De milieu-inspecteurs van het waterschap surveilleren het komende halfjaar op het uitrijden van mest, het toepassen van gewasbeschermingsmiddelen en de aanwezigheid van teeltvrije zones, het behandelen van gewassen zoals spoelen en de opslag van mest en andere bedrijfsafvalstoffen. Door naleving van de milieuregels dragen agrarische ondernemers bij aan schoner oppervlaktewater.
De milieu-inspecteurs delen de geconstateerde overtredingen ook met de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit, de Omgevingsdienst of de milieupolitie. Ook vanuit de lucht vindt het jaarlijkse milieutoezicht plaats, zoals per helikopter en met drones. Het gaat om een jaarlijkse controle. De regelgeving voor het uitrijden van mest en teeltvrije zones is ingrijpend veranderd met de introductie van bufferstroken. Een bufferstrook is een strook grond langs de sloot waarop geen mest, gewasbeschermingsmiddelen of biociden gebruikt mogen worden. Het doel van zo'n strook is om de waterkwaliteit te beschermen en de biodiversiteit te verhogen.
Er gelden verschillende breedtes afhankelijk van het soort oppervlaktewater waarlangs het perceel ligt. Ook kan de vorm van een perceel van invloed zijn op de breedte van de bufferstrook. De milieu-inspecteurs van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier zien met name toe op (mogelijke) afspoeling van meststoffen naar het oppervlaktewater. Ze controleren of bespuitingen met deze middelen voldoen aan de milieuregels en letten op driftreductie, het gebruik van goedgekeurde spuitapparatuur en een geldig bewijs van vakbekwaamheid (de spuitlicentie).