Gaat de gemeente deze zomer opnieuw rigoreus maaien in het Jagersveld en daarmee een voor insecten en andere organismen zeer waardevolle leefomgeving om zeep helpen? Dat wil Rosa te weten komen nu het nieuwe beheerplan voor het recreatiegebied geen andere koers laat zien dan de laatste jaren gebruikelijk is. Er wordt nauwelijks rekening gehouden met de functie van het gebied voor insecten en andere fauna, constateert raadslid Mariska Schuttevaer.
Ondanks alle mooie voornemens met de natuur in Zaanstad en is er ook gegeven dat daar haaks op staat: en wel geldgebrek. Zo staat in het beheerplan Jagersveld: Vanwege het reeds jarenlang niet verhoogde budget wordt het beheer van het natuurdeel reeds vanaf 2011 naar het beschikbare budget toegeschreven, in plaats van naar de eisen vanuit het terrein. Deze tendens is de laatste jaren helaas zichtbaar in het gebied: dit leidt op langere termijn tot een uitbreiding van ruigte, meer riet, meer bos en struiken en een afname van de oppervlakte botanische hooilanden.’ Die hooilanden worden gefaseerd gemaaid: de twee grote delen in juli en een zeer klein overgebleven deel later in het jaar. Maar in juli staan planten nog in volle bloei.
Stoppelveld
‘Insecten zijn afhankelijk van vegetatie als voedselbron en als plek om eieren af te zetten en te overwinteren. Indien men op het hoogtepunt van de bloei maait dan worden beide functies om zeep geholpen. Dit is tot nu toe telkens gebeurd, en een kaal stoppelveld bleef achter, waar bovendien geen enkele recreatieve of educatieve waarde meer van uitging,’ schrijft Schuttevaer. Gefaseerd maaien is ingehaald door het zogenoemde sinusbeheer – dat Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier onder meer toepast op de Assendelver Zeedijk. Hierbij wordt de variatie in de vegetatie maximaal benut en dit vergroot alle ecologische functies voor insecten en andere organismen. In het westelijke deel van het Jagersveld gebeurt het tegenoversgestelde: daar wordt volgens het beheerplan half juli voor 90 procent gemaaid, inclusief onder andere de daar aanwezige moeraswespenorchis en knoopkruid en raken insecten waaronder een populatie Sint Jansvlinders ontheemd.
Rosa vraagt zich af of dat niet anders kan – en hoeveel geld er precies mee gemoeid zou zijn. Ze wil weten waar het maaibeleid in Zaanstad op gebaseerd is en hoe het tot stand komt. Zij er wettelijke regels voor het beheer van gebieden als het Jagersveld? Waarom is het beheer niet meer gericht op de instandhouding van andere organismen, zoals bijen en vlinders? Die laatste vraag is al helemaal interessant omdat Zaanstad sinds vorig jaar officieel een bijvriendelijke gemeente is. Andere vragen van Rosa zijn hoe de stadsecoloog aanlijkt tegen het beheer van het Jagersveld, wie beslist over de ligging van de stroken die in eerste instantie blijven staan – de gemeente of de aannemer? – en of het werk van de aannemer achteraf gecontroleerd wordt.
In het beheerplan staat ook dat er ‘geen actuele kennis is van de flora en fauna in het gebied’. Dat roept bij Rosa de vraag op hoe je gericht en passend beheer kunt plegen als je niet weet wát je precies aan het beheren bent. Een dergelijk gebrek aan kennis strookt ook niet met de Uitvoeringsagenda Groen- en Waterplan, waarin het belang van ‘meten is weten’ wordt aangehaald en wordt gesproken over het opzetten van een monitoringssysteem voor de biodiversiteit en de jaarlijkse monitoring van specifieke natuurwaarden. ‘Deze zullen jaarlijks gepresenteerd worden. De maatregel loopt sinds 2017.’
