De krakers van de gestutte sloopwoningen in de Domela Nieuwenhuisstraat 18 – 26 in de Rode Buurt in Zaandijk kunnen daar ondanks de potentieel gevaarlijke situatie niet zomaar uit worden gehaald. Een kort geding voor het verkrijgen van een rechterlijk bevel daartoe kan alleen worden aangespannen wanneer eigenaar Parteon beschikt over een onherroepelijke sloopvergunning, die er nog niet is.
Zodra de krakers uit de woningen zijn wil de corporatie direct overgaan tot sloop, omdat de huizen vanwege de grote constructieve problemen en rotte funderingen niet meer te redden zijn. Een groot deel van de bijna 100 jaar oude Rode Buurt staat echter wel op de nominatie om te worden gerenoveerd. In het midden van de wijk worden beperkt woningen vervangen door nieuwbouw.
Grote cultuurhistorische waarde
De Rode Buurt bestaat uit 96 sociale huurwoningen in de Karl Marxstraat, Goeman Borgesiusstraat, P.L.Takkade en Domela Nieuwenhuisstraat en is volgens het college ‘het best bewaarde tuindorp dat dóór arbeiders vóór arbeiders zelf is gebouwd’ en daarmee één van de hoogst gewaardeerde cultuurhistorische buurten in Zaanstad. Omdat er verzakkingen zijn geconstateerd is inmiddels een aantal woningen gestut en zijn enkele andere onbewoonbaar verklaard. Parteon wil volgend jaar starten met het opknappen en vernieuwen van de buurt.
Bewonerscommissies
De 70 woningen in de Karl Marxstraat, Goeman Borgesiusstraat en P.L.Takkade worden gerenoveerd; de 26 woningen in de Domela Nieuwenhuisstraat worden gesloopt en vervangen door 24 nieuwe. Het winkelpand op de hoek van de Goeman Borgesiusstraat blijft als bedrijfswoning bestaan.
De Rode Buurt kent twee bewonerscommissies: De Schans van complex 130 – 131 met 75 woningen en Rode Buurt Zaandijk met 21 huizen in complex 164. Van complex 164 staan inmiddels negen woningen leeg (deze bewoners zijn verhuisd) en zijn nog twaalf woningen bewoond. Van complex 130 – 131 zijn nog 37 woningen bewoond. Er is al een sociaal plan overeengekomen tussen bewonerscommissie De Schans en Parteon. Dat geldt niet voor complex 164.
De Schans is akkoord met de renovatie van 59 woningen en sloop/nieuwbouw van zestien woningen. Bewonerscommissie de Rode Buurt Zaandijk pleit voor renovatie van alle 21 woningen en heeft bezwaar tegen de sloop van twee rijtjes van ieder vijf woningen in de Domela Nieuwenhuisstraat, waaronder de gestutte en gekraakte huizen. De laatste bewonerscommissie is inmiddels met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur inmiddels in het bezit van alle correspondentie over de plannen in de afgelopen vijf jaar.
Draagvlak
Voor het ontwerp van de nieuwbouwwoningen zijn door de gemeente stedenbouwkundige en architectonische richtlijnen opgesteld. Zaanstad, een afgevaardigde van de Welstandscommissie en beide bewonerscommissies hebben deelgenomen aan de adviescommissie bij de aannemersselectie. Parteon verwacht aan het eind van dit jaar het renovatieplan aan de huurders te kunnen voorleggen. Minimaal 70 procent van de huurders in complex 130 – 131 en 100 procent in het veel kleinere complex 164 moet akkoord zijn met de plannen om verder te kunnen.
