Op de korte en middellange termijn worden in Zaanstad zo’n 3400 zogenoemde nultredenwoningen voor senioren gebouwd. Het aantal inwoners van 65 jaar en ouder groeit van bijna 28.000 nu naar tegen de 38.000 in 2040. En die inwoners moeten zelf al in een vroeg stadium uitdenken waar ze in een latere fase van hun leven willen wonen, want de tijd dat de overheid daar zorg voor droeg is voorbij.
Dat staat in een raadsinformatiebrief van het dagelijks bestuur aan de gemeenteraad. Uitgangspunt van het beleid van Zaanstad is dat mensen zoveel mogelijk in de eigen wijk kunnen blijven als ze ouder worden en kunnen blijven meedoen. De afgelopen periode is gewerkt aan de inbreng van woonvormen voor senioren in nieuwbouwplannen en wordt samen met corporaties bekeken hoe complexen waar ouderen wonen levensloopbestendig kunnen worden gemaakt.
Aanjaagteam
Verder zijn wijkanalyses gehouden om te kijken welke behoeften er zijn als het gaat om activiteiten voor ouderen, aanpassingen in de openbare ruimte en woningen en woonvormen. Ook senioren zelf hebben een belangrijke stem. In de gemeente is een ‘stedelijk aanjaagteam’ actief om de vaart erin te houden. Binnenkort worden de prioriteiten voor 2019 vastgesteld, aldus het college.
Vergrijzing
Zaanstad heeft net als andere gemeenten in Nederland te maken met een forse vergrijzing. Het aandeel 65-plussers in de bevolking stijgt van achttien procent nu naar bijna 23 procent in 2040. Het aantal 75-plussers van 11.000 naar 18.200. In de Strategische agenda ouder worden in Zaanstad staan vijf doelstellingen:
- dat mensen zoveel mogelijk in de eigen wijk kunnen blijven;
- dat er passende woningen en woonvormen zijn voor de ouderen van nu en van de toekomst;
- dat ouderen blijven meedoen en onderdeel zijn van vitale netwerken;
- dat mensen ouder kunnen worden in een veilige en toegankelijke omgeving met goede voorzieningen in de buurt
- dat er een gevarieerd zorg- en dienstenaanbod voor ouderen in de wijk is en een goede spreiding van gecombineerde woonzorgvormen in Zaanstad.
Uit de eerste voortgangsrapportage die het college over de uitvoering van dit beleid naar de gemeenteraad heeft gestuurd blijkt dat momenteel twee pilots worden gedaan: corporaties en de gemeente kijken samen hoe gemeenschappelijke ruimten in wooncomplexen aangepast kunnen worden en huisartsen, wijkverpleegkundigen, Sociale Wijkteams en andere betrokkenen werken samen aan ondersteuning van ouderen en hun mantelzorgers om crisisopnames zoveel mogelijk te voorkomen.
Wijkanalyses
In Zaandam Noord/Kogerveld, Assendelft/Westzaan, Krommenie en Oud Koog aan de Zaan/Oud Zaandijk zijn wijkanalyses gehouden waaruit speerpunten naar voren zijn gekomen op het gebied van activiteiten voor ouderen in de wijk, aanpassingen aan de openbare ruimte en de behoefte aan woningen en woonvormen. In de overige wijken worden die analyses volgend jaar opgepakt.
Het stedelijk aanjaagteam (Mennistenerf/Pennemes, De Zorgcirkel, Evean, Parteon, Rochdale namens de Zaanse woningcorporaties, Zilveren Kruis zorgkantoor, Huisartsenzorg Zaanstreek/Waterland, vertegenwoordigers van ouderen, sociale wijkteams en de gemeente) stelt prioriteiten vast. Daarbij is het gegeven dat ieder dorp en iedere wijk een eigen gezicht heeft een belangrijke leidraad, aldus de brief van het college.
Met oud directeur woningbouwcorporatie @CeesvanBoven nu @Woonzorg en nieuw directeur Parteon @HarryPlatte. Over ambities mbt betaalbare woningen en woningen en woonzorgconcepten voor ouderen. #Zaanstad #wethouderwonen pic.twitter.com/Th3iP7pG6c
— Songul Mutluer (@songulmutluer) November 8, 2018
In elke wijk van de gemeente is behoefte aan uitbreiding van woningen en woonvormen en dan bij voorkeur in de sociale huur. ‘Maar dat is niet in alle wijken mogelijk, bijvoorbeeld omdat er geen geschikte locaties zijn waar seniorenwoningen gerealiseerd kunnen worden of omdat in de planvorming een ander segment aan de woningvoorraad moet worden toegevoegd.’ Dat werkt bijvoorbeeld vertragend op een initiatief als de bouw van een Knarrenhof.
Waar en wanneer?
Van de geplande 3400 nultredenwoningen zijn een kleine 200 zogenoemde geclusterde woonruimtes: vrije sector huurwoningen met zorg en diensten, woningen gebouwd in de vorm van een hofje en kangoeroewoningen. In wooncomplex Burano in het centrum van Zaandam komen 145 huurwoningen (voornamelijk vrije sector, oplevering in 2021), aan het Pauwenven in Poelenburg een hofje met veertien vrije sector huurwoningen (oplevering 2021) en Festina Lente in Assendelft wacht een transformatie.
GEZOCHT: appartement met tuin voor echtpaar (65+) in omgeving Amsterdam-Zaandam. Prijs rond 900 per maand.
— Jaap de Wit (@jaapwdewit) November 24, 2018
Seniorenlabel
Daarnaast krijgen verschillende sociale huurprojecten mogelijk bij oplevering een seniorenlabel krijgen, maar deze woningen zijn nog niet in de cijfers meegeteld. Te denken valt dan aan nieuwbouw bij de Amandelbloesem in Wormerveer (45 voornamelijk sociale huurwoningen), appartementen voor sociale huur in het project Bannehoven in Zaandijk en in Durghorst fase twee in Krommenie.
Niet alleen in Zaandam Centrum
Veel appartementen worden nu vooral in Zaandam Centrum gerealiseerd terwijl er ook elders behoefte aan is, schrijft het college. En er zijn niet veel ouderen die nu of op korte termijn willen verhuizen. Ook is van belang dat woningen voor senioren op locaties worden gerealiseerd waar voorzieningen dichtbij zijn, zodat de omgeving uitnodigt om erop uit te blijven gaan. Hoe het zit met de levensloopbestendigheid van bestaande koopwoningen weet de gemeente niet.
In de sociale huur wordt wel door de woningcorporaties bijgehouden hoeveel woningen en wooncomplexen er geschikt zijn gemaakt voor senioren. In 2017 waren dat er 387 en dit jaar 154.
