Een Deense studie heeft uitgewezen dat open haarden in het land meer fijnstof veroorzaken dan het totale wagenpark.
De hoofdstad Kopenhagen heeft er ‘maar’ zo’n 16.000 op 600.000 inwoners, maar die zorgen tussen september en juni voor evenveel fijnstof als alle verkeer in de hoofdstad in een heel jaar. Landelijk gezien is het beeld zelfs nog onthutsender, omdat is gebleken dat de ongeveer 750.000 open vuren in Deense huizen 65 procent van de uitstoot voor hun rekening nemen.
De cijfers komen van het Nationaal Centrum voor Milieu en Energie (Nationalt Center for Miljø og Energi, DCE). Volgens die organisatie eist fijnstof elk jaar tot 550 levens. De meeste Denen zijn zich niet bewust van de luchtverontreiniging die ze veroorzaken wanneer ze met een goed glas hygge (het Deense equivalent van gezellig) in de vlammen staren. En evenmin van het feit dat de lucht die ze inademen in wijken met veel open haarden even ongezond is als die in drukke straten tijdens de spits.
Hoewel maar weinig mensen gevraagd naar steden met ernstige luchtverontreiniging Kopenhagen zullen noemen, is die stad in de zomer van vorig jaar nog door de Europese Commissie op de vingers getikt vanwege de ontoelaatbare hoge concentraties stikstofdioxide. Om de luchtkwaliteit althans op papier te verbeteren, had de regering eerder geprobeerd om het stadsbestuur te dwingen een meetpunt verder van de meest vervuilende verkeersader door de stad, de H.C. Andersens Boulevard, af te plaatsen. Daarop liet de Commissie Denemarken weten het wel te hebben gehad met ’s lands lakse houding wat betreft schone lucht.
Nederland
In eigen land komt steeds meer kritiek op open haarden en houtkachels in woonwijken. De gemeente Amersfoort besloot eind juni dat er een voorlichtingscampagne moet komen om overlast door houtrook te voorkomen. De campagne moet samen met het Longfonds worden ontwikkeld en mede worden gefinancierd door het ministerie van Volksgezondheid en zorgverzekeraars.
De fracties van de ChristenUnie, GroenLinks en Amersfoort2014 trokken gezamenlijk aan de bel nadat afgelopen februari bleek dat 28 procent van de burgers in hun gemeente ‘regelmatig’ hinder bleek te ervaren door rook veroorzaakt door open haarden en houtkachels. Enkele jaren geleden was van percentage tien in een landelijk onderzoek en in 2015 ‘scoorde’ de provincie Utrecht 20 procent. Het is niet duidelijk of dit komt door steeds meer open vuren in Nederlandse woningen.
Zaanstad
Onze gemeente raadde het gebruik van open haarden en allesbranders al ruim tien jaar geleden af in de strijd tegen slechte lucht. Concrete maatregelen zijn sindsdien niet genomen.
Wanneer rook gezondheidsklachten oplevert, kan de GGD worden ingeschakeld. De meeste mensen die overlast ondervinden, roepen echter de hulp van de gemeente in. Die kan controleren of het gebruik van de open haard of kachel voldoet aan de voorwaarden in artikel 7.22 van het Bouwbesluit en de Algemene Plaatselijke Verordening. Daarin staat dat de gemeente kan optreden wanneer op hinderlijke wijze rook, stank of roet wordt verspreid.
Lukt het op deze manieren niet om rookoverlast door de buren te beteugelen, dan rest een gang naar de rechter. Die kan het stookgedrag toetsen aan artikel 5.37 van het Burgerlijk Wetboek, dat verbiedt om op onrechtmatige wijze hinder toe te brengen (wat ook rumoer kan zijn).
BBQ en vuurkorf
Al het bovenstaande geldt overigens ook voor barbecues en vuurkorven in tuinen. Daar gelden duidelijke regels voor: zo is het verbranden van snoeihout verboden. Is er overlast en komt u er met de veroorzaker niet uit, dan raadt de gemeente aan contact op te nemen met de politie.
