Drie eigenaren Zaans Rijksmonument liepen subsidie mis, dertien niet

Er zijn dit jaar in Zaanstad zestien subsidieaanvragen gedaan voor Rijksmonumenten, waarvan er dertien zijn toegekend. De reden van de drie afwijzingen afwijzen was het bereiken van het subsidieplafond. De aanvragen met het laagste bedrag worden eerst gehonoreerd. Alle aanvragen betroffen monumenten met een herbouwwaarde tot 8,3 miljoen euro.

Dat antwoordt wethouder Natasja Groothuismink op vragen van Democratisch Zaanstad over de gevolgen van een ontoereikend Rijksbudget voor de instandhouding van haar eigen monumenten. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed keerde dit jaar 154 miljoen aan subsidies uit voor dat doel, waarvan 44,5 miljoen naar Rijksmonumenten met een woonfunctie ging en 109,5 miljoen euro naar bouwwerken met een andere functie.

Ambtelijk advies

Zaanse eigenaren van monumenten die voornemens zijn om onderhoud te plegen of om te verbouwen krijgen vakkundige ambtelijke advisering en daarbij wordt ook proactief op subsidieregelingen gewezen. Ook wordt regelmatig ambtelijk overlegd met de Rijksdienst en de provincie over vergunningprocedures. In 2026 staat een informatiebijeenkomst op de planning over verduurzaming van monumenten, waarbij ook subsidies aan de orde komen.

Molens en kerken

De gemeente stelt in principe alleen subsidies voor gemeentelijke monumenten beschikbaar, met uitzondering van molens en kerken. Het maximum daarvoor is 30 procent van de subsidiabele instandhoudingskosten tot een bedrag van 2000 euro euro voor Rijksmonumentale molens en 12.000 euro voor kerken per jaar. Dit najaar is er een nieuwe bijeenkomst van het kerkenplatform gepland.

'Bij het college is bekend dat bij veel kerkgemeentes het aantal kerkgangers afneemt, waardoor de inkomsten van kerken minder worden. Hierdoor zijn subsidies van groter belang voor de instandhouding van het erfgoed en ervaren besturen wellicht meer druk om die subsidies toegekend te krijgen,' schrijft Groothuismink in haar antwoorden.