Vereniging Eigen Huis onderzocht wat de meest seniorvriendelijke gemeente van Nederland is onder haar 50+leden. Zaanstad eindigde bijna onderaan, op plek 230 van de 237 gemeenten met voldoende deelnemers om een representatieve uitslag te geven. De gemiddelde score voor de inzet van gemeenten voor senioren was een 6,4. Zaanstad kwam uit op een 5,4.
Net als elders zit het grote tekort aan geschikte en betaalbare seniorenwoningen ouderen dwars. Ze vinden het moeilijk om een passende woning te vinden, vaak vanwege hoge huren of een gebrek aan aanbod. Er worden wel nieuwe woningen gebouwd, maar deze zijn vaak te duur, te klein of onpraktisch ingedeeld. Sociale woningbouw voor senioren is schaars en er zijn weinig doorstroommogelijkheden voor ouderen die hun te grote huis willen verkopen.
Aan de andere kant noemen senioren Zaanstad best een prettige gemeente om te wonen, ondanks het woningtekort en een verslechterde infrastructuur en het openbaar vervoer. Veel mensen ervaren de gemeente als redelijk tot goed, maar er zijn klachten over verkeerssituaties, het onderhoud van stoepen en groen, de afstand tot een brievenbus en de bereikbaarheid van het stadhuis. De bushalte en winkels zijn daarentegen vaak wel op loopafstand.
In Zaanstad zijn veel voorzieningen zoals supermarkten, gezondheidscentra, een theater en een bioscoop. Het centrum biedt een breed scala aan winkels en restaurants, maar in de buitenwijken en omliggende dorpen zijn de voorzieningen vaak beperkt en moeilijk bereikbaar, vooral zonder auto. Er is een tekort aan huisartsen en tandartsen, en het openbaar vervoer is vaak ontoereikend. Bibliotheken en buurthuizen zijn soms opgeheven of verplaatst, wat vooral voor ouderen problematisch is. De bereikbaarheid van voorzieningen varieert sterk per locatie, met name voor mindervaliden en mensen zonder eigen vervoer. Over het algemeen zijn de basisvoorzieningen aanwezig, maar er is ruimte voor verbetering.
Veel oudere nwoners voelen zich niet betrokken of geïnformeerd door de gemeente over bouwontwikkelingen en veranderingen in hun woonomgeving, komt ook uit het onderzoek naar voren. Er is een algemeen gevoel dat inspraakavonden en consultatiesessies weinig effect hebben, omdat besluiten vaak al genomen zijn. Sommige inwoners merken op dat de gemeente vooral aandacht besteedt aan Zaandam, terwijl de dorpen worden verwaarloosd. De gemeente communiceert veranderingen via kranten en websites, maar dit wordt niet als voldoende beschouwd. Er is een gebrek aan vertrouwen in de gemeente (en in de regering) en veel inwoners voelen zich niet serieus genomen.
In totaal zo'n 34.600 leden van Eigen Huis - onder wie 292 uit Zaanstad - vulden het onderzoek in en de gemiddelde leeftijd van de respondenten is 69,5 jaar. Vereniging Eigen Huis wil naar aanleiding van de resultaten graag het gesprek op gang brengen over hoe ouderen beter betrokken kunnen worden bij beleid dat hen aangaat. 'Het is essentieel dat er een concreet plan komt om perspectief te bieden aan senioren die zo lang mogelijk thuis moeten/willen blijven wonen,' aldus de organisatie.
De vereniging heeft geconstateerd dat bijvoorbeeld in de woon-zorgvisies die gemeenten moeten opstellen huiseigenaren vaak weinig aandacht krijgen. 'Er bestaat een misvatting dat huiseigenaren ‘rijk’ zijn en zich zelf wel kunnen redden. Bovendien zijn zij lokaal niet georganiseerd en daardoor geen logische gesprekspartner. Eigen Huis wil dit probleem oplossen en biedt aan om te faciliteren dat onze leden als klankbord kunnen dienen voor senioren(woon)beleid en andere relevante onderwerpen. Ons motto is: praat niet over, maar met de mensen.'