De PvdA is aangeslagen op een artikel in de Volkskrant waarin uit de doeken wordt gedaan hoe een private partij buiten het zicht van bijstandsgerechtigden in opdracht van gemeenten hun situatie uitpluist en er in het geval van vermoedens van fraude voor kan zorgen dan uitkeringen direct worden stopgezet. Hoe zit dit in Zaanstad?
Uit het artikel Staat licht in jacht op uitkeringsfraude burgers volledig door, tot verbazing van privacy-experts blijkt dat wie een uitkering aanvraagt vaak zonder het te weten te maken krijgt met het Inlichtingenbureau, een stichting die in opdracht van de overheid burgers doorlicht. Dat roept vragen op, want omdat het hierbij om een private partij gaat betekent dit in de praktijk dat informatie van deze organisatie niet onder de Wet openbaarheid van bestuur valt, constateert raadslid Eylem Koseoglu.
Koppeling databestanden
Het is onduidelijk wie verantwoordelijk is voor de data die het Inlichtingenbureau verwerkt. Dat koppelt ongemerkt allerlei data van instanties aan elkaar en komt zo tot een oordeel over een bijstandsgrechtigde. Als er ‘een situatie’ wordt geconstateerd die ‘mogelijk van invloed is op het recht of de hoogte van de bijstand’ dan gaat er een signaal naar de betreffende gemeente. Bewijzen dat het bureau het mis heeft is aan de getroffen bijstandsgerechtigde, die dat echter moet doen zonder precies te weten welke inlichtingen tot het vermoeden van fraude hebben geleid.
Alarmbellen
Deze omkering van de bewijslast roept bij de lokale PvdA vragen op, schrijft Koseoglu. Met de toeslagenaffaire nog vers in het geheugen rinkelen de alarmbellen: het lijkt alsof hier sprake zou kunnen zijn van een nieuwe heksenjacht op grond van onterechte verdenkingen.
Via schriftelijke vragen wil de fractie daarom te weten komen hoe het college naar deze manier van opsporing kijkt en hoe Zaanstad omgaat met gegevens die zijn ontvangen van het Inlichtingenbureau. Ook vraagt Koseoglu hoe vaak er op grond van info van dat bureau inmiddels actie is ondernomen en waar dat vervolgens toe heeft geleid.
