Stortingen in Nauerna dwarsbomen provinciale ambities circulaire economie

De provincie gaat het streven naar een circulair Noord-Holland in 2050 niet verwezenlijken als er in het huidige tempo wordt doorgegaan met het storten van afval in Nauerna. Dat schrijven Gedeputeerde Staten in antwoord op vragen van SP-Statenlid Anna de Groot. In Zaanstad stelde de lokale afdeling van de partij er vragen over aan het college en ook in de Tweede Kamer kwam de kwestie aan de orde.

De provincie wil het vernietigen van primaire grondstoffen in 2030 al met 50 procent omlaag hebben gebracht, maar loopt aan tegen een weerbarstige werkelijkheid. Afvalbedrijf HVC importeert achttien procent van het afval dat het verwerkt en omdat de verbrandigscapaciteit te klein is voor het totale aanbod, komt het overschot op de stortplaats van Afvalzorg in Nauerna terecht. In 2016 ging het om 63.000 ton.

Volgens GS is het niet de bedoeling dat er steeds meer gestort wordt, maar veel verder dan het probleem bepreken lijkt het niet te komen. Stortplaats Nauerna is bedoeld voor afval waarvoor geen andere verwerkingsmogelijkheid beschikbaar is dan storten, maar mag ook materiaal accepteren dat wel geschikt is voor verbranding als er aantoonbaar geen verwerkingscapaciteit beschikbaar is. Daarvoor dient een ontheffing van het stortverbod te worden aangevraagd bij de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, die die taak namens GS uitvoert.

Wassen neus

‘Een dergelijke aanvraag moet worden verleend als ten minste twee afvalverwerkers schriftelijk verklaren het afval technisch niet te kunnen verwerken of hier geen verwerkingscapaciteit voor beschikbaar te hebben,’ aldus de antwoorden van GS op de vragen van de SP. Het resultaat is dat het storten gewoon door zal gaan zolang de afvalverwerkers vastzitten aan langdurige contracten met buitenlandse partijen voor het afnemen van afval en de verbrandingsovens daar niet op berekend zijn, valt tussen de regels door te lezen. Het is Nederland geldende stortverbod is daarmee een wassen neus geworden.

GS langs de zijlijn

GS kunnen de gemeenten en waterschappen die aandeelhouders van HVC zijn niet opdragen om geen afval meer in het buitenland aan te kopen. Die import wordt gereguleerd door de Inspectie Leefomgeving en Transport. ‘Nederland en de andere EU-landen zijn verplicht vooral zelfvoorzienend te zijn voor de verwerking van afvalstromen. De import van huishoudelijk afval voor verbranding is toegestaan vanwege de toepassing voor het terugwinnen van energie uit afval en een tekort aan verbrandingscapaciteit in andere Europese landen. Export en import van afval dat direct wordt gestort op een stortplaats is niet toegestaan,’ aldus het dagelijks bestuur van de provincie. Dat gaat dus de ovens in – en het Nederlandse afval belandt deels op de stortplaats.

Overleggen

Het speelt al jaren, geven GS toe. ‘Twee jaar geleden heeft de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied een onderzoek afgerond waaruit blijkt dat het storten van afval in Noord-Holland toeneemt. De resultaten van dit onderzoek zijn door de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied met de gedeputeerde Milieu besproken. Op basis van deze signalen hebben wij dit onderwerp besproken met de bestuurders van de overige provincies en op de agenda geplaatst van het bestuurlijk overleg met de staatssecretaris. Ons college zal in deze overleggen aandacht blijven vragen voor dit onderwerp.’

Sluiting Nauerna

Nauerna sluit uiterlijk 1 april 2022. Is door de extra aanvoer de stortplaats mogelijk eerder vol zodat de sluiting naar voren kan worden gehaald, wilde De Groot ook nog weten. Dat blijkt niet het geval: ‘De maximaal te storten hoeveelheid afval op stortplaats Nauerna, zoals vastgelegd in de omgevingsvergunning, blijft gelijk. Er wordt geen extra afval gestort.’

Het afval dat er ligt blijft er bovendien ook liggen, omdat volgens GS het opgraven en daarna verbranden van afval niet in het bestemmingsplan past. ‘Vanuit milieu- en financiële overwegingen is het ook niet aantrekkelijk om eenmaal gestort afval (machinaal) op te graven en te scheiden op herbruikbare of brandbare materialen.’

Moeilijk uit te leggen

De provinciale bestuurders zijn het met De Groot eens dat het ‘inderdaad moeilijk te begrijpen’ is waarom er recent meer afval is gestort, terwijl de inwoners van de provincie worden bestookt met informatie over het belang van afvalscheiding en nieuwe manieren van afvalinzameling om de duurzaamheid te bevorderen. ‘De oorzaak ligt in de groeiende economie, waardoor er meer aanbod van afval is. Zou de scheidingsgraad van afval daarbij afnemen, dan vergroot dit slechts het probleem. Het blijft daarom wenselijk om afval zo goed mogelijk te scheiden. Adequate afvalscheiding is een belangrijk onderdeel van een circulaire economie,’ aldus GS.