ProRail is bezig met een plan om lawaai rond spoorwegen terug te brengen, dat voor 2021 klaar moet zijn. In Zaanstad gaat het onder meer om de plaatsing van geluidschermen.
ProRail heeft de gemeente om een reactie gevraagd voor de afweging van de milieuhygiënische en gezondheidsbelangen tegen de belangen op het gebied van stedenbouw en landschap. Afstemming met omwonenden wordt door het spoorbedrijf niet als een van haar taken gezien - en daar komt de gemeente Zaanstad in beeld.
In het kader van het Meerjaren Programma Geluidsanering wil ProRail op acht plekken maatregelen nemen. Op drie daarvan gaat het om raildempers, die wel een hoorbare maar geen zichtbare verandering zullen opleveren. Op vijf locaties worden schermen voorgesteld.
Op drie van die vijf schermlocaties ziet Zaanstad liever andere schermen dan de standaardversie van ProRail. Redenen hiervoor zijn 'vrij uitzicht op het veenweidegebied en het behouden van belangrijke zichtlijnen rond karakteristieke watergangen'. Zaanstad stelt voor om hier lagere schermen neer te zetten of grotere openingen tussen de schermen te hanteren bij het water.
Als ProRail niet akkoord gaat met dit voorstel van Zaanstad en de omwonenden gebruik willen maken van de inspraakmogelijkheid, zal de gemeente hen in contact brengen met ProRail om de belangen van burgers in een vroeg stadium te kunnen meenemen. Indien de omwonenden een andere oplossing wensen dan ProRail, dan behoudt de gemeente zich het recht voor om de door ProRail voorgestelde maatregelen in de inspraakprocedure af te wijzen.
Uitgangspunt bij saneringsmaatregelen voor geluidhinder is dat eerst maatregelen aan de bron, daarna schermmaatregelen en als laatste maatregelen aan woningen worden onderzocht. Op dit moment bevindt het project zich in een verkennende fase.
Schermen zijn over het algemeen duurder dan isolatie van woningen. Indien schermen komen te vervallen omdat ze te duur zijn, dan is ProRail genoodzaakt goedkopere maatregelen te nemen zoals bijvoorbeeld isolatie van de woningen.
De definitieve saneringsplannen moeten door ProRail voor 2021 zijn ingediend bij de verantwoordelije minister. Hierna begint de formele inspraakprocedure.