Participatie rond onderzoek naar aflopen erfpachtcontracten geregeld

De gemeente heeft een plan opgesteld met de doelen, de kaders en de manier waarop de participatie wordt vormgegeven rondom een onderzoek naar erfpachtcontracten die aflopen of waarvan de afkoopperiode eindigt. Zo moet voor alle betrokkenen duidelijk zijn hoe, wanneer en waarover kan worden meegepraat.

'Daarbij zijn we telkens duidelijk over het doel van de participatie: het in beeld brengen van belangen van alle betrokkenen, zodat het daartoe bevoegde gezag een afgewogen besluit kan nemen over hoe om te gaan met erfpachtcontracten en hoe we terugkoppelen en betrokkenen op de hoogte houden,' schrijft het college in een toelichting voor de gemeenteraad. In Zaanstad zijn circa 9000 woningen in erfpacht uitgegeven, met name in Westerwatering.

Erfpacht is het recht om de grond van een ander te gebruiken ‘alsof je eigenaar bent’. De gebruiker ofwel erfpachter betaalt voor het gebruik van de grond een vergoeding aan de gemeente. Deze zogenoemde canon kan betaald worden voor een bepaalde periode, bijvoorbeeld 50 jaar.

Particuliere eigenaren

Naast de circa 5700 woningen op erfpacht van de woningcorporaties is er ook een grote groep particuliere erfpachters in Zaanstad. Voor een groot aantal van hen is de erfpachtcanon voor een periode van 75 of 50 jaar afgekocht of eindigt het recht van erfpacht binnen afzienbare tijd, namelijk vanaf 2030. Dit heeft (financiële) consequenties voor de desbetreffende erfpachters.

Zo’n 2500 van deze erfpachters betalen op dit moment geen of een lage canon, maar dat gaat veranderen. Zij moeten uiterlijk twee jaar van tevoren een bericht ontvangen waarin wordt ingegaan op hun individuele situatie na het verstrijken van de afkoopperiode of na het eindigen van het recht van erfpacht. Om dit proces in goede banen te leiden en tijdig inzicht te geven in de gevolgen laat het college onderzoek doen. 

Duurder uit

De basis voor de nieuwe canon is de huidige grondwaarde en dat betekent dat de erfpachters te maken krijgen met een hogere canon. Erfpachters keen ook het recht van erfpacht omzetten naar vol eigendom: de grond van de gemeente kopen, dus. De gemeente verwacht dat het aantal erfpachters met vragen 'enorm zal toenemen' naarmate de einddatum van contracten naderbij komt. Niet iedere erfpachter heeft de financiële middelen om de grond te kunnen kopen en dit leidt tot onzekerheid bij de erfpachters en kan invloed hebben op de verkoopbaarheid van hun woning.