Het vergunningenbeleid voor shishalounges wordt door de burgemeester gelijkgetrokken met dat voor coffeeshops: maximaal drie zaken in Zaanstad met een vergunning voor vijf jaar. Ook wordt het gebied afgebakend waarin de waterpijpcafés zijn toegestaan en beperkt tot het centrum van Zaandam. Voor bestaande ondernemingen komt er een overgangstermijn. Wonen boven of onder een shishalounge wordt verboden.
Er zijn op dit moment zaken met de aantekening op de vergunning dat ze waterpijpen aanbieden en horecagelegenheden die dat zonder die aantekening doen. De exploitanten in de laatste categorie krijgen een overgangstermijn van een jaar aangeboden. Daarna kunnen ze alleen verder met de specifiek op shisha toegespitste horecaexploitatievergunning. Zaken die zo’n aantekening nu al hebben krijgen een definitieve vergunning voor vijf jaar en kunnen zich gaan voorbereiden op de strijd die losbarst wanneer die afloopt.
Overlast en brandgevaar
Het roken van waterpijpen wordt steeds populairder en ook in Zaanstad zijn diverse shishalounges. Bij dergelijke gelegenheden spelen volgens de gemeente verschillende risico’s en overlastaspecten een rol, zoals brandgevaar, overlast voor de omgeving en gezondheidsrisico’s voor omwonenden en de rokers van de waterpijpen zelf. Daarnaast is een vanuit het oogpunt van brandveiligheid onwenselijke trend gesignaleerd dat in shishalounges ook lachgas wordt aangeboden en gebruikt.
Landelijk gezien is een verband waargenomen tussen de exploitatie van shishalounges en overtredingen als illegaal gokken, vernielingen en de aanwezigheid en het gebruik van (soft)drugs. Tijdens controles bleek dit ook in Zaanstad te spelen: zowel de Algemene Plaatselijke Verordening, de Wet op de kansspelen, de Wet arbeid vreemdelingen, de Arbeidsomstandighedenwet, de Wet op de accijns als de Opiumwet zijn overtreden. ‘Shishalounges fungeren in bepaalde gevallen als ontmoetingsplaatsen voor criminelen. Voor de politie is het vaak lastig om op criminele activiteiten to controleren, omdat deze horecabedrijven een gesloten uitstraling hebben,’ aldus het beleidsstuk.
Geen landelijk beleid
Naast een beperkte duur van de vergunning en het terugbrengen van het aantal waterpijpcafés is ook een aanvraag- en selectieprocedure voor de verdeling van de vergunningen vastgesteld. Met het nieuwe beleid legt de burgemeester vast onder welke voorwaarden het roken van waterpijpen in de horeca kan worden toegestaan en welke specifieke voorschriften hierbij gelden. Met de aanvraag- en selectieprocedure wordt bepaald op welke wijze de vergunningen worden verdeeld. Er zijn geen specifieke landelijke regels voor shishalounges, en dus moet er lokaal beleid voor worden opgesteld.
Zaanse regels
In Zaanstad zijn in de toekomst maximaal vijftien enkelslangse waterpijpen toegestaan en is het aanbieden van meerslangse pijpen verboden. Ook mogen er geen kansspelautomaten of lachgas aanwezig zijn in de cafés. De minimumleeftijd voor bezoekers is achttien jaar. Een exploitant mag maximaal één shishalounge binnen de gemeente hebben.
Bevoegdheid burgemeester
Artikel 174 van de Gemeentewet bepaalt dat de burgemeester is belast met de uitvoering van verordeningen voor zover deze betrekking hebben op het toezicht op voor het publiek openstaande gebouwen. Deze vergunningen worden daarom door de burgemeester verleend. Ze zijn persoons-, en locatiegebonden en niet overdraagbaar. Dat betekent bijvoorbeeld dat indien een horecabedrijf met de aantekening shishalounge wordt overgenomen, er altijd een nieuwe aanvraag voor een horeca-exploitatievergunning met de aantekening shishalounge gedaan dient te worden. Het aangewezen gebied waar deze zaken mogen komen beperkt zich tot het Damgebied en de Klauwershoek en Zuiddijk. Dat zijn de volgende straten:
Damgebied:
- Dam;
- Damkade;
- Dampad;
- Damstraat;
- Gedempte Gracht oneven zijde (huisnummers 1 t/m 13);
- Hogendijk huisnummer 28 t/m 46 (tegenover het Zaantheater);
- Nicolaasstraat;
- Rozengracht (huisnummers 102 t/m 113);
- Wilhelminakade;
- Zilverpadsteeg 55 t/m 71.
Klauwershoek – Zuiddijk
- Peperstraat even zijde (huisnummers 2 t/m 8);
- Oostkade;
- Noorderkerkstraat;
- Klauwershoek;
- Zuiderkerkstraat;
- Zuiddijk oneven zijde (huisnummers 1 t/m 87);
- Wilhelminastraat;
- De Burcht (het plein, zonder de aanliggende woningen);
- Klaas Kanstraat even zijde (huisnummers 2 t/m 4a);
- Boomgaardspad.
