De Autoriteit Consument en Markt heeft aannemings- en hoveniersbedrijf Germieco uit Westzaan een boete van 7500 opgelegd wegens verboden prijs- en marktverdelingsafspraken. De ACM startte begin vorig jaar een onderzoek naar Germieco en wegenbouwer J. Rutte uit Amsterdam (boete 135.000 euro), NL 81 Infra uit Uden (127.000 euro) en Compeer uit Leiden (60.500 euro) bij aanbestedingen van de gemeente Amsterdam.
De betrokken bedrijven hebben de prijsafspraken over werkzaamheden zoals bestrating, asfaltbouw, het aanbrengen en slopen van wegfunderingen en rioleringswerk bij drie projecten volgens de financiële waakhond erkend. Het ging om meervoudig onderhandse aanbestedingen, omdat ze onder de drempelbedragen bleven waarbij er Europees moet worden aanbesteed. Meervoudig onderhandse aanbestedingen moeten een concurrentiestrijd tussen de door de opdrachtgever uitgenodigde ondernemingen bewerkstelligen, zodat het beste aanbod uit de bus rolt. Prijsafspraken leiden echter tot het tegenovergestelde. Germieco was bij één van de drie onderzochte zaken betrokken.
Opdrachtgever niet kwijraken
Volgens verklaringen van partijen voelden zij zich ten tijde van de drie aanbestedingen verplicht om op aanbestedingen van de gemeente Amsterdam in te schrijven als zij daarvoor waren uitgenodigd, aldus het sanctiebesluit van de ACM. ‘Zij vreesden dat de gemeente hen anders niet meer voor volgende aanbestedingen zou uitnodigen. Daarom wilden zij hoger inschrijven dan andere inschrijvers als zij de aanbesteding niet wilden winnen.’ Dat ging in het geval van groot onderhoud aan de Haringpakkerssteeg en Hasselaerssteeg in het centrum van Amsterdam als volgt.
Compeer, Germieco en NL 81 Infra ontvangen in juli 2015 een uitnodiging van de gemeente Amsterdam een uitnodiging om in te schrijven op de aanbesteding. Het gunningscriterium is de laagste inschrijfprijs. Twee dagen voor de deadline voor inschrijving verstuurt NL 81 twee berichten: één aan Compeer en één aan Germieco. In die twee identieke berichten geeft NL 81 aan beide concurrenten door dat het Brabantse bedrijf een inschrijfprijs zal indienen van 94.000 euro. Germieco stemt vervolgens zijn inschrijfprijs af met NL 81 door te vragen of zij dan met 98.500 dienen in te schrijven. Alle drie de ondernemingen doen daarna mee, met inschrijfprijzen van 94.000, 96.200 en 98.500 euro. De opdracht gaat naar NL 81.
Concurrentievervalsing
Met de afstemming van de inschrijfprijzen hebben de ondernemingen ‘een belangrijk deel van de onzekerheid weggenomen die eigen is aan het concurrentieproces in de hier relevante context,’ aldus de ACM. ‘Dit gedrag heeft bovendien in potentie een prijsopdrijvend effect.’ Dat het doel was om een aanbesteding niét te winnen doet daaraan niets af: ‘Doordat de winnende inschrijver contact had met andere inschrijvers is per saldo de concurrentie bij de betreffende aanbestedingen ernstig aangetast.’
Al eerder de fout in
De Autoriteit Consument en Markt stelt een basisboete vast tussen nul en 50 procent van de betrokken omzet van de overtreder. Daarbij wordt rekening gehouden met de ernst van de overtreding en de omstandigheden. In dit geval werd die basisboete vastgesteld op vijftien procent. De boetes voor Germieco en NL 81 gingen echter naar respectievelijk 25 en 20 procent. In het geval van het Westzaanse bedrijf omdat dat ook in 2005 (boete van 129.163 euro) en 2006 (42.534 euro) werd beboet voor overtreding van de Mededingingswet. NL 81 kreeg een zwaardere sanctie opgelegd omdat de onderneming in twee gevallen door afspraken met elke andere inschrijver de gehele concurrentie uitschakelde. Omdat de zaken vereenvoudigd zijn afgedaan gingen alle boetes uiteindelijk nog met tien procent omlaag tot de eerder genoemde bedragen.
