De politie en de gemeente varen wel bij de bereidheid van inwoners om vermoedens over drugspanden met hen te delen: van de 37 wietplantages die vorig jaar werden ontmanteld werden er 22 gevonden na een melding bij Meld Misdaad Anoniem of een directe melding bij de politie. Er kwamen dat jaar bij de kliklijn 49 meldingen binnen over mogelijke hennepplantages.
In antwoord op vragen van Democratisch Zaanstad over het in maart vorig jaar aangescherpte sluitingsbeleid – sinds 2010 werden al bedrijfspanden gesloten maar nog geen woningen – schrijft burgemeester Jan Hamming ook dat er 23 panden werden gesloten waar hennep werd geteeld en acht waar een handelshoeveelheid harddrugs aanwezig was. Daarnaast werden negen bestuurlijke waarschuwingen verstuurd naar pandeigenaren: deze keer nog geen sluiting, maar een eventuele volgende maal zeer zeker. Daarnaast belanden alle zaken uiteraard bij het Openbaar Ministerie.
De meeste panden die gesloten werden waren woningen: 25 van de 31. Achttien van de 31 keer betrof het een particuliere eigenaar, die het pand ofwel zelf gebruikte of doorverhuurde. Het komt volgens Hamming regelmatig voor dat een verhuurder aangeeft niet op de hoogte te zijn geweest van de aangetroffen harddrugs of hennepplantage, maar dat is irrelevant. Wat wel een rol speelt is of de eigenaar aan zijn (professionele) verplichtingen heeft voldaan om misbruik van het pand voor drugscriminaliteit te voorkomen. De rechter rekent een pandeigenaar zijn verantwoordelijkheden zwaar aan.
Afweging
De nadelige effecten van een drugssluiting worden wisselend ervaren, zo is zijn ervaring. De ene eigenaar voelt zich vooral in zijn goede naam aangetast, de ander heeft met name last van de financiële gevolgen. Bij de beoordeling van de vraag of sluiting van een pand moet volgen speelt het laatste wel een rol – als door de maatregel faillissement dreigt, bijvoorbeeld – en kan eventueel eerst een bestuurlijke waarschuwing worden gegeven. Maar ook andere overwegingen kunnen daarbij een rol spelen.
26-01-2019 deed hennepteam inval woning Guldenakker, trof hennepkwekerij aan. Bewoners zijn gehoord, ronde zaak. Burgemeester heeft ivm bijzondere omstandigheden, bij wijze van uitzondering, formele waarschuwing gegeven, woning wordt niet gesloten.
— Mark Krom (@POL_MKrom) March 8, 2019
Mensen die menen dat ze door een sluiting onevenredig zwaar benadeeld worden kunnen het besluit aanvechten. In eerste instantie bij de externe hoorcommissie van de gemeente en vervolgens bij de bestuursrechter. Om de werking van het besluit (tijdelijk) te schorsen kan ook om een voorlopige voorziening bij de rechter worden gevraagd. Dat is het afgelopen jaar ook al meermalen gebeurd, maar Hamming is nog nooit teruggefloten omdat hij van de rechter ongelijk kreeg.
Regionale harmonisatie
In zijn antwoorden aan DZ schrijft de burgemeester ook dat gewerkt wordt aan een harmonisatie van het sluitingsbeleid in de regio: ‘Binnen de politie-eenheid Noord-Holland vindt regelmatig overleg plaats tussen gemeenten, politie en het Openbaar Ministerie over de aanpak van hennepplantages. Ook de toepassing van artikel 13b Opiumwet – die de bestuursrechterlijke aanpak mogelijk maakt, red. – wordt hier besproken met als doel om op termijn te komen tot een zo efficiënt en eenduidig mogelijke aanpak.
Geen uitzondering gemeentepanden
Mocht ooit in een gemeentelijk pand een hennepplantage of een voorraad drugs worden aangetroffen dan zal de werkwijze niet verschillen van de algemeen geldende aanpak, aldus Hamming. De enige uitzondering op de regels zijn sociale huurwoningen van corporaties, die voor maximaal drie maanden op slot gaan vanwege hun speciale maatschappelijke belang. ‘De maatregel tot sluiting van een drugspand richt zich op het pand en niet op de betrokken personen (verdachten, pandeigenaar, huurders). De maatregel is geen straf maar wordt opgelegd om de openbare orde te herstellen,’ verduidelijkt hij.
“Verhuurder drugspand staat 1-0 achter” Democratisch Zaanstad stelt vragen @SBWHnl helpt slachtoffers hennepteelt zie https://t.co/HT1ZroxKxR https://t.co/Ns84t9eDFo via @DeOrkaan pic.twitter.com/lZNrZM2oTZ
— SBWH (@SBWHnl) March 6, 2019
Hamming bestrijdt het beeld dat pandeigenaren eigenlijk altijd de klos zijn terwijl de echte criminelen de dans ontspringen: ‘Doorgaans komen de malafide huurders wel in beeld, maar het komt ook voor dat deze personen buiten schot blijven door het gebruik van zogenaamde katvangers of gestolen identiteiten.’ Morgen houdt de gemeente in samenwerking met het Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing, de politie en het MKB een speciale ondermijningsavond voor ondernemers, waar een en ander nog eens duidelijk zal worden uitgelegd.
