Zaanstad heeft sinds 2015 de eigenaren van circa 12.000 adressen aangeschreven met de vraag of ze mee willen doen aan het project Zaans lood, voor de sanering van tuinen. Gemiddeld ziet de helft daar de voordelen van en de andere helft reageert niet of wijst het aanbod af. De laatste groep is wel gewezen op de risico’s van lood in de bodem en kreeg adviezen over hoe hiermee om te gaan.
Van de rond 6000 tuinen die zijn bezocht werden in zo’n 2000 gevallen geen boringen gedaan, omdat ze nagenoeg volledig verhard zijn. Van de resterende tuinen kregen er circa 280 een saneringsadvies, op rond 650 adressen hoorden de bewoners dat zij rekening moeten houden met de gebruiksadviezen en in zo’n 3000 tuinen bleken geen maatregelen nodig te zijn. De gemeente wil dit jaar circa 80 tuinsaneringen uitvoeren en rond 2000 nieuwe uitnodigingen voor deelname aan het onderzoek versturen naar delen van Krommenie en Assendelft. Als deze onderzoeken hebben plaatsgevonden, hebben alle particulieren woningeigenaren de gelegenheid gehad om deel te nemen aan het Project Zaans lood, schrijft het college aan de raad.
Gevaar voor kinderen
Zowel de onderzoeken als de saneringen worden uitgevoerd in de opdracht van en betaald door de gemeente. Daarnaast ontvangen de bewoners een vergoeding voor verwijderde beplanting. Lood is een giftig metaal en kan de gezondheid van kinderen, maar ook die van volwassenen beïnvloeden. Vooral kinderen zijn gevoelig voor lood en het kan bij contact op jonge leeftijd onder andere tot een lager IQ leiden.
Onderzoek
Samen met de bureaus Deltares en Antea Group onderzoekt Zaanstad momenteel methoden om het effect van lood te verminderen als dat in het lichaam terechtkomt. Hierdoor worden dan de negatieve gezondheidseffecten verminderd. De bedoeling van het onderzoek is dat lood een bepaalde verbinding aangaat in de bodem waardoor het, eenmaal in het lichaam, weer wordt uitgescheiden en niet in het lichaam achterblijft. Eerst is een literatuuronderzoek uitgevoerd, waarvan de resultaten vervolgens zijn getest via een laboratoriumonderzoek met grond uit Zaanse tuinen. De conclusie is dat verwacht wordt dat het toevoegen van visgraatmeel geen vervanging kan zijn voor sanering, maar meer geschikt lijkt om de blootstelling omlaag te brengen bij tuinen waarvoor gebruiksadviezen gelden.
Veldproef
Pas na afloop van de laatste fase van het project, de veldproef, kan hierover meer duidelijkheid worden gegeven. Deze veldproef vindt momenteel plaats op een ‘proefveldje’ in Haaldersbroek. Omdat dat eind 2021 is ingericht en de proef een jaar duurt, kan op dit moment nog niets over de resultaten worden gezegd. De kosten van de aanpak van diffuus lood – niet afkomstig uit één specifieke bron – worden gedekt door het Rijk.
