De gemeente gaat een informatiepunt inrichten op één van de twee riviercruiseschepen aan de Havenstraat in Zaandam om de bewoners te helpen om desgewenst een baan te vinden. Er zitten naar schatting bijna 200 Oekraïense vluchtelingen in de opvang die
werkzoekende zijn en zeer gemotiveerd om aan de slag te gaan.
Deze mensen vallen onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming Europese Unie en mogen sinds 1 april werken in de lidstaten, waaronder Nederland. Er mist op dit moment echter nog geen wettelijke grondslag om Oekraïners naar werk te kunnen bemiddelen en de Zaanse Functionaris Gegevensbescherming heeft gewaarschuwd dat de gemeente in principe geen persoonsgegevens van Oekraïners mag verwerken en delen met potentiële werkgevers. Zaanstad gaat het ook in het belang van de vluchtelingen zelf echter wel doen.
Samen met uitzendbureaus
Vanwege het grote aantal Oekraïense werkzoekenden is het geen optie om Werkom en het Werkgeversservicepunt Zaanstreek – Waterland de bOm die reden kiest emiddeling te laten regelen. Daarvoor is onvoldoende capaciteit. Zaanstad kiest daarom voor een publiek – private samenwerking tussen Werkom, het servicepunt en uitzendbureaus die zijn aangesloten bij de ABU om Oekraïense vluchtelingen te bemiddelen naar betaald werk, met ondersteuning van het Leger des Heils dat als locatiemanagers bij de opvang betrokken is. Voor tolken wordt gezorgd.e
Voorstel VNG
Gemeenten hebben een zorgplicht en Zaanstad vreest dat de kans op arbeidsuitbuiting en problemen met de openbare orde toenemen als er geen stappen worden gezet om Oekraïners aan het werk te krijgen. Daarnaast speelt het grote personeelstekort. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten werkt aan een voorstel aan het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om Oekraïense vluchtelingen op grond van de Participatiewet met terugwerkende kracht gelijk te stellen aan niet-uitkeringsgerechtigden. Dit zou betekenen dat het college met terugwerkende kracht alsnog de wettelijke taak krijgt om hen naar werk te begeleiden.e
Geld besparen
Er zijn ook financiële motieven. Gevluchte Oekraïners krijgen geld middels de leefgeldregeling en wanneer zij werk hebben gevonden vervalt dat. De gemeente en het Rijk hebben er daarom baat bij dat ze werk vinden. Daarnaast betaalt het Rijk de kosten voor de opvang, die zwaar op de staatskas drukken. Door nu al met de bemiddeeling te starten loopt de gemeente wel het risico op een waarschuwing en eventueel een boete van de Autoriteit Persoonsgegevens en negarieve media-aandacht vanwege het verwerken van gegevens terwijl dit eniet mag op grond van de AVG, maar dat neemt het college voor lief: grotere belangen gaan in dit geval voor.
Onafhankelijkheid
‘Wij zijn van mening dat we als gemeente juist een rol hebben om de Oekraïners in Zaanstad te bemiddelen naar werk,’ schrijft het dagelijks bestuur aan de raad. De vluchtelingen kunnen door middel van werk zoveel als mogelijk het normale leven weer oppakken. ‘Het hebben van een baan en daardoor veelal ook een hoger besteedbaar inkomen geeft hen een doel, een dagindeling en mogelijk een ‘gevoel van vrijheid en onafhankelijkheid’.’
Er wordt nu een operationeel informatiepunt ingericht op de riviercruiseschepen om één centrale plek te creëren waar vragen van Oekraïners over werk beantwoord kunnen worden. Iedere dinsdag- en donderdagmiddag zijn de partners daar van 13:00 tot 1700 uur aanwezig.
