Luisteren inwoners wel naar adviezen over gebruik van tuinen met lood?

Foto: Flickr / Anastasia Limareva

Wat weet u over lood in de grond en de gevaren daarvan? Hoe bent u daarvan op de hoogte geraakt? En wat doet u met die kennis? Dat willen het RIVM, de GGD en de gemeente te weten komen en deze maand krijgen de inwoners van Westzaan, Zaandijk en Zaandam-Zuid daarom een schriftelijke uitnodiging om mee te werken aan een digitale enquête over ‘de effectiviteit van de gebruiksadviezen voor het omgaan met diffuse loodverontreiniging’.

De gemeentelijke brief zal op circa 5000 adressen worden bezorgd. De drie gebieden zijn uitgekozen omdat daar het in 2016 gestarte traject van persoonlijke voorlichting over loodvervuiling gekoppeld aan planmatig onderzoek en sanering van tuinen inmiddels is afgerond. Het onderzoek in tuinen wordt per wijk aangepakt en omdat met name kinderen risico’s lopen als ze met lood in aanraking komen, waren de meest kinderrijke delen van de gemeente het eerst aan de beurt. Elke particuliere woningeigenaar kreeg van de gemeente Zaanstad een schriftelijke uitnodiging voor vrijwillige deelname aan het bodemonderzoek en een uitnodiging voor een inloopavond.

Saneringscriterium

Na afloop van het bodemonderzoek kregen bewoners een brief met de resultaten. Zaanstad hanteert een saneringscriterium van 800 mg/kg lood voor bestaande situaties van woningen met tuin. Onder die grens kunnen gezondheidsrisico’s worden teruggebracht door als gebruiker zelf een aantal voorzorgsmaatregelen te nemen; daar boven kan alleen sanering het probleem effectief verhelpen. Wat uit de enquête duidelijk moet worden is in hoeverre bewoners door de communicatie van de gemeente in actie gekomen zijn.

In 2015 en 2018 zijn in samenwerking met de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Zaanstreek Waterland flyers en posters verspreid op plaatsen waar ouders met kinderen vaak komen, zoals scholen, kinderdagverblijven, verloskundigenpraktijken, consultatiebureaus, huisartsen, tandartsen, apotheken en buurthuizen. Lood is een giftig metaal en vooral kinderen zijn er gevoelig voor: blootstelling aan lood kan bij hen onder andere tot een lager IQ leiden. Zaanstad is eind 2015 gestart met het project Zaans lood en vervult inmiddels een voortrekkersrol op dit gebied in Nederland. De bodem van moestuinen, speeltuinen en trapveldjes in openbaar gebied zijn in 2016 onderzocht en waar nodig gesaneerd. Momenteel richt de Zaanse aanpak van diffuus lood zich op voorlichting en op het terugdringen van gezondheidsrisico’s bij bestaande woningen met tuin.

Corporaties

Woningcorporaties zijn verantwoordelijk voor de kwaliteit van de bodem op hun terreinen. Bewoners van corporatiewoningen hebben van hun verhuurder informatie gekregen over lood en over wat er van hen verwacht wordt om de blootstelling daaraan tegen te gaan. De vragenlijst die aan de inwoners van Westzaan, Zaandijk en Zaandam-Zuid wordt voorgelegd is anoniem. Het RIVM wil met de resultaten van het onderzoek een methodiek ontwikkelen voor het optimaliseren en bepalen van de effectiviteit van gebruiksadviezen, waar Zaanstad ook voordeel bij kan hebben.

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen