De Raad van de Europese Unie heeft de Richtlijn Tijdelijke Bescherming voor vluchtelingen uit Oekraïne met een jaar verlengd, tot en met maart 2026. Voor Zaanstad betekent dit dat de ontheemden die hier worden opgevangen in elk geval tot die datum hun tijdelijke recht op opvang, medische zorg, werk en onderwijs behouden.
In Zaanstad zijn nog weinig gemeentelijke opvangplekken beschikbaar. Er zijn vier opvanglocaties met maximaal 694 plekken bij een volledige bezetting:
- Et Buut (maximaal 45 plekken) tot 4 maart 2025 en mogelijkheid tot verlenging;
- Flexwoningen Assendelft (maximaal 192 plekken, foto hierboven) tot juni 2026;
- Saendenborch (maximaal 450 plekken) tot november 2025;
- Woning Wormerveer (maximaal zeven plekken), eindigt november 2024.
Op 10 september waren er 659 vluchtelingen uit Oekraïne in Zaanstad geregistreerd, verdeeld over de gemeentelijke opvang (GOO) en bij gastgezinnen in de particuliere opvang (POO). In de GOO worden 510 personen opgevangen en in de POO 149. Momenteel zijn er in Saendenborch en in Et Buut nog een aantal plekken vrij. In het kader van de regionale samenwerking wordt momenteel nog gewerkt aan de realisatie van enkele honderden extra bedden in Purmerend.
Sloop woning Wormerveer
Sinds mei 2022 stelt kinderopvang Baloe een woning ter beschikking voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen asan de Veerdijk in Wormerveer, in afwachting van de vergunning om nieuwbouw te kunnen realiseren. Dit proces is inmiddels zo goed als afgerond, waardoor deze opvanglocatie per november zal sluiten. De bewoners is in de zomer een zespersoonskamer in Saendenborch aangeboden die op dat moment vrij was, maar de familie is zelf op zoek gegaan naar vervangende woonruimte. Die nog niet gevonden is.
Eigen bijdrage
Sinds 1 juli 2024 zijn gemeenten verplicht een eigen bijdrage te innen van Oekraïners die gebruikmaken van de gemeentelijke opvang en inkomsten uit werk hebben. De hoogte van de bijdrage is een vast bedrag van 105 euro per maand per volwassene voor gas, water en elektra. Een gezin (met geen of minderjarige kinderen) betaalt maximaal twee keer de eigen bijdrage, dus maximaal 210 euro. Bij locaties waar maaltijden worden verzorgd komt er nog een bijdrage voor de catering bovenop. Dit laatste is niet van toepassing in Zaanstad. Het daadwerkelijk innen van de bijdragen is hier momenteel in voorbereiding.
Bijna volledige bezetting
Half september stonden er 115.500 vluchtelingen uit Oekraïne ingeschreven in de Basisregistratie Personen in Nederland, terwijl er in de gemeentelijke opvanglocaties 91.150 plekken zijn. Daarvan waren er toen 90.870 in gebruik - een bezettingsgraad van 99,7 procent. Dit heeft ertoe geleid dat de centrale aanmeldlocatie in Utrecht, de zogeheten ‘Oekraïne Hub’ in de Jaarbeurs, sinds augustus volledig gesloten is omdat er geen doorstroming meer was.