Vanaf vandaag draait de speelfilm Bankier van het Verzet in de bioscopen en vanavond in Filmtheater De Fabriek.

Deze film vertelt het verhaal van de Zaanse bankier en verzetsheld Walraven van Hall (1906-1945). Hij bedacht een ingenieuze zwendel om het verzet te financieren. Zijn naam staat op het monument in het Verzetsplantsoen en hij woonde in de Westzijde in Zaandam.

De film, met in de hoofdrol Barry Atsma, is vanavond in Zaandam te zien in aanwezigheid van regisseur Joram Lürsen. Het publiek wordt in de gelegenheid gesteld hem vragen te stellen over zijn laatste werk.

Met de grootste bankfraude uit de Nederlandse geschiedenis maakte Walraven – Wally voor intimi – van Hall tientallen miljoenen guldens buit, dat allemaal gebruikt werd voor het verzet. Hij werkte samen met zijn broer Gijs (1904-1977), in de film gespeeld door Jacob Derwig.

Steunfonds

Met een kennis richtte oud-zeeman Wally van Hall in 1941 een steunfonds op voor weduwen van ondergedoken zeelui. Al gauw volgde een ‘landrottenfonds’ voor onderduikers, hun gezinnen en de gezinnen bij wie ze verbleven. Dit Nationaal Steun Fonds (NSF) groeide uit tot dé bank van het verzet.

Hanneke Eikema (alias Ellie) uit Zaandam was de rechterhand van Walraven van Hall #Bankiervanhetverzet #InternationaleVrouwendag https://t.co/h3GCO1IaWd pic.twitter.com/EyUX6zR2NX

— Gemeentearchief (@ArchiefZaanstad) March 8, 2018

Door het succes van het NSF was er echter geld te weinig. Zijn broer Gijs, later burgemeester van Amsterdam, bedacht daarop de fraude. Via een ingewikkelde constructie werden schatkistpapieren verruild voor vervalsingen. De hoofdkassier van De Nederlandsche Bank, Cornelis Ritter, speelde daar een cruciale rol in.

Honderd miljoen euro

Na de oorlog blijkt het NSF, aldus het Historisch Nieuwsblad, bijna 84 miljoen gulden te hebben uitgegeven. Nu zou dat omgerekend een paar honderd miljoen euro zijn.