Daar waar Zaanstad nog steeds aast op de komst van een traditionele Ikea-vestiging, lijkt het Zweedse concern een hele andere kant op te willen. Kleine winkels met veel virtual reality in binnensteden, bijvoorbeeld.
Ikea werkt aan verschillende kleinere winkelconcepten die in stadscentra passen, zoals een onlangs geopende keukenshowroom in Stockholm. Het bedrijf is momenteel zijn binnenstadsconcept aan het bijschaven, waarin het zijn volledige assortiment in een veel kleinere ruimte wil presenteren. Door nieuwe digitale tools en meer thuisbezorgmogelijkheden zouden die winkels geen grote voorraden hoeven aan te houden en evenmin parkeerterreinen nodig hebben. ‘Dit concept komt ergens in de komende paar jaar’, zei ceo Torbjörn Lööf van Inter Ikea tegen persbureau Reuters. Het is een nieuwe poging om zich aan te passen aan het snel veranderende koopgedrag van consumenten.
Co-createIkea
De meubelketen werkt ook aan nieuwe digitale initiatieven. Zo wordt binnenkort het platform co-createIkea gelanceerd, waarop consumenten zelf producten kunnen ontwerpen en testen. Een andere grote verandering is dat producten nu ook buiten de eigen kanalen worden verkocht. Sinds kort is een deel van het assortiment te vinden op Amazon.
Begin 2013 tekende Ikea de koopovereenkomst voor de bouwgrond waarop een van de grotere vestigingen van het land zou verrijzen: een woonwarenhuis met een oppervlakte van 35.000 vierkante meter op bedrijventerrein Zuiderhout. Er zou 70 miljoen euro in geïnvesteerd worden en Ikea liet weten ‘enorm uit te kijken’ naar het bouwproces en de start in Zaandam. De vestiging zou anderhalf miljoen mensen per jaar trekken, was de verwachting.
Ruim 400 banen
De toenmalige wethouder van Economische Zaken Erik Struijlaart toonde zich vooral in zijn nopjes met de meer dan 400 banen die door Ikea in het vooruitzicht werden gesteld. De bouw zou starten in het voorjaar van 2014. Maar daarna leek het enthousiasme van de Zweden te bekoelen. In november 2013 vroeg Ikea om een langere termijn voor het indienen van een omgevingsvergunning en wilde men de toezegging dat er daarna nog vijf jaar gewacht mocht worden met bouwen. Zaanstad gaf toe, maar alleen als Ikea een deel van de kosten van de ontsluiting van het voormalige Bruynzeel-terrein op zich zou nemen.
Blauw-gele loper
Dan volgde uitstel op uitstel tot Ikea in augustus 2015 toezegde inderdaad een deel van die kosten te zullen betalen – de gemeente wilde drie miljoen euro – maar niet zonder te hebben bedongen tot 1 januari 2019 te mogen wachten met het doorhakken van de knoop. En of het bedrijf uiteindelijk nu wel of niet komt: in maart 2016 is al begonnen met de sloop van een deel van het historische fabriekscomplex van Bruynzeel als blauw-gele loper voor Ikea.
Zaanstad is overigens niet de enige gemeente in het land die aan het lijntje wordt gehouden. Ikea had zich eigenlijk in 2011 al in Leiderdorp moeten vestigen, maar de plannen zijn ook daar door verschillende oorzaken meerdere keren op de lange baan geschoven. En ook daar wordt nog steeds gehoopt op de komst van de grote publiekstrekker die het bedrijf lang en overal ter wereld was.
