Culturele sector opgekrabbeld uit coronadal maar nu op weg naar het ravijnjaar

De culturele sector heeft zich herpakt en de schade die werd aangericht door corona achter zich gelaten. Dat constateert wethouder Wessel Breunesse in de brief die de nieuwe  uitvoeringsagenda voor de sector begeleidt. De gemeente is bovendien op veel vlakken een nieuwe weg ingeslagen.

De subsidie-index is fors verhoogd van 3,2 naar 9,5 procent in 2023 met een structurele doorwerking, ter compensatie van de hoge inflatie en stijgende kosten. Er kwam extra geld voor het Zaans Museum. Op een aantal grote projecten, zoals het groeiplan voor de popfunctie van FluX en de Bieb in het Huis van de Wijk in Poelenburg 'is voortgang geboekt' en door de actualisatie en vereenvoudiging van de subsidieregelingen en de start van de Grassrootsregeling kunnen kleine en vernieuwende initiatieven beter worden ondersteund.

Diversere ondersteuning

Bovendien zijn de subsidiebedragen voor amateurkunst, kleine culturele instellingen en activiteiten voor het eerst sinds 2015verhoogd en de gemeente ondersteunt meer partijen dan ooit tevoren, waaronder Cultureel Centrum de Bullekerk, Art Zaanstad, de Wormerveerse Vermaning, het Motorblok en vele andere organisaties. Op het vlak van jongerencultuur zijn mooie initiatieven tot gekomen zoals de Kamer, Saentje en activiteiten bij de Bovenkruier. Ook de cultuurcoaches zetten nieuwe initiatieven op.

De organisatoren van evenementen worden nu meer ondersteund met onder meer een opleidingsprogramma en een inloopspreekuur. De eerste stappen zijn gezet richting het werken met een evenementenkalender en door de (nog vrij nieuwe) rol van evenementencoördinator / accountmanager evenementen is er veel meer contact met organisatoren. 'We denken ook inhoudelijk mee en leggen verbindingen. Dit resulteert bijvoorbeeld in de doorontwikkeling van evenementen, zoals het Darwinparkfestival,' schrijft Breunesse. 

Kanttekening

Maar hij plaatst ook een kanttekening bij al deze positiviteit. 'Daarnaast moeten we ook constateren dat het hoofddoel, namelijk bouwen aan randvoorwaarden en investeren in een stevige basis voor de toekomst, slechts gedeeltelijk is gehaald. Door vraagstukken voor de kortere termijn hebben we minder aandacht kunnen besteden aan de langere termijn. Financiële en organisatorische vraagstukken rond de grote instellingen (Zaantheater, Zaans Museum, FluXus) vragen veel capaciteit. Het college pakt deze vraagstukken nu op.'  

Relatief weinig geld

In Zaanstad krijgt de culturele basis volgens de wethouder al jarenlang relatief weinig geld, vergeleken met gemeenten van een vergelijkbare omvang. Hierdoor hebben de instellingen in de basisinfrastructuur weinig middelen voor een professionele organisatie en gebouwbeheer en een te brede opdracht. Bovendien koersen de gemeentefinanciën af op het ravijnjaar 2026. In de uitvoeringsagenda 2025-2026 lift de focus mede daarom op maatschappelijke meerwaarde: 'We moeten kiezen waar we capaciteit en geld op inzetten. Steeds zal de vraag zijn: wat is de bijdrage van deze activiteit aan de maatschappelijke opgaven in het groeiende Zaanstad?'