Zaanstad weert kleur rood uit openbaar groen; oranje en geel mogen nog net

De gemeente gaat bij de aanleg en vervanging van groenvoorzieningen werken met een beplantingslijst om meer sturing aan te brengen bij de toepassing van plantensoorten in de openbare ruimte. Het college kiest vooral voor inheemse soorten die positief bijdragen aan de versterking van de biodiversiteit en aan de verkoeling van de openbare ruimte. Groen is in Zaanstad ook bij voorkeur groen: rood is uit. 

De nieuwe, omstreden beplanting in de Bekenbuurt in Het Kalf triggerde het idee. 'Toe nu toe werd nieuwe beplanting in de gemeente vooral beoordeeld op de aspecten doelmatig, sierwaarde en onderhoudsvriendelijk. Daardoor gebruikte de gemeente veel planten die niet inheems zijn. Het college heeft gezien dat er ruimte is voor een kwalitatieve verbetering. Met het toepassen van de beplantingslijst voor struiken komt er meer en afwisselender beplanting, meer inheems en meer biodivers,'m schrijft het college aan de gemeenteraad.

Veel aanknopingspunten

Voor de aanplant van bomen bestaat een landelijke standaard waar Zaanstad nu bij aansluit en waarmee kan worden gestuurd op meer biodiverse en inheemse soorten. Verder is onder andere gebruikgemaakt van de bestaande lijsten van de gemeente Amsterdam, recreatieschap Spaarnwoude, de veldgids invasieve exoten van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, Floron en de ecologische bomenlijst van de gemeente Leiden. De planten die op de Europese lijst van invasieve soorten staan worden in Zaanstad niet toegepast en de planten die op de lijst van de Floron staan mogen alleen nog spaarzaam en gemotiveerd worden aangeplant.

Kenmerken 

De beplantingslijst beoordeelt beplanting op een aantal kenmerken, waaronder de productie van voldoende nectar, de bijdrage aan de leefbaarheid bij een veranderend klimaat en eenvoudig onderhoud. De beplantingslijst wordt niet alleen leidend voor de gemeente, maar ook voor projectontwikkelaars. Bij de assortimentskeuze zijn de meest voorkomende plantensoorten voor openbaar groen verdeeld in vijf categorieën:

• Donkergroen = aanbevolen waar mogelijk,

• Groen = prima,

• Geel = met mate,

• Oranje = terughoudend, alleen met vooraf door gemeente geaccordeerde motivering,

• Rood = niet toepassen in Zaanstad.

Het college kiest ervoor om voor de bomenlijst te verwijzen naar een bestaande landelijke standaard. Deze lijst is online beschikbaar.  Bovenop deze Bomentabel heeft Leiden een ecologische bomenlijst gemaakt waarin bomen uitsluitend op ecologische kenmerken worden beoordeeld. Een voorbeeld voor de aanpak in de toelomst is het ontwerp en beplantingsplan voor speelterrein De Boeg in Zaandam.