te heffen van de verhuurders, maar kan dat niet via Airbnb of andere bemiddelaars doen.

Nachtregister

De verhuurders moeten daarvoor een nachtregister bijhouden, maar voor de toeristenbelasting ingewonnen informatie mag op grond van artikel 67 Algemene wet inzake Rijksbelastingen (Awr) niet gedeeld worden, ook niet binnen de gemeentelijke organisatie. Dat betekent dat via de inning van de toeristenbelasting ontdekte misstanden niet kunnen worden doorgegeven aan andere afdelingen die daarmee aan de slag zouden kunnen gaan.

Onvoldoende informatie

Kortom: de gemeente heeft geen toegang tot informatie om tijdelijk verhuurde onderkomens in kaart te brengen en effectief te controleren en waar nodig op te treden. Wat ontbreekt is een juridische grondslag om op een andere basis dan de belastingregistratie informatie op te vragen waarmee kan worden vastgesteld of het in een woning gaat om een (bedrijfsmatige) exploitatie of dat er daadwerkelijk in gewoond wordt.

Wat de gemeente daarom wil invoeren is de verplichting van de verhuurder om zich bij het aanbieden van de woning – ook bij particuliere vakantieverhuur via platformen als Airbnb en Wimdu – aan te melden bij de gemeente. Zo’n meldplicht – met dwangsom – geeft inzicht in de omvang van de particuliere vakantieverhuur en biedt handvatten voor handhaving en het innen van belastingen.

Privacy

De verplichting is echter niet onomstreden: er zijn privacyrisico’s die nog niet zijn uitgekristalliseerd. Strengere Nederlandse en Europese regels voor de bescherming van privacy staan haaks op het belang om alle beschikbare data te kunnen inzetten voor de bestrijding van ongewenste neveneffecten van tijdelijke particuliere (vakantie)verhuur.

Een voordeel is dat Zaanstad niet in haar eentje het wiel hoeft uit te vinden: binnen de Metropoolregio Amsterdam wordt gewerkt aan een regionale afstemming en de MRA-gemeenten willen samen een gespecialiseerd team oprichten en gezamenlijk gesprekspartner worden van de verhuurplatforms.

Visitordata

Ook wordt onderzocht of een MRA-breed meldingssysteem haalbaar is en gekoppeld kan worden aan het digitale nachtregister systeem Visitordata. Hiernaast haakt Zaanstad aan op een traject van de provincie wat betreft het opstellen van een Provinciale Verordening voor verblijfsaccommodaties. Over de voorstellen die het college nu heeft gedaan moet de gemeenteraad zich nog uitspreken.

Aanpassing Huisvestingswet

Amsterdam is overigens al veel verder dan Zaanstad met het beperken van de negatieve effecten van verhuursites voor toeristen. Die gemeente pleitte vorige maand tijdens een rondetafelgesprek met de Tweede Kamer over de spreiding van toerisme over Nederland voor een landelijke Wet op de Toeristische Verhuur en een aanmeldplicht voor verhuurders in de Huisvestingswet. Dat laatste zou een hoop gemeentelijke kopzorgen over het vergaren van relevante informatie schelen.

 

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen