Om inwoners in beweging te laten komen en grotere stappen te zetten om hun huizen te verduurzamen komt er als het aan het college ligt een Stappensubsidieregeling verduurzaming Zaanse woningen 2019 – 2021. In de pot gaat 572.700 euro, waarvan 247.700 euro komt uit de mislukte subsidieregeling voor nul-op-de-meter-woningen die in twee jaar tijd slechts vijftien keer werd uitgekeerd. De rest komt uit budget voor het programma verbeteren kwaliteit bestaande woningvoorraad.
Het overgrote deel van de huiseigenaren verduurzaamt hun woning niet in één keer naar ‘aardgasvrij en energieneutraal’ maar liever in kleinere stappen. Dat heeft te maken met kosten, maar ook met technische onzekerheid en weerstand tegen al te grote verbouwingen. De Stappensubsidie werkt met een puntensysteem, waarmee eigenaren gestimuleerd worden om meerdere relatief eenvoudige maatregelen of zwaardere maatregel(en) tegelijk te nemen. Bij een pakket met zwaardere maatregelen (richting ‘nul-op-de-meter’) is het subsidiebedrag fors hoger dan onder de Nul-op-de-meter-regeling. Op basis van gangbare kostprijzen in de markt zijn per maatregel per vierkante meter of per eenheid vaste kostprijzen opgenomen. Voor maatregelen met één punt wordt tien procent van deze vaste prijs gesubsidieerd. Voor maatregelen met twee punten 20 procent.
In de Stappensubsidieregeling zijn twee verduurzamingsmaatregelen opgenomen die alleen worden gesubsidieerd wanneer deze worden uitgevoerd als onderdeel van een volledige funderingshersteloperatie. Hierdoor worden eigenaren van woningen met een slechte fundering aangezet tot funderingsherstel én het nemen van aanvullende maatregelen. Bij het ontwikkelen van de nieuwe subsidie heeft de gemeente het niet-commerciële Duurzaam Bouwloket om advies gevraagd. Dat wordt door de gemeente ingehuurd om particuliere woningeigenaren te adviseren bij het verduurzamen van hun woning. De besparingen die de verduurzamingsmaatregelen kunnen opleveren, helpen de kosten van het funderingsherstel af te betalen.
Geen zonnepanelen en pelletkachels
Zonnepanelen zijn niet opgenomen in de maatregelenlijst. De financiële aantrekkelijkheid daarvan is op dit moment dermate groot dat geen enkele overheid nog zonnepanelen subsidieert, is de gedachte daarachter. De pelletkachel is niet opgenomen omdat de gemeente niet kan handhaven op de stofuitstoot van individuele verbrandingstoestellen. Het puntensysteem is ontwikkeld op basis van de kosten van een maatregel en de mate waarin de maatregel verbouwingstechnisch ingrijpend is. Minder dure en minder ingrijpende maatregelen krijgen één punt; zwaardere ingrepen twee punten per maatregel. Het Duurzaam Bouwloket verwacht dat de meeste woningeigenaren subsidie aanvragen voor een pakket met onder meer maatregelen zoals spouwmuur- en vloerisolatie. Deze worden ook aangeboden bij de collectieve inkoopacties, waarbij jaarlijks ongeveer 400 woningeigenaren één isolatiemaatregel nemen. Om voor Stappensubsidie in aanmerking te komen moet de woningeigenaar twéé van dit soort isolatiemaatregelen tegelijk nemen, óf voor duurdere en ingrijpender maatregelen gaan.
Ingrijpende ingrepen
Het aantal subsidieaanvragers voor duurdere en ingrijpender maatregelen zoals dakisolatie, centrale balansventilatie of een warmtepomp zal veel lager liggen, is de verwachting. Het totaal aantal woningeigenaren dat Stappensubsidie kan krijgen, is afhankelijk van de gekozen pakketten. Met de iets goedkopere pakketten kunnen ruim 700 aanvragen worden toegekend. Voor wat duurdere pakketten ruim 200. Het lijkt redelijk om aan te nemen dat er per jaar ongeveer 250 subsidieaanvragen zullen zijn voor een eenvoudig isolatiemaatregelenpakket, rond de 30 aanvragen voor een zwaarder pakket met meer en ingrijpender isolatiemaatregelen en een veel kleiner aantal – bijvoorbeeld drie – voor een nog zwaarder pakket (richting nul-op-de-meter). Wanneer deze aantallen werkelijkheid worden, duurt het twee jaar voordat de subsidiepot voor energiemaatregelen leeg is.
Versnelling funderingsherstel
De experts van het Gemeentelijk Adviesbureau Funderingsherstel verwachten een versnelling als gevolg van deze regeling. De verwachting is ook dat woningeigenaren die hun fundering gaan laten herstellen meer verduurzamingsmaatregelen zullen nemen. Na ongeveer een jaar zal de subsidiepot voor de verduurzamingsmaatregelen als onderdeel van funderingsherstel leeg zijn. De transformatie naar een nul-op-de-meterwoning kost tussen de 25.000 en 30.000 euro. De subsidie daarvoor wordt opgetrokken van 2900 naar rond 5000 euro. De gemeenteraad bespreekt de plannen morgenavond.
